«Οι δυτικές δημοκρατίες κλονίζονται από ένα ρεύμα λαϊκισμού που τροφοδοτείται από τις αντιστάσεις των ψηφοφόρων έναντι της μαζικής μετανάστευσης» γράφει η γαλλική Le Monde εκτιμώντας ότι «η μεταναστευτική κρίση μετέστρεψε την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη»

«Υπάρχει ένα σημείο κοινό στις εκλογικές ‘εξεγέρσεις’ που κλονίζουν τις δυτικές δημοκρατίες τα τελευταία τρία χρόνια, ανοίγοντας τις πόρτες των κοινοβουλίων σε λαϊκίστικα ή εξτρεμιστικά κινήματα, με τελευταίο παράδειγμα τις ιταλικές εκλογές. Αυτός ο παράγοντας είναι η αντίσταση στην μαζική μετανάστευση» σημειώνει η γαλλική εφημερίδα και προσθέτει: «Πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα σημαντικό πολιτικό γεγονός, που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε προτού ολόκληρη η ήπειρος υποκύψει στην απόλυτη απόρριψη ενός φαινομένου που, είτε το θέλουμε είτε όχι, δεν θα σταματήσει, καθώς πρόκειται για «μια μακροπρόθεσμη διαρθρωτική τάση» και όχι μια «συγκυριακή κρίση».

Η Monde επικαλείται μάλιστα δήλωση του Ελληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα που χαρακτήρισε το μεταναστευτικό «υπαρξιακό ζήτημα για την Ευρώπη».

«Το πρόβλημα είναι ότι πολλές χώρες δεν θεωρούν ότι είναι δική τους υπόθεση», επεσήμανε ο Έλληνας πρωθυπουργός» τονίζει η γαλλική εφημερίδα.

«Η οικονομική κρίση, κι έπειτα η μεταναστευτική κρίση και οι τρομοκρατικές επιθέσεις έχουν μεταστρέψει την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Πέρα από ένα συγκεκριμένο όριο, η μετανάστευση γίνεται πολιτικά εκρηκτική. Το γαλλικό νομοσχέδιο για το άσυλο και τη μετανάστευση είναι μια αντανάκλαση αυτού. Η ιταλική ετυμηγορία καθιστά ακόμη πιο επείγουσα μια πολιτική που να οργανώνει, να αποκαθιστά και να ελέγχει άσυλο και μετανάστευση σε επίπεδο ΕΕ».

«Ευρωποίηση της άκρας δεξιάς»

Η Νάταλι Μπρακ, καθηγήτρια στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών, με αφορμή τις εκλογές στην Ιταλία και την άνοδο των λαϊκιστικών & εθνικιστικών κομμάτων στην Ευρώπη, επισημαίνει σε άρθρο της στην Liberation ότι βρισκόμαστε ενώπιον μίας «ευρωποίησης» της άκρας δεξιάς και ότι η άνοδος του εθνικισμού θα μπορούσε τελικά να μπλοκάρει την Ε.Ε.

Η ιταλική ψήφος είναι ψήφος διαμαρτυρίας και απόρριψη των ελίτ που ενισχύεται από τα σκάνδαλα διαφθοράς,εκτιμά η καθηγήτρια Μπρακ και προσθέτει: «Ένα αντισυστημικό κόμμα δεν αποτελεί αναγκαστικά κίνδυνο γιατί αυτά τα κόμματα φέρνουν νέες ιδέες. Οι κίνδυνοι προέρχονται από την αμφισβήτηση της ιδέας της δημοκρατίας και από τη δυσκολία διακυβέρνησης. Τα κόμματα αυτά βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις αρχές τους, γεγονός που εξηγεί την επιτυχία τους. Ωστόσο αυτό τα κάνει ανίκανα για συμβιβασμούς με άλλους πολιτικούς σχηματισμούς.

Η άνοδος του εθνικισμού στην Ευρώπη, σύμφωνα με την ερευνήτρια, αναπτύχθηκε εξαιτίας της μεταναστευτικής κρίσης και των συνεπειών της. Τα εθνικιστικά κόμματα διαθέτουν ένα προστατευτικό λόγο τόσο στον οικονομικό τομέα όσο και στην εθνική ταυτότητα. Κάθε εθνικιστικό κόμμα προσθέτει σε αυτή τη κοινή βάση μία εθνική αφήγηση.

Αυτή η «ευρωποιήση» του εθνικισμού γίνεται θεσμική, με τη δημιουργία μιας κοινής ομάδας στο Ευρωκοινοβούλιο. Αυτή η τάση να οργανωθούν δεν τους εμποδίζει να αποκλείσουν τα ακραία φαινόμενα που θα μπορούσαν να βλάψουν την εικόνα τους, όπως η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα ή το AfD στη Γερμανία. Η Ε.Ε. έχει την τάση να απορρίπτει τα επιχειρήματα των ευρωσκεπτικιστών, αλλά θα πρέπει να σταματήσει αυτή την τακτική γιατί αυτοί έχουν αξιόπιστα επιχειρήματα σε συγκεκριμένα θέματα. Οι πολίτες δεν θέλουν να βγουν από την Ε.Ε., αλλά επιθυμούν μία διαφορετική Ε.Ε».