Πάρκο αδιαφορίας και πεδίον κρατικής ανοργανωσιάς

Ελλειψη σχεδίου και ανοργανωσιά χαρακτηρίζουν, παρά τις καλές προθέσεις, την πολιτική της κυβέρνησης στο Μεταναστατευτικό. Εξι μήνες μετά τον διορισμό –για πρώτη φορά –υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής, η κυβέρνηση συνεχίζει να τρέχει πίσω από γεγονότα τα οποία ήταν αναμενόμενο ότι θα συνέβαιναν αλλά δεν υπήρξε καμία απολύτως πρόβλεψη για την αντιμετώπισή τους.

Πουθενά δεν είναι πιο εμφανής η έλλειψη οργάνωσης όσο στο Πεδίον του Αρεως όπου 400-500 πρόσφυγες από το Αφγανιστάν κατασκηνώνουν επί εβδομάδες χωρίς να έχουν διοχετευθεί σε καταλληλότερο χώρο. Ακόμη και οι καθημερινές τους ανάγκες καλύπτονται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από οργανώσεις εθελοντών, Ελλήνων και μόνιμα εγκατεστημένων στην Αθήνα μεταναστών, παρά από κρατικές δομές.

Σφοδρές επικρίσεις

Μεγάλες διεθνείς οργανώσεις προσφύγων επικρίνουν σφόδρα την κυβέρνηση, αδυνατώντας να πιστέψουν ότι επί τόσες εβδομάδες δεν μπορεί να βρεθεί ένας χώρος για να στεγαστούν λίγες εκατοντάδες πρόσφυγες. Αντί να αναλάβει δράση κάποιος και να λύσει το ζήτημα, οι αρμόδιοι φορείς αναλώνονται σε ατελείωτες συζητήσεις για το σε ποιου την αρμοδιότητα εμπίπτει η στέγαση των «κατασκηνωτών» του Πεδίου του Αρεως και για το αν πρέπει να ελεγχθεί αν είναι όντως πρόσφυγες πριν ή μετά τη μεταφορά τους σε άλλο χώρο.

Εν τω μεταξύ, η αναπληρώτρια υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής κυρία Τασία Χριστοδουλοπούλου σχολιάζει ότι το Πεδίον του Αρεως έχει μετατραπεί σε «πάρκο αλληλεγγύης» –το οποίο όμως οφείλεται στην πλήρη απουσία του κράτους. Επίσης, η κυρία Χριστοδουλοπούλου ισχυρίζεται ότι και στη Γερμανία οι πρόσφυγες μένουν σε σκηνές στα πάρκα. Μόνο που στη Γερμανία οι πρόσφυγες δεν καταλαμβάνουν όποιο πάρκο βρεθεί μπροστά τους, όπως στο Πεδίον του Αρεως ή στην Κω, αλλά όταν υπάρχει έλλειψη θέσεων σε κτίρια φιλοξενίας, διοχετεύονται από τις Αρχές σε οργανωμένους χώρους με σκηνές και σαφές πρόγραμμα για τη μετεγκατάστασή τους σε όλα τα ομόσπονδα κρατίδια ανάλογα με τον πληθυσμό τους.

Κονδύλια από μεγάλες διεθνείς οργανώσεις προσφύγων και μεταναστών, τα οποία θα μπορούσε να είχε απορροφήσει η Ελλάδα, παραμένουν αναξιοποίητα επί μήνες επειδή η κυβέρνηση δεν παρουσιάζει σαφή και ολοκληρωμένα σχέδια προς χρηματοδότηση, όπως ζητούν οι διεθνείς ΜΚΟ.

«Τσουνάμι» στο Αιγαίο

Στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, την κυριότερη πύλη εισόδου των περισσότερων από 124.000 προσφύγων που εισήλθαν στην Ελλάδα από την αρχή του 2015, η κατάσταση είναι εντελώς χαοτική. Λέσβος, Σάμος και Κως δέχονται τη μερίδα του λέοντος διαθέτοντας ελλιπέστατες δομές πρώτης υποδοχής. Για αυτό βεβαίως ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό οι τοπικές Αρχές που αντιμετωπίζουν με καχυποψία τις δομές αυτές, φοβούμενοι –εντελώς λανθασμένα –ότι θα γίνουν μόνιμες και θα παραμείνουν οι πρόσφυγες στο νησί τους.

Υπάρχουν κονδύλια

Στο επόμενο στάδιο, στη δεύτερη υποδοχή, δεν έχει γίνει απολύτως τίποτε από την κυβέρνηση. Αφού καταγραφούν στα νησιά, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες παίρνουν μόνοι τους το πλοίο της γραμμής για Πειραιά. Μάλιστα στα δρομολόγια από Σάμο, Λέσβο και άλλα νησιά «αιχμής», το κατάστρωμα είναι γεμάτο αποκλειστικά με οικογένειες Σύρων και Αφγανών.

Από την ανάληψη των καθηκόντων της κυρίας Χριστοδουλοπούλου ως σήμερα, οι 1.100 θέσεις της δεύτερης υποδοχής δεν έχουν αυξηθεί ούτε κατά μία, παρά τα κονδύλια που υπάρχουν διαθέσιμα από την ΕΕ. Αυτό το βρίσκει μπροστά της σήμερα η κυβέρνηση στο Πεδίον του Αρεως. Ο χώρος φιλοξενίας που θα αρχίσει να λειτουργεί στον Ελαιώνα θα γεμίσει αμέσως. Η κυβέρνηση θα έπρεπε ήδη να είχε προετοιμαστεί και σήμερα να βρισκόταν με μερικές χιλιάδες θέσεις φιλοξενίας έτοιμες να υποδεχθούν τις ροές που από τον Μάρτιο και τον Απρίλιο φαινόταν σαφώς ότι θα ήταν ιδιαίτερα αυξημένες το καλοκαίρι (τον Μάρτιο η Ελλάδα είχε 7.775 αφίξεις έναντι 1.604 τον Μάρτιο του 2014, ενώ τον Απρίλιο είχε 13.556 έναντι 1.391 τον Απρίλιο του 2014).

Προφανώς η κυβέρνηση βασιζόταν στο ότι η μεγάλη πλειονότητα των προσφύγων που έρχονται στην Ελλάδα επιθυμούν να συνεχίσουν προς Βόρεια Ευρώπη, για να εγκατασταθούν κατά προτίμηση στη Σουηδία και στη Γερμανία. Μέχρι πρότινος κατευθύνονταν στα σύνορα με την πΓΔΜ, όπου λάμβαναν τριήμερη βίζα διέλευσης για να περάσουν στη Σερβία και από εκεί στην Ουγγαρία.

Ενα από τα θέματα που συζητήθηκαν, σύμφωνα με πληροφορίες, στη σύσκεψη για το Μεταναστευτικό που πραγματοποιήθηκε υπό τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα την Παρασκευή είναι το «φρακάρισμα» που έχει αρχίσει να σχηματίζεται στα ελληνοσκοπιανά σύνορα. Πρόκειται για άλλη μία «προαναγγελθείσα» κρίση η οποία βρίσκει απροετοίμαστο το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής. Οπως προειδοποιούσε η Ουγγαρία εδώ και μήνες, άρχισε να λαμβάνει αυστηρά μέτρα για να ανακόψει την είσοδο μεταναστών. Εκτός από το τείχος που χτίζει στα σύνορά της με τη Σερβία, έστειλε και ούγγρους αστυνομικούς να «συνδράμουν» τους Σέρβους στα σερβοσκοπιανά σύνορα. Το ίδιο άρχισε να εφαρμόζει και η πΓΔΜ, εξ ου ο συνωστισμός στα ελληνοσκοπιανά σύνορα.