Αναγκασμένη να προσαρμόσει την τακτική της στην ορμή του τέταρτου κύματος, στην επιστροφή των παραθεριστών του Αυγούστου στις πόλεις και στη ραγδαία εξάπλωση της Δέλτα, λαμβάνοντας δύσκολες αποφάσεις, είναι η κυβέρνηση. Η εξέλιξη των επιδημιολογικών δεδομένων, οδεύοντας προς το πέρας της τουριστικής περιόδου, δείχνει ότι το «στοίχημα του καλοκαιριού» που θα καθόριζε το τοπίο του φθινοπώρου χάνεται στη… χαλαρότητα και στην «ανακοπή» του προγράμματος «Ελευθερία», ενώ στην εξίσωση των μέτρων μπαίνουν νέες παράμετροι. Ο χρόνος πλέον μετράει αντίστροφα για την ανακοίνωση των μέτρων που θα ισχύσουν από το φθινόπωρο και οι ανακοινώσεις θα γίνουν.

Γεμίζουν οι ΜΕΘ – πιέζεται το ΕΣΥ

Με τη Δέλτα να καθίσταται η κυρίαρχη μετάλλαξη, το επιδημιολογικό φορτίο της χώρας και η επιβάρυνση του Συστήματος Υγείας εμφανίζουν διαρκή επιδείνωση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε στην ενημέρωση της περασμένης Πέμπτης ο καθηγητής Παθολογίας κ. Χαράλαμπος Γώγος, «στην επικράτεια εμφανίζεται συνεχής αύξηση, με τα νέα επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου την εβδομάδα 8-15 Αυγούστου να φτάνουν τις 21.567, με εβδομαδιαία μεταβολή συν 12,44%, με τους δείκτες να έχουν καθημερινά αυξητική τάση. Η ίδια αύξηση καταγράφεται και στις εισαγωγές σε κλινικές COVID αλλά και σε διασωληνώσεις». Οπως τόνισε ο καθηγητής, «το σύνολο των νοσηλευομένων ανέρχεται (σ.σ.: μέχρι την περασμένη Τετάρτη) σε 1.872 άτομα, ενώ 299 είναι σε κλίνες ΜΕΘ. Μάλιστα το τελευταίο δεκαήμερο υπήρχε μια αύξηση στις ΜΕΘ της τάξης του 29,44%. Αποτέλεσμα αυτών είναι στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας η κάλυψη να έχει φτάσει, περίπου, στο 60%».

Η επιβάρυνση του συστήματος Υγείας εμφανίζει διαρκή επιδείνωση. Το τελευταίο δεκαήμερο υπήρχε μία αύξηση στις ΜΕΘ της τάξεως του 29,44%

Οι περιοχές που παρουσιάζουν μεγαλύτερη δυσκολία σε ΜΕΘ είναι η Κρήτη, με μια εξαιρετικά υψηλή κάλυψη που φτάνει το 96,5%, η Αττική, στο 76%, ενώ η Θεσσαλονίκη βρίσκεται στο 57%.

«Υπήρχε στις αρχές Ιουλίου μια ύφεση» λέει η νοσηλεύτρια σε κλινική COVID του Νοσοκομείου Σωτηρία, κυρία Ειρήνη Μικροβασίλη. «Από τις 20 Ιουλίου με αρχές Αυγούστου οι περισσότεροι που νοσηλεύονταν ήταν ανεμβολίαστοι και σε μικρές ηλικίες, 23-30 ετών, αλλά και σήμερα η πλειονότητα των νοσηλευομένων δεν έχει εμβολιαστεί. Και μπορεί, ενάμιση χρόνο μετά, να αντιμετωπίζουμε με μεγαλύτερη γνώση και εμπειρία τους ασθενείς μας, ο φόβος όμως και η συναισθηματική φόρτιση ούτε φεύγουν ούτε συνηθίζονται. Η συναισθηματική καταπίεση είναι πολύ μεγάλη. Είμαστε εργαζόμενοι που έρχονται αντιμέτωποι καθημερινά με τον θάνατο. Αυτή η μοναχικότητα των ασθενών με κορωνοϊό, η «έξοδος» χωρίς να έχουν κανέναν πλάι τους, είναι ό,τι πιο τραγικό έχουμε βιώσει. Δυστυχώς ο άνθρωπος ξεχνά εύκολα» τονίζει «και δεν μπορεί να κάνει κτήμα του τις προειδοποιήσεις των επιστημόνων για τα μέτρα προφύλαξης και τον εμβολιασμό, αλλά και το πόσο δύσκολη είναι η νόσηση και ανάρρωση, από τις μαρτυρίες εκείνων που βίωσαν την εμπειρία της νοσηλείας. Είναι ζωτικής σημασίας και για το Σύστημα Υγείας, και ως προς όλους όσοι εργάζονται στην πρώτη γραμμή, αλλά και για την υγεία του καθένα και των δικών του ανθρώπων, με την επιστροφή από τις διακοπές ο εμβολιασμός να γίνει η πρώτη προτεραιότητα. Επίσης, για εμένα, είναι το ίδιο σημαντικό η επιστροφή της μάσκας στους εξωτερικούς χώρους και η τήρηση όλων των κανόνων ατομικής προστασίας».

 

Η δύσκολη εξίσωση των μέτρων

Με την επιστροφή των αδειούχων να επιδεινώνει, όπως αναμένεται, τα επιδημιολογικά δεδομένα στην ηπειρωτική Ελλάδα και με το ποσοστό των πλήρως εμβολιασμένων να μην ξεπερνά το 53%, το σχέδιο για το χτίσιμο του τείχους ανοσίας έως τον Σεπτέμβριο έχει εγκαταλειφθεί. Στο ημερολόγιο των μελών της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων ημερομηνίες-«κλειδιά» αποτελούσαν ο Δεκαπενταύγουστος και η δεύτερη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου – όταν και θα χτυπήσει το πρώτο κουδούνι. Ηδη με το CDC να έχει επανατοποθετήσει την Ελλάδα στο κόκκινο και τα πρώτα μηνύματα του… Αυγούστου να προοιωνίζονται την επόμενη μέρα, τα μέτρα έχουν στο μεγαλύτερο μέρος τους αποφασιστεί. Οι σχετικές ανακοινώσεις, όπως είπε την περασμένη Πέμπτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Γιάννης Οικονόμου, θα γίνουν στο μέσον της ερχόμενης εβδομάδας. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες και με δεδομένο ότι η κυβέρνηση εμμένει στην απόφασή της να μην κλείσει την οικονομία, το φθινόπωρο φαίνεται ότι θα ανήκει στους… εμβολιασμένους.

Το πρώτο μέτρο θα αφορά τη διασκέδαση. Εστιατόρια, καφέ-μπαρ, νυχτερινά κέντρα, θέατρα, σινεμά, γήπεδα και γενικότερα κλειστοί χώροι θα είναι ανοιχτοί μόνο για όσους έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους. Και μπορεί μέχρι στιγμής αλλά και το φθινόπωρο τα εστιατόρια και τα καφέ, όσο ο καιρός το επιτρέπει, να λειτουργούν σε εξωτερικούς χώρους, όμως το συγκεκριμένο μέτρο θωρείται ότι τον χειμώνα θα αναγκάσει αρκετούς να εμβολιαστούν προκειμένου να μη στερηθούν «ανάσες εξόδου».

Αυστηροί κανόνες σε σχολεία και πανεπιστήμια

Οσον αφορά τη δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, θα εφαρμοστούν αυστηροί κανόνες προκειμένου σχολεία και πανεπιστήμια να λειτουργήσουν κανονικά. Στα πανεπιστήμια οι καθηγητές θα πρέπει να έχουν εβολιαστεί. Σε διαφορετική περίπτωση, θα πρέπει να υποβάλλονται σε εργαστηριακό τεστ, το οποίο θα επιβαρύνονται οι ίδιοι, δύο φορές την εβδομάδα. Το ίδιο θα ισχύει και για τους φοιτητές (ίσως οι φοιτητές να έχουν τα τεστ δωρεάν). Τα ίδια μέτρα θα ισχύουν και για τα γυμνάσια-λύκεια. Οι ανεμβολίαστοι καθηγητές θα πρέπει, με δικά τους έξοδα, να κάνουν δύο εργαστηριακά τεστ την εβδομάδα. Οσοι μαθητές άνω των 12 ετών δεν έχουν εμβολιαστεί θα πρέπει να δηλώνουν αρνητικό self test. Παρά τις αισιόδοξες προσδοκίες ότι θα μπορούσαν τα σχολεία να ανοίξουν, με εμβολιασμένους τους εκπαιδευτικούς και έναν ικανοποιητικό αριθμό των μαθητών, με πιο χαλαρά μέτρα, αυτό όχι μόνο δεν φαίνεται δυνατό αλλά και τα μέτρα προστασίας θα είναι αυστηρά.

Ανοιχτά μένουν ακόμη δύο μέτωπα που θα επηρεάσουν την οικονομία: Πρώτον, εάν τα μέτρα θα επεκταθούν και σε εμπορικά καταστήματα και σε «κλειστά» εμπορικά κέντρα. Μάλιστα, ανάλογα με το επιδημιολογικό φορτίο, θα εξεταστεί το ενδεχόμενο επιστροφής στο click away. Δεύτερον, πόσες επιχειρήσεις θα επιλέξουν να βγάλουν σε τηλεργασία τους ανεμβολίαστους εργαζομένους ή θα περάσουν σε απολύσεις. Προς εξέταση είναι ακόμη και οι ρυθμίσεις που θα αφορούν τις μετακινήσεις με τα μέσα μεταφοράς.

Το μεγάλο βάρος πάντως της κυβέρνησης αναμένεται να δοθεί στην επανεκκίνηση της εκστρατείας εμβολιασμού. Ολες οι επιστημονικές και επικοινωνιακές προσπάθειες θα έχουν στόχο την κατάκτηση του τείχους ανοσίας. Γιατί μπορεί η πρόθεση να είναι κοινωνία και οικονομία να παραμείνουν ανοιχτές, όμως υπάρχει και ο αστάθμητος παράγοντας «Δέλτα», που η επέλασή του μπορεί να ξαναβάλει στο παζλ των μέτρων και το κομμάτι lockdown.

Μάσκες ξανά

Μπορεί τον Ιούνιο η χρήση της μάσκας στους εξωτερικούς χώρους να είχε καταργηθεί, εγείροντας, είναι αλήθεια, αντιδράσεις, ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, το πιο αποτελεσματικό – μετά το εμβόλιο – μέτρο προφύλαξης επιστρέφει. Ετσι από το φθινόπωρο «μάσκα παντού».