Το 2021 κλείνουμε τα 200 χρόνια της απελευθέρωσης από τον τουρκικό ζυγό και την ύπαρξη του Νεοελληνικού Κράτους. Η κυβέρνηση θεώρησε ότι αυτή η επέτειος θα πρέπει να εορτασθεί. Προς τούτο ανέθεσε στην κυρία Γιάννα Αγγελοπούλου, που έχει πείρα από τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα, να επιληφθεί και του εορτασμού αυτής της επετείου. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι θα μας εντυπωσιάσει και θα μας ενθουσιάσει με όσα διοργανώνει για την εν λόγω εορτή.

Ας δούμε όμως αυτό καθ’ εαυτό το θέμα :

Η Ελλάδα της αρχαιότητας, που δημιούργησε για χίλια χρόνια τον πρωτοποριακό και μεγάλο πολιτισμό, μετατράπηκε μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (2ος π.Χρ. αιώνας) σε απλή κι άσημη επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Όμως στα μέσα του 300 μ. Χρ. με πρωτοβουλία του αυτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου , αναγνωρίσθηκε ο Χριστιανισμός, ως επίσημη θρησκεία της Ρωμ. Αυτοκρατορίας, όπου λίγο αργότερα, αυτή, χωρίσθηκε στη δυτική και την ανατολική, με έδρα τη Ρώμη και το Βυζάντιο του Βοσπόρου.

Αλλά γρήγορα η νέα αυτοκρατορία από ρωμαϊκή, μετατράπηκε σε ελληνική, που διατηρήθηκε για 1200 χρόνια. Μα, σ’ αυτό το πολιτικό σχήμα δε συνεχίστηκε η ανάπτυξη του πολιτισμού του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Στην ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία καλλιεργήθηκε ο Χριστιανισμός, γιατί τα Ευαγγέλια και όλα τα βασικά κείμενά του, είχαν συνταχθεί στην ελληνική γλώσσα.

Η πόλη του Βυζαντίου, που στο μεταξύ μετονομάστηκε σε Κωνσταντινούπολη, κυριεύθηκε στις 29 Μαΐου του 1453 από τους Οθωμανούς, δηλαδή, Τούρκους, την οποία κατέχουν ακόμη και μετονόμασαν, σε Istanbul, που σήμερα είναι η μεγαλύτερη πόλη της Ευρώπης, με 18 εκατομμύρια κατοίκους.

Ο τουρκικός ζυγός διήρκεσε 400 συνεχή χρόνια, αλλά μετά από πολλές προσπάθειες ο ελληνικός λαός κατόρθωσε το 1821 να ελευθερωθεί και να δημιουργήσει το ελεύθερο χριστιανικό Νεοελληνικό κράτος .

Η πορεία του νέου κράτους

Το ξεκίνημα του νέου κρατικού μορφώματος δεν ήταν ρόδινο. Ο πληθυσμός αγράμματος, αποτελείται από προύχοντες και υποτακτικούς, που διαρκώς μαλώνουν για την εξουσία. Λίγα χρόνια αργότερα κυβερνήτης της χώρας γίνεται ένας σημαντικός Έλληνας, ο επτανήσιος διπλωμάτης, ο Ιωάννης Καποδίστριας, τον οποίο δολοφονούν κάποιοι προύχοντες, που δεν ήθελαν περιορισμούς στις δικές τους εξουσίες.

Στη συνέχεια επικρατεί μεγάλη πολιτική αναταραχή, ώστε οι τότε μεγάλες δυνάμεις μας φορτώνουν, ως βασιλιά, τον 14χρονο Βαυαρό πρίγκιπα, Όθωνα, που μέχρι να ενηλικιωθεί, κουμάντο κάνει ένα γερμανικό Συμβούλιο, που δεν έχει καμιά σχέση με την ελληνική πραγματικότητα. Αυτή την περίοδο συλλαμβάνεται και φυλακίζεται, επί εσχάτη προδοσία, ο πατέρας και αρχιστράτηγος της ελληνικής επανάστασης, Θόδωρος Κολοκοτρώνης. Κι αν δεν βρισκόταν τρεις ηρωικοί δικαστές, που δεν έβαζαν την υπογραφή τους για τη δολοφονία του μεγάλου ήρωα Θοδωρή, θα τον είχαν κι αυτόν εκτελέσει.

Ο 19ος αιώνας είναι για τους Έλληνες λίαν ανώμαλος. Αλλά στη δεκαετία του1860 απομακρύνεται ο Όθωνας και εγκαθίσταται σύντομα ο κοινοβουλευτισμός. Όμως οι μεγάλες δυνάμεις δεν μας αφήνουν μόνους, ώστε μας φιλοδωρούν πάλι με ένα νέο πρίγκιπα, τον Γεώργιο, που αυτή τη φορά είναι Δανός. Έτσι, η μοναρχία εγκαθίσταται μόνιμα στη χώρα των πάμφτωχων Ελλήνων, που από τη πτώχευση πηδούν στη χρεοκοπία και πάει λέγοντας.

Μέσα από τριγμούς και διαπληκτισμούς (ατυχής πόλεμος, 1897) η Ελλάδα προχωρά και στις αρχές του 20ου αιώνα, απελευθερώνεται η Κρήτη, η οποία ενσωματώνεται στην πατρίδα Ελλάδα (1913). Από την επανάσταση της Κρήτης προβάλει η μεγάλη πολιτική μορφή του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος έρχεται στην ηπειρωτική Ελλάδα. Γίνεται γρήγορα πρωθυπουργός και μέσω των Βαλκανικών Πολέμων (Α & Β. 1912- 1913) κατορθώνει να επεκτείνει τα σύνορα της Ελλάδας από τη Θεσσαλία στην Ήπειρο, τη Μακεδονία και τη Θράκη, ώστε η χώρα διπλασιάζεται σε έκταση και πληθυσμό.

Αλλά το 1914 ξεσπά ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, όπου ο μεν βασιλιάς Κωνσταντίνος υποστηρίζει τη συμμαχία της Γερμανίας – Αυστροουγγαρίας, ενώ ο Βενιζέλος τη δυτική συνεργασία της Αντάντ. Γίνονται ένα σωρό παρατράγουδα, που οδηγούν στη διπλή πρωθυπουργία, μια του βασιλιά στην Αθήνα κι η άλλη του Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη. Τοιουτοτρόπως επέρχεται ο μεγάλος διχασμός των Ελλήνων. Τελικά επικρατεί ο Κρητικός εθνάρχης, που μπαίνει στον πόλεμο με τους Αγγλο-Γάλλους, οι οποίοι εν κατακλείδι νικούν τον Γερμανό Αυτοκράτορα Βιλέλμο και οδηγούν την Αυστροουγγαρία σε διάλυση, που αλλάζει το χάρτη της Ευρώπης.

Έτσι, τον Μάιο του 1919 εισέρχονται τα ελληνικά στρατεύματα, κατόπιν παράκλησης των Αγγλογάλλων, στη Σμύρνη, και αναλαμβάνουν τη διοίκηση των Μικρασιατικών ακτών, όπου ζουν πλέον των δύο εκατομμυρίων Ελλήνων, απογόνων των γηγενών Ελλήνων της ηπειρωτικής Ελλάδας, που μετανάστευσαν εκεί από το 1200 π. Χρ. , αλλά κύρια τον 8ο π. Χρ. αιώνα. Ο Βενιζέλος ανακηρύσσεται ήρωας των «δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών».

Το 1920 λαμβάνει χώρα η Συνθήκη των Σεβρών στη Γαλλία, όπου ο διπλωμάτης Βενιζέλος κυριαρχεί , ως φυσιογνωμία και κατορθώνει να προσαρτήσει στην Ελλάδα, πέρα από τα πολλά νησιά του Αιγαίου, που κατοικούνται από Έλληνες και την Ανατολική Θράκη, μέχρι τα όρια του όρους Τσατάλτζα, που είναι προ της Κωνσταντινούπολης.

Όμως ο Βενιζέλος διαπράττει το μέγα σφάλμα και προκηρύσσει τις αχρείαστες βουλευτικές εκλογές για την 1η Νοεμβρίου του 1919. Αλλά οι Έλληνες, κουρασμένοι από τους συνεχείς πολέμους, δεν επιβραβεύουν τον ήρωα Βενιζέλο, μα τον βασιλικό Γούναρη . Αυτός κόντρα στις επιθυμίες των Αγγλογάλλων φέρνει πίσω από το εξωτερικό το γερμανόφιλο βασιλιά Κωνσταντίνο, κάνοντας εχθρούς όλους τους συμμάχους της Αντάντ. Εδώ ξεκινά κι η καταστροφή της Ελλάδας.

Ταυτόχρονα, νέα πρόσωπα αναλαμβάνουν τη διοίκηση του ελληνικού στρατού στην Τουρκία, που, όταν επιτίθενται οι τουρκικές δυνάμεις της ανασυγκροτιθείσας κεμαλικής πολιτείας, ηττώνται κατά κράτος και αποχωρούν κακήν κακώς από τη Μικρά Ασία. Ταυτόχρονα ο τουρκικός στρατός καταλαμβάνει σφάζοντας και καίγοντας τη Σμύρνη και χιλιάδες Έλληνες των ακτών. Δημιουργείται ένα προσφυγικό ρεύμα δύο εκατομμυρίων ανθρώπων προς την Ελλάδα, ώστε η χώρα γίνεται άνω κάτω. Ο νικητής Κεμάλ Αταττούρκ υποχρεώνει τις μεγάλες δυνάμεις να αναθεωρήσουν τη Συνθήκη των Σεβρών, με τη Συνθήκη της Λωζάνης (1923) που ανατρέπει πολλά κερδισμένα από την προηγούμενη Συμφωνία.

Η Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή

Η Ελλάδα μετά την καταστροφή, ζει κατά τη δεκαετία του 1920 και του 1930 μια ανώμαλη περίοδο. Η εξουσία περνά τώρα στους επαναστατημένους στρατιωτικούς, οι οποίοι δικάζουν την κυβέρνηση Γούναρη, ως υπαίτια της καταστροφής και στέλνουν 6 απ’ αυτούς στο Γουδί, όπου εκτελούνται. Στη δεκαετία του 30 επιστρέφει ο Βασιλιάς, ο οποίος αναθέτει την εξουσία στον φασίστα δικτάτορα Μεταξά, ο οποίος γεμίζει τις φυλακές και τα ξερονήσια με πολιτικούς αντιφρονούντες.

Μοιραία, τον Σεπτέμβρη του 1939 ξεσπά από τους Γερμανούς του Χίτλερ ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, που κυριεύουν όλη την κεντρική Ευρώπη. Αυτή η κατάσταση ανοίγει την όρεξη του φασίστα Μουσολίνι , ο οποίος τον Οκτώβρη του 1940 κηρύσσει τον πόλεμο στην Ελλάδα. Αλλά ο Μεταξάς διατυπώνει το περίφημο ΟΧΙ και τα ελληνικά στρατεύματα κατανικούν τους Ιταλούς στα βουνά της Αλβανίας, γεγονός που αναγκάζει τον Χίτλερ, να στείλει τις ορδές του στα Βαλκάνια, για να διαφυλάξει το κύρος της φασιστικής/ναζιστικής συμμαχίας. Από τον Απρίλη του 1941 μέχρι τον Σεπτέμβρη του 1944 η Ελλάδα βρέθηκε κάτω από τη γερμανική μπότα, αλλά αυτήν την περίοδο δημιουργήθηκε η ευρεία εθνική ηρωική αντίσταση, με κορυφαία του ΕΛΑΣ / ΕΑΜ του κομμουνιστικού κόμματος, το οποίο από άσημο στην έναρξη του πολέμου, βρέθηκε πανίσχυρο στο τέλος αυτού , έχοντας μεγάλο στρατό και διακόσιες χιλιάδες μέλη.

Ήδη από τα Δεκεμβριανά του 44 μέχρι το φθινόπωρο του 1946, έγιναν πολλά και διάφορα, ενώ τον Οκτώβριο αυτού του έτους, ξεσπά ο Εμφύλιος Πόλεμος μεταξύ αριστερών κομμουνιστικών δυνάμεων και των δεξιών κυβερνητικών, που διαρκεί μέχρι το φθινόπωρο του 1949 και διαλύει παντελώς την ερειπωμένη Ελλάδα.

Στη δεκαετία του 1950 και 60 οι Έλληνες είναι χωρισμένοι σε δεξιούς και αριστερούς, ώστε το 1967 ξεσπά το πραξικόπημα των επίορκων χουντικών στρατιωτικών, που τελειώνει με την προδοσία της Κύπρου το 1974, το οποίο δίνει το δικαίωμα στην Τουρκία να επέμβει, ως εγγυήτρια χώρα και να καταστρέψει το ανεξάρτητο κυπριακό κράτος. Ευτυχώς, που σε κάποια φάση, επενέβησαν οι Αμερικανοί και έτσι σώθηκε η μισή Κύπρος. Ταυτόχρονα στην Αθήνα έπεσε η Χούντα και ανέλαβαν οι πολιτικοί, που έδωσαν την ευκαιρία να επιστρέψει από το εξωτερικό ο πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, ώστε να αρχίσει η Μεταπολίτευση, που λίγο πολύ έκλεισε τον διχασμό δεξιών –αριστερών, καθόσον νομιμοποιήθηκε το ΚΚΕ.

Με την Μεταπολίτευση ηρέμησαν τα πολιτικά πράγματα κι η Ελλάδα μπήκε το 1980/81 στην(ΕΟΚ) / Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ το 1999 εντάχθηκε στο νέο χρήμα του Ευρώ και έκτοτε πορεύεται κακήν κακώς.

Αυτή η περίοδος χαρακτηρίζεται έτσι, γιατί σπαταλήθηκαν κολοσσιαία ποσά και δημιουργήθηκε το μεγάλο δημόσιο χρέος, που θα χρειαστεί ένας αιώνας, για να το εξοφλήσουμε . Το χρέος έφερε τα Μνημόνια και δεν κατορθώθηκε η εκβιομηχάνιση της χώρας. Η Ελλάδα έμεινε μια μεταπρατική κοινωνία, με ό,τι αυτή η κατάσταση συνεπάγεται.

Ταυτόχρονα, οι Έλληνες κατάφεραν να ξεπεράσουν τις καταστροφές του παρελθόντος, να δημιουργήσουν πολλά πανεπιστήμια, να εισάγουν τη σύγχρονη τεχνολογία και να αναδείξουν προσωπικότητες στα γράμματα και τις τέχνες. Όμως η σύγχρονη Ελλάδα δεν έχει τίποτε το κοινό με τον αρχαίο πολιτισμό. Αντιγράφουμε συνεχώς τους ξένους.

Αν ρωτήσει κανείς τους Έλληνες τι πιστεύουν για τον εαυτό τους, όλοι είναι ευχαριστημένοι και δεν θεωρούν ότι υστερούν έναντι των άλλων Ευρωπαίων.

Όμως ο Καρλ Μαρξ, είχε πει , ότι όσο λίγο μπορεί κανείς να εκτιμήσει έναν άνθρωπο, από αυτό , που πιστεύει ο ίδιος για τον εαυτό του, άλλο τόσο δεν μπορεί μια κοινωνία να κρίνει η ίδια την ποιότητά της. Αυτό κάνουν πάντα κάποιοι τρίτοι . Με άλλα λόγια αυτό θα πει πως στο εξωτερικό η πατρίδα μας δε χαίρει κάποιας ιδιαίτερης εκτίμησης. Οι ξένοι μας θαυμάζουν μεν για τον αρχαίο πολιτισμό μας, αλλά θεωρούν ότι σήμερα είμαστε ένας παρακατιανός λαός, που δεν διακρίνεται σε κανένα τομέα, πέρα του ότι είμαστε με τα νησιά μας, μια εξαίσια τουριστική χώρα, που τα καλοκαίρια γεμίζει από ξένους, που θέλουν να κάνουν τις διακοπές τους.

Μπορούμε να κάνουν κάτι το αξιόλογο ;

Εμείς νομίζουμε πως κάτι μπορούμε να επιτύχουμε. Αν όχι, να αλλάξουμε την ολική ποιότητα της Ελλάδας, από το σήμερα στο αύριο, αλλά να επηρεάσουμε την κατάσταση , καθιστώντας την πατρίδα μας πάλι σημείο αναφοράς υψηλών πολιτιστικών και θρησκευτικών επιστημονικών γνώσεων. Ήτοι :

Η αρχαία Ελλάδα ξεχώρισε ιδιαίτερα σε τρεις τομείς :

Τη φιλοσοφία, τη δημοκρατία και τον Ολυμπισμό/αθλητισμό, καθόσον οι Ολυμπιακοί αγώνες ξεκίνησαν το 776 π.Χρ. στην αρχαία Ολυμπία, όπου διεξήχθησαν ανελλιπώς για 1169 χρόνια και σταμάτησαν το 393 μ.Χρ. από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο, που τους χαρακτήρισε, ως ειδωλολατρική πράξη. Οι αγώνες ξανάρχισαν το 1896 στην Αθήνα με την προτροπή του Γάλλου βαρώνου Πιέρ ντε Κουμπερτέν.

Αλλά θεωρούμε και την ανάπτυξη, διάδοση και καλλιέργεια της Ορθοδοξίας, ως ελληνικό επίτευγμα. Τουτέστιν, η πρότασή μας έχει ως ακολούθως :

Δημιουργούνται στην Ελλάδα οι ακόλουθες Ανώτατες Σχολές, πανεπιστημιακού επιπέδου, αλλά όχι όπως οι συνηθισμένες :

• Διεθνής Ανώτατη Σχολή Φιλοσοφίας, που καλλιεργεί τη φιλοσοφική σκέψη, γύρω από τη διανοητική διερεύνηση της ζωής, του βαθέως νοήματος του κόσμου και του σύμπαντος, καθώς και της σχέσης του ανθρώπου μέσα σ’ αυτόν. Επίσης της σύνδεσης και της θέσης του ατόμου στην επιστήμη, καθόσον άρχισε ήδη η δημιουργία της τεχνικής νοημοσύνης
• Διεθνής Ανώτατη Σχολή Δημοκρατίας, η οποία ασχολείται με τις διάφορες μορφές της και την εξέλιξη αυτού του πολιτεύματος, καθώς και τις παρουσιαζόμενες παρεκτροπές του. Επίσης με τη διεθνή πολιτική και τα εμφανιζόμενα προβλήματα των διακρατικών σχέσεων, στη βάση του διεθνούς δικαίου και των σύγχρονων αντιλήψεων, ως προς τις σχέσεις των κρατών, στα πλαίσια της διεθνούς οικονομίας.
• Διεθνής Ανώτατη Σχολή Ολυμπισμού / Αθλητισμού, που διερευνά τις εξελίξεις του Ολυμπισμού, σε σχέση με την κολοσσιαία διάδοση των σπορ και της άθλησης.
• Διεθνής Ανώτατη Σχολή Χριστιανικής Ορθοδοξίας, η οποία ασχολείται με την ορθόδοξη θρησκεία στη σύγχρονη εποχή του άκρατου επιστημονισμού και του ανταγωνισμού έναντι των άλλων θρησκειών.
Στις σχολές αυτές διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές διεθνούς επιπέδου στην αγγλική γλώσσα. Κατά τα πρώτα χρόνια παραδίδονται αποκλειστικά ετήσια μεταδιδακτορικά μαθήματα, με το ανάλογο πτυχίο. Δεκτοί, ως φοιτητές, γίνονται μόνο κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος. Αργότερα οι σχολές εξελίσσονται προς την ευρεία κατεύθυνση.

Όμως το θέμα είναι πώς θα σταθμίσει αυτές τις προτάσεις η κυβέρνηση. Θα κάνει κάτι ή όλα θα μείνουν λόγια του αέρα.

Θ. Αυγερινός / Β. Παπαθανασίου
Συνταξ. καθηγ. πανεπιστημίου