Μοιραίες γυναίκες που αναστατώνουν ζωές, γυρίσματα ταινιών που δεν δείχνουν να ολοκληρώνονται ποτέ, ένας άντρας που θέλει να κλείσει λογαριασμούς με το παρελθόν του και όλα αυτά στα γαλλικά, καθότι το γαλλόφωνο σινεμά έχει την τιμητική του στις ταινίες αυτής της εβδομάδας. Μαζί με δύο σπουδαίες ταινίες του ιαπωνικού κινηματογράφου σε επανέκδοση.

Βαθμολογία

5: εξαιρετική

4: πολύ καλή

3: καλή

2: ενδιαφέρουσα

1: μέτρια

0: απαράδεκτη

«Η ζαριά» (Un coup de des)

Παραγωγή: Γαλλία, 2023

Σκηνοθεσία: Ιβάν Ατάλ

Ηθοποιοί: Ιβάν Ατάλ, Γκιγιόμ Κανέ, Μαϊουάν κ.α.

Με φόντο την ειδυλλιακή Γαλλική Ριβιέρα, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Ιβάν Ατάλ, από τα πιο ενδιαφέροντα και χαμηλών τόνων πρόσωπα της γαλλικής κινηματογραφίας των τελευταίων 25 χρόνων, εισχωρεί στα βαθιά του φιλμ νουαρ καταγράφοντας την σταδιακή πορεία προς την καταστροφή ενός μάλλον κοινού άντρα (το υποδύεται ο ίδιος), ενός οικογενειάρχη ο οποίος θα πέσει στην παγίδα του ανεξέλεγχτου πάθους. Μια νεότερή του γυναίκα (Ανα Χοντορόφσκι), είναι η αιτία του κακού, θέμα γνωστό και μάλιστα χιλιοειπωμένο.

Όμως ο Ατάλ δείχνει πραγματικά να το παίζει στα δάχτυλα, γιατί έχει στα χέρια του ένα γερό σενάριο και επιτρέπει στον εαυτό του να το χειριστεί ελεύθερα έχοντας στο μυαλό του κάτι που κάποια στιγμή ακούμε μέσα στην ταινία: «είναι πιθανόν να συμβούν απίθανα πράγματα». Η ιστορία είναι γεμάτη ανατροπές και προδοσίες, με τον κεντρικό ήρωα να δείχνει λίγο σαν τον Τομ Ρίπλεϊ της Πατρίτσια Χάισμιθ. Κατά συνέπεια, η ταινία αποκτά την εικόνα ενός πραγματικού εφιάλτη, τον οποίο ο Ατάλ χειρίζεται μαεστρικά και χωρίς να κάνει το λάθος να μπερδεύει τον θεατή για χάρη της εφετζίδικης κινηματογράφησης, όπως για παράδειγμα συνέβη με τo «Καμουφλάζ» του Νικολά Μπεντό που είδαμε πέρυσι τέτοια εποχή (εκεί πρωταγωνιστεί ο Πιέρ Νινέ).

Συχνά, ο χρόνος «μετακινείται» ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, όμως κάθε τι στην ταινία δικαιολογείται, κάθε κομμάτι του παζλ μπαίνει στην θέση του και το αποτέλεσμα είναι ολοκληρωμένο, χωρίς εκκρεμότητες και σε ορισμένες στιγμές, πραγματικά καθηλωτικό. Το καλό καστ των ηθοποιών συμπληρώνουν ο Γκιγιόμ Κανέ στον ρόλο του αποφασιστικού φίλου του ήρωα του Ατάλ και οι Μαϊουάν, Μαρί-Ζοζέ Κροζ που υποδύονται τις γυναίκες τους.

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – ΑΕΛΛΩ – ΕΛΛΗΝΙΣ – ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ – ΦΛΟΙΣΒΟΣ – ΔΙΟΝΥΣΙΑ – ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ – ΑΙΓΛΗ ΣΑΡΩΝΙΔΑ ΘΕΣ/ΚΗ: VILLAGE COSMOS – ΕΛΛΗΝΙΣ – ΣΙΝΕ ΠΑΝΟΡΑΜΑ

——————————————————-

«Το γύρισμα» (Making of)

Παραγωγή: Γαλλία, 2023

Σκηνοθεσία: Σεντρίκ Καν

Ηθοποιοί: Ντενί Πονταλιντέ, Τζοναθαν Κόεν ,Εμανουέλ Μπερκό κ.α.

Η κινηματογραφική δημιουργία στους δύσκολους καιρούς μας είναι το θέμα αυτής της ταινίας που σκηνοθέτησε ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Σεντρίκ Καν, αναζητώντας τρόπους για να εκφράσει όλα όσα θα μπορούσαν, στις μέρες μας, να αποτελέσουν προβλήματα στο γύρισμα μιας κινηματογραφικής ταινίας. Εν προκειμένω, σκηνοθέτης της ταινίας που γυρίζεται μέσα στην ταινία είναι ένας δημιουργός κυριολεκτικά «χαμένος» (Ντενί Πονταλιντέ) που δεν μπορεί να βγάλει άκρη μέσα στο χάος στο οποίο έχει μπλέξει.

Η ψυχραιμία και η αναγκαιότητα της μόνιμης «προσγείωσης» στην πραγματικότητα, στα γεγονότα, είναι ίσως τα μόνα του όπλα απέναντι στα εμπόδια που του παρουσιάζει το συνεργείο, στα τερτίπια των ηθοποιών (ο Τζοναθαν Κόεν υποδύεται τον αλαζόνα πρωταγωνιστή), όπως και στο γεγονός ότι οι παραγωγοί βρίσκονται ένα βήμα πριν την… αποχώρηση. Όλα αυτά δημιουργούν ένα κλίμα μόνιμης αμηχανίας σε όλους και ο Καν την χειρίζεται προσεχτικά, με ιδέες, έτσι ώστε η δική του ταινία να ξεφύγει από το επίπεδο της αυτοαναφοράς και να γίνει κάτι με το οποίο μπορεί να επικοινωνήσει περισσότερος κόσμος.

Βέβαια, η ιδέα της απεικόνισης του τρόπου δημιουργίας μιας ταινίας έχει τις ρίζες της στο μακρινό παρελθόν, καθώς από την εποχή του βωβού σινεμά ακόμα, σκηνοθέτες όπως ο Μπάστερ Κίτον ασχολήθηκαν δημιουργικά μαζί του σε ταινίες, όπως το «The Cameraman». Αργότερα, έφτασε ως τα Οσκαρ με την «Αμερικανική νύχτα» (1973) του Φρανσουά Τριφό και τα τελευταία χρόνια, μπορώ να πω ότι έχει γίνει και λίγο της μόδας. Από την πλευρά του ο Καν τα καταφέρνει καλά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το «Γύρισμα» θα γίνει η ταινία που θα θυμόμαστε στο μέλλον ως σημείο αναφοράς για το θέμα που πραγματεύεται.

Βαθμολογία: 2 ½

ΑΘΗΝΑ: ΔΙΟΝΥΣΙΑ -ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΑΘΗΝΑ – ΛΑΟΥΡΑ – ΒΟΞ

——————————————————-

«Ο διάδοχος» (Le Successeur)

Παραγωγή: Γαλλία/ Kαναδάς/ Βέλγιο, 2023

Σκηνοθεσία: Ξαβιέ Λεγκράν

Ηθοποιοί: Μαρκ-Αντρέ Γκροντέν

Το ουσιαστικό θέμα που αυτή η ταινία πραγματεύεται είναι οι επιπτώσεις της πατριαρχικής βίας και η ιστορία κινητοποιείται σιωπηλά, με αφορμή τον θάνατο του πατέρα ενός επαγγελματικά επιτυχημένου στον χώρο της μόδας νεαρού, που θα τον μεταφέρει πίσω στις ρίζες του. Θα πρέπει να ταξιδέψει στην πατρίδα του, τον Καναδά, προκειμένου να θάψει την σορό του πατέρα του και μαζί της τις επίπονες μνήμες του.

Ο Γάλλος σκηνοθέτης Ξαβιέ Λεγκράν ανατρέχει σε εμβληματικές μορφές της μυθολογίας και της αρχαίας τραγωδίας – ο Οιδίποδας, ο Ορέστης, ο Ίκαρος – ανατρέχει με στόχο την περιγραφή, με κινηματογραφικούς όρους, μιας κατάστασης εξαιρετικά δύσκολης: της εσωτερικής μάχης που ο νέος θα πρέπει να υποβάλλει στον εαυτό του για να πολεμήσει τα φαντάσματα του παρελθόντος του που βίαια, εξακολουθούν να τον καταδιώκουν.

Αν και στην ροή και εξέλιξή της κάπως μονότονη, η ταινία παρουσιάζει ενδιαφέρον και σε αυτό βοηθά το σοκ που ναι μεν έρχεται κάπως καθυστερημένα – αλλά εν τέλει αξίζει τον κόπο. Κυρίως όμως, ο «Διάδοχος» είναι μια ταινία ερμηνείας, γιατί ο νεαρός Καναδός ηθοποιός Μαρκ-Αντρέ Γκροντέν είναι πραγματικά μαγνητικός στον ρόλο ενός ανθρώπου σε απόγνωση, κάτι που «βγαίνει» στην οθόνη ακόμα και μέσα από την απελπισμένη ανάσα του.

Βαθμολογία: 2

ΑΘΗΝΑ: ΑΘΗΝΑΙΑ – ΚΑΡΜΕΝ – ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ κ.α.

——————————————————-

«Το κορίτσι των γενεθλίων» (Birthday girl)

Παραγωγή: Δανία, 2023

Σκηνοθεσία: Μάικλ Νόερ

Ηθοποιοί: Τρίνε Ντίρχολμ, Φλόρα Οφέλια Χόφμαν Λιντάλ κ.α.

Όλα εδώ θα ξεκινήσουν, όταν κατά την διάρκεια μιας κρουαζιέρας μια κοπέλα στην προεφηβεία (Φλόρα Οφέλια Χόφμαν Λιντάλ) εξαφανίζεται για να βρεθεί αργότερα να κοιμάται στο κατάστρωμα χωρίς να φορά το σλιπάκι της. Η μάνα της (Τρίνε Ντίρχολμ) με την οποία η κοπέλα δεν έχει τις καλύτερες σχέσεις, αναλαμβάνει δράση και αναστατώνει το πλοίο πεπεισμένη ότι η κόρη της έπεσε θύμα βιασμού. Απελπισμένη φωνάζει, απειλεί, φέρεται παρανοϊκά. Και τελικά αποφασίζει να αναλάβει μόνη της δράση, καθώς η αστυνομία δεν έχει δικαιοδοσία σε διεθνή ύδατα και η πλοιοκτήτρια εταιρεία κάνει ότι μπορεί για να καλύψει το θέμα.

Ο κλειστός χώρος ενός κρουαζιερόπλοιου εν πλω δημιουργούσε τις κατάλληλες συνθήκες, έτσι ώστε το «Κορίτσι των γενεθλίων» να γίνει ένα ευπρόσωπο θρίλερ στο ύφος του «Σχεδίου πτήσης» όπου η Τζόντι Φόστερ προσπαθούσε να βρει την εξαφανισμένη κόρη της κατά την διάρκεια μιας πτήσης. Και θα ήταν προτιμότερο από αυτό που τελικά αυτή η ταινία επιδιώκει να γίνει: μια ακόμη ιστορία αυτοδικίας (ή σχεδόν) που ο μόνος λόγος ύπαρξής της μοιάζει να είναι η ανάγκη της να ενταχθεί, σχεδόν με το ζόρι, στο είδος (διότι περί είδους πρόκειται) των ταινιών που στόχο έχουν να υπερασπιστούν την θέση και τα δικαιώματα των γυναίκας στην #metoo εποχή.

Βαθμολογία: 1 ½

ΑΘΗΝΑ: CINE ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ – ΕΛΛΗΝΙΣ – ΑΡΤΕΜΙΣ – ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ – ΣΠΟΡΤΙΓΚ – ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ – ΟΝΑΡ κ.α.

——————————————————-

ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΕΙΣ

«Μαύρη βροχή» (Black rain, Ιαπωνία, 1989)

του Σοέι Ιμαμούρα.

Η μαύρη βροχή στον τίτλο αναφέρεται στον συνδυασμό τέφρας, ραδιενεργών εκροών και νερού που έπεσαν μία – δύο ώρες μετά την έκρηξη της βόμβας στη Χιροσίμα στις 6 Αυγούστου 1945. Οι συνέπειες της τραγωδίας είναι το θέμα αυτής της συγκλονιστικής ταινίας του Σοέι Ιμαμούρα (1926-2006) που βάσισε το σενάριό της στο μυθιστόρημα του Mασούτζι Ιμπούσε. Ενοχλητικό και δυσάρεστο (όπως όμως όφειλε να είναι), αυτό το ψυχολογικό δράμα καταφέρνει μέσω άκρως καταθλιπτικών σκηνών, όχι απλώς να απεικονίσει την τραγικότητα του γεγονότος, αλλά να φέρει τον θεατή στη θέση των ψυχικά κλονισμένων ηρώων του. Συχνά αναρωτιόμαστε αν οι άνθρωποι που βλέπουμε είναι πραγματικά άρρωστοι σωματικά εξαιτίας της αργής επιδείνωσης των θυμάτων της ραδιενέργειας στη Χιροσίμα, ή νομίζουν ότι είναι αφού το τραύμα έχει κλονίσει διά παντός τον ψυχικό τους κόσμο (παίζουν: Γιοσίκο Τανάκα, Καζούο Κιταμούρα, Ετσούκο Ιτσιχάρα κ.α.).

Βαθμολογία: 4 ½

ΑΘΗΝΑ:ΣTOYNTIO

——————————————————-

«Η πύλη της Κολάσεως»(1953)

του Τεϊνοσούκε Κινουγκάσα.

Η πρώτη, όπως πιστεύεται, έγχρωμη παραγωγή της Ιαπωνίας που εξήχθη και παρουσιάστηκε εκτός της χώρας. Είναι το χρονικό ενός ανεξέλεγκτου ερωτικού πάθους ανάμεσα σε έναν πολεμιστή του αυτοκράτορα (Καζούο Χαζεγκάβα), ο οποίος ερωτεύεται μια παντρεμένη (Ματσίκο Κίο) και μπαίνει σε μια παρανοϊκή διαδικασία για να κερδίσει τον έρωτά της και να την κάνει δική του. Όλα αυτά στην Ιαπωνία του 12ου αιώνα και με σεναριακά θεμέλια το μοναδικό θεατρικό έργο του Kαν Κικούτσι που μετατράπηκε σε ταινία (πολλά από τα μυθιστορήματα και τις ιστορίες του έχουν διασκευαστεί για το σινεμά). Ο Κικούτσι δεν είδε ποτέ την ταινία του Τεϊνοσούκε Κινουγκάσα (1896-1982) καθώς πέθανε πρόωρα σε ηλικία μόλις 59 ετών, το 1948. Δύο υποψηφιότητες για Οσκαρ ακολούθησαν το 1955 μετά τη διανομή της «Πύλης» στις ΗΠΑ. Κέρδισε το Oσκαρ καλύτερων κοστουμιών έγχρωμης ταινίας (Μιτσούζο Γουάντα), αλλά και ένα ειδικό Οσκαρ καλύτερης μη αγγλόφωνης ταινίας που διανεμήθηκε στην Αμερική το 1954.

Βαθμολογία: 4

ΑΘΗΝΑ: ATENE

——————————————————-

Προβάλλονται επίσης

Στο κινούμενο σχέδιο «Στα ίχνη του Δον Κιχώτη» (Giants of La Mancha, Αργεντινή/ Γερμανία, 2024) του Γκονζάλο Γκουτιέρεζ παρακολουθούμε τις περιπέτειες του Δον Κιχώτη σε ηλικία 11 ετών. Η ταινία προβάλλεται σε 50 αίθουσες της Ελλάδας.

Στην αμερικανική κομεντί «Και οι 4 ήταν υπέροχες» (The fabulous four, 2024) της Τζόσελιν Μούρχαους, παρακολουθούμε τέσσερις παλιές φίλες που συναντιόνται ξανά μετά από χρόνια με αφορμή τον γάμο της μίας. Παίζουν οι Σούζαν Σαράντον, Μπέτι Μίντλερ (αυτή είναι η νύφη), Μέγκαν Μαλάλι και Σέριλ Λι Ραλφ.

ΑΘΗΝΑ: ΦΙΛΟΘΕΗ – ΧΛΟΗ -ΛΙΛΑ – ΦΙΛΙΠ κ.α.