Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναμένεται στην Αθήνα την Κυριακή (16/11), για πρώτη φορά μετά από δυο χρόνια. Ωστόσο, η επίσκεψη αυτή έρχεται σε μια πολύ δύσκολη στιγμή τόσο για την Ουκρανία, όσο και για τον ίδιο τον πρόεδρό της.

Κάθε βράδυ εδώ και μήνες, οι πόλεις της Ουκρανίας σφυροκοπούνται από αδιάκοπες αεροπορικές επιθέσεις. Εκτός από τις εξουθενωτικές χερσαίες επιθέσεις φθοράς στα ανατολικά και νότια της χώρας, από τις αρχές του καλοκαιριού ο ρωσικός στρατός έχει επεκτείνει σε μεγάλο βαθμό τις επιθέσεις του από αέρος, και μάλιστα εναντίον κατοικημένων περιοχών, επιδιώκοντας να ρίξει το ηθικό του ουκρανικού λαού και τη θέλησή του να συνεχίσει τον αγώνα.

Και καθώς πλησιάζει ο – τέταρτος εμπόλεμος – χειμώνας, οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί στοχεύουν επίσης τις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας, βυθίζοντας ολόκληρες πόλεις στο κρύο και στο σκοτάδι, καθώς σταθμοί παραγωγής ενέργειας και περιφερειακοί και τοπικοί υποσταθμοί έχουν υποστεί ζημιές ή έχουν καταστραφεί πλήρως.

Έτσι, το πρόσφατο πολιτικό σκάνδαλο που έπληξε την κυβέρνηση του Ζελένσκι δύσκολα θα μπορούσε να είχε έρθει σε χειρότερη στιγμή, τόσο για τη χώρα όσο και για τον ίδιο.

Σκάνδαλο διαφθοράς

Οι υπηρεσίες καταπολέμησης της διαφθοράς της Ουκρανίας δημοσίευσαν αυτή την εβδομάδα τα ευρήματα της Επιχείρησης Midas, μιας 18μηνης έρευνας για την Energoatom, την κρατική εταιρεία διαχείρισης όλων των πυρηνικών σταθμών της Ουκρανίας, η οποία διερευνά ισχυρισμούς για δωροδοκίες και μίζες που φέρεται να ανέρχονται σε 100 εκατ. δολάρια. Πραγματοποιήθηκαν επιδρομές σε όλη τη χώρα και επτά άτομα συνελήφθησαν.

Το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας (NABU) και η Ειδική Εισαγγελία Καταπολέμησης της Διαφθοράς (SAPO) δημοσίευσαν βίντεο και ηχητικά αρχεία στα οποία η συμμορία φαίνεται να χρησιμοποιεί ψευδώνυμα και κωδικές λέξεις για να συζητήσει για τις δωροδοκίες και τις μίζες ύψους δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων.

Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύθηκαν στο YouTube από την NABU και προσφέρουν μια ματιά στη συμμορία και τις δράσεις της.

Το σκάνδαλο έχει ταρακουνήσει την ουκρανική κοινή γνώμη – οι σχετικές ειδήσεις βρίσκονται στα πρωτοσέλιδα από την περασμένη Δευτέρα, ενώ περίπου 230.000 άτομα έχουν δει μέχρι τώρα το βίντεο στο YouTube.

Πού εμπλέκεται ο Ζελένσκι;

Προβληματισμό εγείρει μεταξύ άλλων το γεγονός πως ο Ζελένσκι, ο οποίος βάσισε εν μέρει την προεδρική του εκστρατεία το 2019 στην καταπολέμηση της διαφθοράς, είχε προσπαθήσει να περιορίσει την αυτονομία και των δύο υπηρεσιών τον Ιούλιο, όταν ξεκίνησαν έρευνες σε συμμάχους και πρώην επιχειρηματικούς εταίρους του. Αλλά πλέον έχει υποχωρήσει και έχει δεσμευτεί να τις διατηρήσει ανεξάρτητες μετά από μαζικές λαϊκές διαμαρτυρίες.

Ωστόσο, ένα από τα άτομα που κατονομάζονται στην έρευνα είναι πράγματι πρώην επιχειρηματικός του εταίρος. Ο επιχειρηματίας Τιμούρ Μίντις ήταν συνιδιοκτήτης μαζί με τον Ζελένσκι του Kvartal 95 Studio – της πλατφόρμας στην οποία ο ουκρανός πρόεδρος έγινε διάσημος ως κωμικός πριν μπει στην πολιτική.

Ο Μίντις φέρεται να έχει εγκαταλείψει τη χώρα, αλλά λέγεται ότι έχει διασυνδέσεις με αρκετούς κορυφαίους υπουργούς της κυβέρνησης. Από την έρευνα προκύπτει λοιπόν πως η ίδια εταιρεία που προσπαθεί να διατηρήσει τα φώτα αναμμένα για τον ουκρανικό λαό, ενόψει του χειμώνα και καθώς οι υποδομές βάλλονται από ρωσικές επιθέσεις, συνδέεται με τον αθέμιτο πλουτισμό του Μίντις, ο οποίος θεωρείται πως έχει ευρεία πολιτική επιρροή στον Ζελένσκι.

Έτσι το σκάνδαλο κινδυνεύει να αμαυρώσει την ήδη ταλαιπωρημένη ουκρανική κυβέρνηση, για την ώρα μέσω συσχετισμών. Με το περιθώριο ελιγμών του ιδιαίτερα περιορισμένο, ο Ζελένσκι απέπεμψε προσωπικά δύο από τους υπουργούς του, τον πρώην υπουργό Ενέργειας Γκέρμαν Γκαλουσένκο, ο οποίος είχε διοριστεί στο υπουργείο Δικαιοσύνης τον Ιούλιο, και τη διάδοχό του Σβιτλάνα Χρίντσουκ.

Πάντως, ενώ οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του Κιέβου συζητούν πώς μπορούν να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα κεφάλαια προκειμένου η Ουκρανία να συνεχίσει να αντεπεξέρχεται αμυντικά, η σκιά της διαφθοράς πάνω από την κυβέρνησή του είναι το τελευταίο πράγμα που επιθυμεί ο Ζελένσκι.

Οι ειδικοί επισημαίνουν πως σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την προσωπική του ηγεσία είναι αναμενόμενο ότι θα μπορούσαν να δυσκολέψουν την συνέχιση της διεθνούς οικονομικής υποστήριξης από την οποία εξαρτάται η χώρα για την επιβίωσή της.

Δύσκολη κατάσταση στο μέτωπο

Όλα αυτά, καθώς η εικόνα στο πεδίο της μάχης φαίνεται πλέον όλο και πιο άνιση. Η Ρωσία προσπαθεί ανεπιτυχώς να καταλάβει τις στρατηγικά σημαντικές πόλεις Ποκρόφσκ και Χουλιαΐπολε εδώ και πολλούς μήνες (τα στρατεύματά της εισήλθαν για λίγο στο Χουλιαΐπολε στις 5 Μαρτίου 2022, μόλις μερικές εβδομάδες μετά την έναρξη της εισβολής, αλλά απωθήθηκαν). Αργά και σταθερά όμως ο ρωσικός στρατός προελαύνει, καθιστώντας την ανάγκη για οικονομική και στρατιωτική εξωτερική βοήθεια όλο και πιο κρίσιμη.

Βέβαια δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που σημειώνουν πως ακόμη και αν προχωρήσει η μαζική εισροή κεφαλαίων, ναι μεν θα επιτρέψει στην Ουκρανία να συνεχίσει να πολεμά, αλλά είναι απίθανο να αποδειχθεί καθοριστική.