Ερχόταν τακτικά στη Βουλή. Μία ή δύο φορές τον μήνα, καμιά φορά και πιο συχνά. Ερχόταν και μαζί με τη γυναίκα του, τη ζωγράφο της «Φόρμουλα 1» και της «Lamborghini» Μίνα Παπαθεοδώρου- Βαλυράκη. Η Βουλή των Ελλήνων ήταν για τον Ιωσήφ (Σήφη) Βαλυράκη ένα είδος πολιτικού καταφυγίου μετά την απόφασή του να μην εκτεθεί ξανά στην πολιτική.
Τον έβρισκε κανείς είτε στο Εντευκτήριο Βουλευτών, είτε στο καφενείο (προ COVID) να συνομιλεί με βουλευτές, με υπαλλήλους του Κοινοβουλίου και με δημοσιογράφους. Δύο ήταν τα αγαπημένα του θέματα, τα ελληνοτουρκικά και το ψάρεμα με ψαροντούφεκο.
Οι περισσότεροι νεότεροι βουλευτές, αν και γνώριζαν την ιστορία του, δεν του έδιναν, όταν τον συναντούσαν στη Βουλή, την απαιτούμενη σημασία. Παρότι τον σέβονταν. Αλλωστε τους περισσότερους ούτε καν τους γνώριζε το ζεύγος Βαλυράκη. Ούτε όμως και οι πρώην σύντροφοί του στο ΠαΣοΚ επιζητούσαν συχνά τη συντροφιά του, εκτός ίσως από δυο-τρεις περιπτώσεις «παλαιοπασόκων» (όπως ο Παναγιώτης Κρητικός) που συχνά συζητούσαν μαζί του. Αλλά αυτό δεν τον ενοχλούσε καθόλου.
Ενέπνεε τον σεβασμό
Ωστόσο, όπου και να πήγαινε, με όποιον κι αν συνομιλούσε, ενέπνεε τον σεβασμό. Ηταν σεμνός, σπανίως μιλούσε για το εκπληκτικό, ωσάν κινηματογραφική ταινία, παρελθόν του, ποτέ δεν έβαζε μπροστά το «εγώ» στις κουβέντες του. Μάλιστα έδειχνε ικανοποιημένος και αυτό φαινόταν στο πρόσωπό του όταν είχε συνάντηση (έστω και στο πόδι) με τον πρώην Πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση ή με ψαροντουφεκάδες βουλευτές με τους οποίους αντάλλαζε πληροφορίες του τύπου εάν εκεί κοντά στην Κύθνο ή στην Ερέτρια, στον Ευβοϊκό, υπήρχαν οι πιο… πολλές τσιπούρες.
Τελευταίως μάλιστα αναζητούσε βήμα για να γράψει άρθρο για τα ελληνοτουρκικά και για τις διερευνητικές επαφές και μετρούσε και τις λέξεις που θα έγραφε. Ηθελε πολλές λέξεις για να εκφράσει τις απόψεις του ο πρώην υπουργός και πρώην εκτελεστικό μέλος του ΠΑΚ Σήφης Βαλυράκης. Ηθελε να γράψει, όπως έλεγε, ότι είναι απαράδεκτο να εκχωρήσουμε έστω και μισή ίντσα στην Τουρκία.
Το έστειλε στα «ΝΕΑ» που το δημοσίευσαν την περασμένη Δευτέρα. Ηταν το τελευταίο άρθρο, η τελευταία πολιτική παρέμβαση του πρώην υπουργού. Ελεγε ελευθέρως τις πολιτικές του απόψεις, για τους μετανάστες, για τα κέντρα κράτησης, για τις ατομικές ελευθερίες, για τα ελληνοτουρκικά, για τις διαδηλώσεις. Ηταν έντιμος πολιτικός, τόσο που ο ΣΥΡΙΖΑ τον εμπιστεύτηκε να κάνει μια έρευνα για τη διαφάνεια.
Η θάλασσα και το ψάρεμα
Η θάλασσα ήταν η μεγάλη του αγάπη. Αυτή που τον έσωσε όταν ο Βαλυράκης κολύμπησε από την Κέρκυρα προς την Αλβανία μια παγερή νύχτα στη διάρκεια της δικτατορίας, αυτή ήταν τελικά που του πήρε τη ζωή. Τον σκότωσε η θάλασσα που τόσο πολύ αγαπούσε. «Αδικα έφυγε» λένε όσοι τον γνώριζαν, «χτυπημένος από την προπέλα του φουσκωτού του», είπαν, «κάτω από άγνωστες συνθήκες». Πάντοτε, όποτε είχε καλό καιρό τα Σαββατοκύριακα, ο Σήφης έβγαινε για ψάρεμα με το μικρό φουσκωτό του. Εφευγε από το εξοχικό της οικογένειας στην Ερέτρια λίγο πριν από το μεσημέρι, κυνηγούσε τα ψάρια του μεσημεριανού φαγητού και επέστρεφε εκεί γύρω στις 3, νωρίς το απόγευμα.
Εκείνη τη μοιραία Κυριακή όμως πήγε η ώρα 5 το απόγευμα και δεν είχε επιστρέψει, ούτε καν είχε τηλεφωνήσει (όπως έκανε καμιά φορά) στη Μίνα λέγοντας «θα αργήσω λίγο, μην ανησυχείς». Ωσάν να τον είχε καταπιεί η θάλασσα. Η Μίνα ανησύχησε, ειδοποίησε το Λιμενικό και η συνέχεια είναι γνωστή. Την Κυριακή 24 Ιανουαρίου το βράδυ, κατά τη διάρκεια του δελτίου ειδήσεων, υπήρξε μια έκτακτη είδηση: «Η σορός του Σήφη Βαλυράκη ξεβράζεται απέναντι στο Νησί των Ονείρων».
Οι αποδράσεις και οι βασανισμοί
Ο άνθρωπος με τα σγουρά μαλλιά και το παχύ μουστάκι (που είχαν όλοι οι νεαροί στην Κρήτη), από πατέρα αξιωματικό, με σπουδές ηλεκτρονικού μηχανικού στη Γερμανία και στη Σουηδία με ειδίκευση στους βιομηχανικούς αυτοματισμούς, προερχόμενος από την αθάνατη κρητική φλέβα του βενιζελισμού, είναι αλήθεια ότι ταλαιπώρησε με τις αποδράσεις του πολύ τη χούντα. Τρεις φορές απέδρασε από τις φυλακές της δικτατορίας. Υπέστη βασανισμούς όσο κανείς άλλος, χωρίς ποτέ να «δώσει» συντρόφους του. Και η δράση του στην αντίσταση δεν ήταν καθόλου διακοσμητική. Τοποθετούσε βόμβες, έβαζε εκρηκτικά, είχε στρατιωτική δράση. Κατέληξε καταζητούμενος «most wanted». Ακόμα και σε μια απόδρασή του, το 1971 στο ΕΑΤ/ΕΣΑ, κατάφερε να προκαλέσει βραχυκύκλωμα στο ηλεκτρονικό δίκτυο των φυλακών. Δεν του αρκούσε δηλαδή μια απόδραση, ήθελε και… σαμποτάζ – και το πέτυχε.
Η Αλβανία και η απελευθέρωση
Αλλά λίγο μετά κατέληξε και πάλι στις φυλακές, καθώς το τρένο το οποίο τον μετέφερε στην τότε Γιουγκοσλαβία για κακή του τύχη σταματά για ανεφοδιασμό στα σύνορα. Οι προβολείς σαρώνουν παντού και ο Σήφης επιστρέφει στη φυλακή. Οι άνθρωποι του Εμβέρ Χότζα στην Αλβανία, όπου έφτασε κολυμπώντας, τον εξέλαβαν ως πράκτορα, κάτι σαν κατάσκοπο. Τον συλλαμβάνουν και του επιβάλλουν ποινή τριών ετών με καταναγκαστικά έργα στο πιο καλά φρουρούμενο στρατόπεδο των Αλβανών, στο Φιέρι. Εσπαγε πέτρες ολημερίς.
Υστερα από αλλεπάλληλες παρεμβάσεις του Ανδρέα Παπανδρέου (και του φιλοκινέζου πρίγκιπα της Καμπότζης Σιχανούκ) ο Σήφης απελευθερώνεται, πηγαίνει στην Ιταλία και εκεί συναντά σχεδόν όλο το ΠΑΚ εξωτερικού: τον Ανδρέα Παπανδρέου, την Αμαλία Φλέμινγκ, τον Αλέκο Παναγούλη. Αλέκος και Σήφης είχαν ένα κοινό. Υπέστησαν τρομερά βασανιστήρια από τη χούντα και δεν άνοιξαν ποτέ το στόμα τους. Υπέστησαν συγκεκριμένα το μαρτύριο της φάλαγγας, της σταγόνας στο μέτωπο, το βάρβαρο ξύλο, την εικονική εκτέλεση…
Τα τελευταία λόγια του
«Μίνα, λέω να κάνω μια βόλτα με το ψαροντούφεκο» είπε στη σύζυγό του την Κυριακή το πρωί. Ηταν τα τελευταία λόγια του. Φόρτωσε με ψαροντούφεκα το φουσκωτό του και δεν ξαναγύρισε…
