«Το όνομα Μπιρσίμ είναι η σφραγίδα της δεκαετίας του ΄80»

«Το όνομά Μπιρσίμ είναι η σφραγίδα της δεκαετίας του ΄80. Έδωσε τον τόνο και στην πολιτική και στις συγκεντρώσεις και όχι μόνο. Ο Τάσος Μπιρσίμ ήταν κοντά σε έναν πολιτικό ηγέτη, στον Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος τον εμπιστεύτηκε. Είχαν μια πολύ καλή συνεργασία, μια άριστη σχέση. Δεν είναι εύκολο να το βρεις αυτό», λέει στο ΒΗΜΑ ο Γιώργος Σιούλας, συνεργάτης επί χρόνια του Τάσου Μπιρσίμ και διάδοχος του, συνεχιστής του έργου του στην ΕΡΤ αλλά και στο απαιτητικό πεδίο των προεκλογικών συγκεντρώσεων του ΠΑΣΟΚ.

Όπως τονίζει: «Μετά το ’80, αναδείχτηκε στην Ελλάδα η αξία της τηλεοπτικής εικόνας και η λεγόμενη πολιτική εικόνα. Στη δεκαετία του ’80 οι μεγάλες συγκεντρώσεις έδιναν τον τόνο και ουσιαστικά διαδραμάτιζαν ρόλο στην κυριαρχία των κομμάτων στην κάλπη».

Ο Γιώργος Σιούλας έχει αλληλένδετη πορεία με τον Τάσο Μπιρσίμ από το 1982 που άρχισε να εργάζεται στην ΕΡΤ και έπειτα. Αρχικά βοηθός του, συνεργάστηκε μαζί του στον τομέα της ενημέρωσης και ανέλαβε τη διαδοχή του ως διαπιστευμένος σκηνοθέτης στο ΠΑΣΟΚ, υπεύθυνος για τη μετάδοση των προεκλογικών του συγκεντρώσεων από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 που ο Τάσος Μπιρσίμ άρχισε να εργάζεται στο MEGA.

«Ήμουν ο διάδοχος του Μπιρσίμ σε αυτή τη δουλειά που την ήξερε όλη η Ελλάδα. Και όπως καταλαβαίνετε και η δικιά μου θέση ήταν δύσκολη να καταφέρω να ανταποκριθώ σε αυτό το δύσκολο έργο», μας λέει. Οι δυο τους συνέχισαν τη συνεργασία τους και στις προεκλογικές συγκεντρώσεις του ΠΑΣΟΚ την εποχή που ήταν αρχηγός του ο Κώστας Σημίτης αλλά και στην ΕΡΤ για ένα διάστημα, όταν ο Γιώργος Σιούλας ήταν Γενικός Διευθυντής και υπεύθυνος προγράμματος.

O Τάσος Μπιρσίμ στο MEGA

Σήμερα, σχετικά με την απώλεια του συνεργάτη και φίλου του Τάσου Μπιρσίμ, ο Γιώργος Σιούλας εκφράζει αιφνιδιασμό και στενοχώρια: «Ήταν σοκαριστικό όταν έμαθα ότι ‘’έφυγε’’ σήμερα το πρωί. Πρόκειται για την απώλεια ενός ανθρώπου με τον οποίο έχουμε ταυτιστεί πολύ. Είτε το ήθελα είτε όχι ήμουν ταυτισμένος με τον Μπιρσίμ, γίνονταν πάντοτε συγκρίσεις.»

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, ο Τάσος Μπιρσίμ εργάστηκε στο MEGA για πολλά χρόνια. Η ιδιωτική τηλεόραση έφερε αλλαγές. «Η μεγάλη αλλαγή επήλθε στον πλουραλισμό των ειδήσεων. Έπαυσε το μονοπώλιο της ΕΡΤ και υπήρχαν πλέον και άλλα κανάλια στα οποία μπορούσες πια να ακούσεις, να δεις και να παρακολουθήσεις τις ειδήσεις. Η ΕΡΤ πέρασε μια δύσκολη περίοδο τότε γιατί έχασε την μοναδικότητα της και επήλθε ο ανταγωνισμός στον οποίο έπρεπε να προσαρμοστεί. Άλλοτε το κατάφερε, άλλοτε όχι. Τα ιδιωτικά κανάλια έκαναν και κάνουν τη δουλειά τους πολύ καλά. Η ΕΡΤ, ωστόσο, έπρεπε και πρέπει να έχει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα, που αρμόζει στις δημόσιες τηλεοράσεις», σχολιάζει ο Γιώργος Σιούλας.

Μυστικά και τρικ στην τηλεοπτική μετάδοση των συγκεντρώσεων

Ποια ήταν όμως τα δικά τους μυστικά και τρικ στην τηλεοπτική μετάδοση των συγκεντρώσεων του Ανδρέα Παπανδρέου στη χρυσή εποχή τους, στη δεκαετία του ’80; Πώς συνθέτει κανείς στην τηλεόραση έναν πολιτικό ηγέτη; Τι ήταν αλήθεια και τι ψέμα;

«Δεν υπήρχαν ούτε ιδιαίτερα τρικ ούτε αυτό που έλεγαν κάποιοι ότι έμπαιναν εμβόλιμα πλάνα με κόσμο. Επιμένω ότι δυσκολευόμασταν να δείξουμε τον όγκο του κόσμου που συμμετείχε τότε»

«Η εποχή εκείνη, θα σας έλεγα με δυο κουβέντες, ότι χαρακτηριζόταν από τον όγκο του κόσμου που συνέρρεε. Τότε ερχόταν πάρα πολύς κόσμος στις συγκεντρώσεις και η δυσκολία ήταν ακριβώς αυτή, να δείξουμε στην κάμερα τον όγκο του κόσμου. Δεν υπήρχαν ούτε ιδιαίτερα τρικ ούτε αυτό που έλεγαν κάποιοι ότι έμπαιναν εμβόλιμα πλάνα με κόσμο. Επιμένω ότι δυσκολευόμασταν να δείξουμε τον όγκο του κόσμου που συμμετείχε τότε. Υπήρχε πλήθος και έπρεπε και τα κόμματα να μένουν ικανοποιημένα ως προς το αποτέλεσμα, γιατί διακυβεύονταν πολλά. Αργότερα, που η συμμετοχή του κόσμου στις συγκεντρώσεις μειώθηκε με αποτέλεσμα αυτές να μη θυμίζουν τις συγκεντρώσεις της δεκαετίας του ’80, το πρόβλημα ήταν να δείξουμε αυτές τις συγκεντρώσεις ως μεγάλες. Αυτή είναι η διαφορά της εποχής Μπιρσίμ με τη μετέπειτα εποχή.», σχολιάζει ο Γιώργος Σιούλας.

Ο Τάσος Μπιρσίμ στην προετοιμασία της προεκλογικής ομιλίας του Ανδρέα Παπανδρέου στη Θεσσαλονίκη τον Ιούνιο του 1989.

Η εικόνα ενός ηγέτη που μιλάει στο πλήθος θέλει άλλη μαεστρία. Εκεί οι προκλήσεις είναι άλλες. «Η μεγάλη δυσκολία είναι να δείξεις πώς ο άνθρωπος αυτός επικοινωνεί με τον κόσμο κατά την ομιλία του και ότι στο συγκεντρωμένο πλήθος υπάρχουν οι άνθρωποι με τους οποίους μπορεί να ταυτιστεί – με τους νέους, με τους ηλικιωμένους, με όλες τις ηλικίες. Πρέπει να αναδειχθούν δηλαδή οι ιδιαιτερότητες του κόσμου με τον οποίο ταυτίζεται ο ηγέτης στην εκάστοτε συγκέντρωση. Πρέπει, επίσης, να αναδείξεις τα χαρακτηριστικά του ηγέτη, ακόμα και όπου δεν υπάρχουν ηγετικά χαρακτηριστικά, πρέπει να τα βρεις. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν ένας χαρισματικός άνθρωπος ούτως ή άλλως και στην ομιλία του και στην έκφραση του και στην πληθωρικότητα του. Ο Κώστας Σημίτης ήταν διαφορετικός χαρακτήρας και έπρεπε να αναδείξουμε αυτή τη διαφορετικότητα του».

Συνέντευξη Κώστα Σημίτη στο Ζάππειο για το Ευρώ (07.05.1998)

Ο Αντρέας Παπανδρέου και ο πανηγυρικός χαρακτήρας των συγκεντρώσεων

Ο Αντρέας είχε δικό του κώδικα επικοινωνίας με τον κόσμο. Όποιος έζησε στη δεκαετία του ’80 δεν μπορεί να μην έχει αναμνήσεις των μεγάλων συγκεντρώσεων οι οποίες αντιπροσώπευαν και ένα είδος διασκέδασης για οικογένειες και φίλους. Ο Γιώργος Σιούλας σημειώνει ότι ο Αντρέας είχε πάντα στο νου του πως θα αντιδρούσε ο κόσμος σε οποιαδήποτε κίνηση έκανε καθώς και σε αυτά που έλεγε. Είχε πολύ μεγάλη αγωνία για το πώς θα εκλάμβανε ο κόσμος τα λεγόμενα του αλλά και ο κόσμος τον αγαπούσε. Συμμετείχε με πάθος στον προεκλογικό αγώνα.

«Μια συγκέντρωση ήταν ένα πανηγύρι – από το στήσιμο της εξέδρας μέχρι τον κόσμο που ερχόταν προς το μέρος μας και είχε άποψη για το στήσιμο και μετά έπαιρνε τη θέση του. Οι άνθρωποι έρχονταν, μας έκαναν παρατηρήσεις, ακόμα και για το πώς θα φαινόταν στις κάμερες ο αρχηγός. Είχαν αγωνία για την όλη διαδικασία. Αυτοί που κάθονταν να δουν την συγκέντρωση στην τηλεόραση, ρωτούσαν αν είχε τόσο κόσμο η συγκέντρωση όσο φαινόταν στις κάμερες ή όχι.  Γενικώς ήταν μια διαδικασία πολιτική η οποία είχε μεγάλο ενδιαφέρον. Και βέβαια το ΠΑΣΟΚ κυριάρχησε σε αυτές τις εκδηλώσεις και με το όνομα του Μπιρσίμ, το οποίο επικοινωνιακά είχε παίξει μεγάλο ρόλο στην ιστορία των συγκεντρώσεων».

Βουλευτικές εκλογές 2000: Ο Υπουργός Τύπου και ΜΜΕ Δημήτρης Ρέππας με τον Τάσο Μπιρσίμ.

Άλλη εποχή, άλλη νοοτροπία. Οι τελευταίες μεγάλες συγκεντρώσεις του ΠΑΣΟΚ ήταν στις εκλογές του 2009, στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα και στην Πάτρα. Ενδεχομένως να μην αντιστοιχούν στις συγκεντρώσεις της δεκαετίας του ’80, αλλά αυτές αποτέλεσαν και «τις τελευταίες αναλαμπές των μαζικών προεκλογικών συγκεντρώσεων. «Μετά τη δεκαετία του ΄90, στη δεκαετία του 2000 με τον Γιώργο Παπανδρέου ξεκινήσαμε από συγκεντρώσεις πολύ χαμηλής αποδοχής για να φτάσουμε στο 2009 όπου ξαναζωντάνεψε το κλίμα της συμμετοχής των ψηφοφόρων, το οποίο φάνηκε και στις εκλογές, ωστόσο με την κρίση, όπως βλέπετε, όλα έχουν αλλάξει. Δεν υπάρχουν πια μεγάλες συγκεντρώσεις αλλά ένας πολιτικός αρχηγός σε ένα σταντ λίγο πιο ψηλά, με ένα μικρόφωνο στο χέρι που απευθύνεται σε 100, 200, 300 ανθρώπους οι οποίοι τυχαίνει να μαζευτούν εκεί», παρατηρεί ο κ. Σιούλας.

«Το όνομα Μπιρσίμ έχει περάσει σε όλο τον ελλαδικό χώρο. Όπου βρεθήκαμε και ήρθαμε σε επαφή με κόσμο, έβλεπες ότι ο κόσμος ήξερε το όνομα Μπιρσίμ. Μπορεί να μην ήξερε το πρόσωπο, τον είχε ακούσει όμως»

Πάντως η κληρονομιά και η σφραγίδα του Τάσου Μπιρσίμ στην χρυσή εποχή που η πολιτική και οι εθνικές εκλογές ξεσήκωναν τα πλήθη, παραμένει ως γεγονός. «Είναι κρίμα να μην έχουμε πλέον μεγάλες συγκεντρώσεις, μεγάλες εκδηλώσεις, ο κόσμος να μη συμμετέχει και να φτάνουμε στο σημείο να μιλάμε τώρα για 50% και 60% αποχή από τις εκλογές. Αυτό δυστυχώς πρέπει να το λέμε και καλό είναι να μην υπάρχει απαξίωση στην πολιτική», αναφέρει ο Γιώργος Σιούλας.

Τελικά ποιο ήταν το μυστικό της επιτυχίας του Τάσου Μπιρσίμ;  «Ο Τάσος ήταν απαιτητικός, τελειομανής. Ήθελε πάντα να κάνει και κάτι ξεχωριστό, κάτι πέρα από το κλασικό. Το όνομα του ήταν εγγύηση και εκείνος έψαχνε πέρα από την επιφάνεια. Επικοινωνούσε με τους ανθρώπους γύρω του και εκείνοι του έδειχναν εμπιστοσύνη. Αλλά και εκείνος υπηρετούσε σταθερά αυτό που έκανε. Το κατείχε και το έδειχνε. Δούλευε μέχρι τέλους. Αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι ότι όπου και να βρισκόμασταν στην Ελλάδα, όλοι γνώριζαν το όνομα του. Το όνομα Μπιρσίμ έχει περάσει σε όλο τον ελλαδικό χώρο. Όπου βρεθήκαμε και ήρθαμε σε επαφή με κόσμο, έβλεπες ότι ο κόσμος ήξερε το όνομα Μπιρσίμ. Μπορεί να μην ήξερε το πρόσωπο, τον είχε ακούσει όμως».