Κρίσιμη θεωρούν οι τραπεζίτες τη νέα μορφή που θα λάβει ο νόμος για την προστασία της πρώτης κατοικίας και τη ρύθμιση χρεών των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το σχέδιο που έχει αποστείλει το υπουργείο Οικονομικών στους θεσμούς προβλέπει προστασία της κύριας κατοικίας που έχει χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση για δάνεια που δόθηκαν στο παρελθόν και δεν εξυπηρετούνται, ανεξάρτητα από τον σκοπό της χρηματοδότησης. Αυτό σημαίνει ότι στην περίμετρο της ρύθμισης περιλαμβάνονται, εκτός από στεγαστικά δάνεια, και χορηγήσεις για τις οποίες υποθηκεύτηκε το σπίτι του επιχειρηματία/επαγγελματία.
Τα όρια προστασίας διαμορφώνονται κατ’ ανώτατο στις 250.000 ευρώ ως προς την αντικειμενική αξία της κατοικίας και στις 35.000 ευρώ ως προς το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του δανειολήπτη. Οι ενδιαφερόμενοι θα υποβάλουν την αίτησή τους ηλεκτρονικά, σε ειδικό εργαλείο που θα λειτουργήσει στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Στη συνέχεια, η τράπεζα θα προτείνει στον οφειλέτη ρύθμιση που θα προβλέπει επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου έως και 20 χρόνια, ανάλογα με την ηλικία του.
Κούρεμα οφειλής
Από εκεί και πέρα το επιτόκιο, αλλά και ενδεχόμενο «κούρεμα» του υπολοίπου θα εξαρτώνται από τη σχέση οφειλής – αξίας ακινήτου. Σε κάθε περίπτωση, στόχος είναι η νέα μηνιαία δόση να μειώνεται κατά τουλάχιστον 30%. Σημειώνεται πάντως πως η διαγραφή της οφειλής, όπου προβλέπεται, θα γίνεται σταδιακά και υπό την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης είναι συνεπής στην πληρωμή των δόσεών του. Εξάλλου ο οφειλέτης έχει δικαίωμα άρνησης της ρύθμισης. Σε αυτή την περίπτωση, η υπόθεση θα εκδικάζεται στο Ειρηνοδικείο.
Επιπλέον, το Δημόσιο θα επιδοτεί τις δόσεις οφειλετών με ακίνητα αντικειμενικής αξίας έως 100.000 ευρώ και οικογενειακό εισόδημα έως 20.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, θα καταβάλλει στην τράπεζα για λογαριασμό του δανειολήπτη το 1/3 της δόσης. Σύμφωνα με πληροφορίες, για τον σκοπό αυτόν το υπουργείο Οικονομικών έχει δεσμεύσει στον προϋπολογισμό το ποσό των 150 εκατ. ευρώ για το 2019 και των 200 εκατ. ευρώ για το 2020.
Τα ελαστικά κριτήρια του παραπάνω σχεδίου έχουν θορυβήσει τόσο τις ίδιες τις τράπεζες όσο και τον εποπτικό βραχίονα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Εντονο προβληματισμό προκαλεί και η πρόθεση της κυβέρνησης να συμπεριλάβει στη νέα ρύθμιση και ελεύθερους επαγγελματίες που υποθήκευσαν την κατοικία τους για την εξασφάλιση χρηματοδότησης.
Λανθασμένο μήνυμα
Εάν επαληθευθούν αυτά τα σενάρια, θα σταλεί λανθασμένο μήνυμα στις αγορές πως για ακόμα μία φορά διατηρούνται παράθυρα που επιτρέπουν τη στρέβλωση της συναλλακτικής κουλτούρας. «Η μεγάλη ζημιά από τις συνεχόμενες παρατάσεις των προστατευτικών πλαισίων για τα σπίτια των δανειοληπτών στα χρόνια της κρίσης έχει ήδη γίνει. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως θα πρέπει να παραμείνουν ενεργές ρυθμίσεις που αναμφισβήτητα δίνουν κίνητρο δράσης σε στρατηγικούς κακοπληρωτές» αναφέρουν χαρακτηριστικά τραπεζικά στελέχη.
Προσθέτουν δε πως εάν τα κριτήρια ένταξης στον νέο νόμο είναι περισσότερο διευρυμένα από όσο πρέπει, υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας νέας γενιάς «κόκκινων» δανείων, από οφειλέτες που θα θεωρήσουν το νέο πλαίσιο ευκαιρία σεισάχθειας, ακόμα κι αν έχουν τη δυνατότητα αποπληρωμής των χρεών τους. Επιπλέον, δυσχεραίνουν την προσπάθεια επαναφοράς των ρυθμών πιστωτικής μεταβολής σε θετικό έδαφος, καθώς αυτομάτως θα αυξηθεί ο πιστωτικός κίνδυνος, άρα και η προσφορά χρήματος.
