Στους εργάτες, τους μαστόρους κι όλους εκείνους που δούλεψαν για να χτιστεί η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση ήταν αφιερωμένη η χθεσινή βραδιά των εγκαινιών. Με έναν πρωτότυπο κι έξυπνο τρόπο, κόντρα στις συνήθειες και τα δεδομένα παρόμοιων εδκηλώσεων, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός που είχε αναλάβει τη σκηνοθεσία, εμπνευσμένος από τον Μπρεχτ και τις «Ερωτήσεις ενός εργάτη που διαβάζει» _όπως αποδείχθηκε στο τέλος της βραδιάς, έδωσε μια διαφορετική διάσταση, πλήρως εναρμονισμένος στο πνεύμα της εποχής…
Το κυκλοφοριακό χάος που προκάλεσε η χθεσινή επίσκεψη τουΝτομινίκ Στρος Κανστην Αθήνα ήταν πολύ μεγαλύτερο στους δρόμους και τους παράδρομους που οδηγούσαν προς τη λεωφόρο Συγγρού: Εκεί στο νούμερο 107-109 πραγματοποιήθηκαν με λάμψη, επισημότητα και εκατοντάδες κόσμου, τα εγκαίνια της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, παρουσία του προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια και εκπροσώπων της πολιτικής, κοινωνικής, πνευματικής, καλλιτεχνικής και εκκλησιαστικής ζωής του τόπου. Με την πρόσκληση ανά χείρας, οι προσκεκλημένοι έφθασαν γύρω στις επτά, χθες αργά το απόγευμα, στη Στέγη για να περιπλανηθούν στους χώρους της και να παρακολουθήσουν την εναρκτήρια παράσταση.
Ολοφώτιστη εντός και εκτός, η Στέγη πρόσφερε στους καλεσμένους της άφθονο νερό, μικρά μουσικά στιγμιότυπα καθώς και ζωντανά εικαστικά δρώμενα, σε όλους τους ορόφους της, ενώ ένα κατάξανθο οκτάχρονο αγόρι _ο γιος του Μιχαήλ Μαρμαρινού_ έκανε βόλτες, μαζί με τη μητέρα του, ανεβοκατεβαίνοντας τις σκάλες. Επί της υποδοχής ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Αντώνης Παπαδημητρίου, μοναδικός άλλωστε ομιλητής της βραδιάς, όταν γύρω στις οκτώ, όλοι βρίσκονταν καθισμένοι _ακόμα και όρθιοι_ στην πλατεία και τα δύο θεωρεία του μεγάλου αμφιθεάτρου. Υπό τους ήχους της Καμεράτας, και με μια μεγάλη οθόνη αναρτημένη στη σκηνή, ο κ. Παπαδημητρίου αναφέρθηκε στο όραμα της Στέγης, στον Αριστοτέλη, τον Αλέξανδρο και τη Χριστίνα Ωνάση, καθώς και στον πατέρα του, τον Στέλιο Παπαδημητρίου. «Εδώ είναι ο χώρος που θα αναδείξει τον νέο ελληνικό πολιτισμό», τόνισε, για να παραχωρήσει τη θέση του στην οθόνη όπου ανάμεσα σε θαμπά γράμματα, μια φράση άρχιζε να φωτίζεται «ο νεαρός Αλέξανδρος» κι ύστερα κι άλλη μία, κι άλλη μια τρίτη….
Λίγο μετά, πάντα υπό τους ήχους της Καμεράτας, η οθόνη φιλοξένησε κινηματογραφημένα στιγμιότυπα από την ανέγερση της Στέγης, φέρνοντας σε πρώτο πλάνο τους εργάτες που δούλεψαν όλα αυτά τα χρόνια…. Μετά από λίγο, η οθόνη άρχισε να τυλίγεται και η πίσω πόρτα της σκηνής άνοιξε για να μπουν, ντυμένοι με τα καλά τους, οι μέχρι πριν λίγο ήρωες της οθόνης: Η σκηνή γέμισε με εκατό περίπου εργάτες, που σκηνοθετημένα κινησιολογικά πήραν τις θέσεις τους επί σκηνής, ενώ στη ημιτυλιγμένη οθόνη τα στιγμιότυπα συνεχίζονταν… Μια γυναίκα, η μόνη ανάμεσα στον ανδρικό πληθυσμό, ξεχώρισε, άρχισε να κινείται, να περπτά και εν τέλει να τραγουδά άριες _ήταν η μεσόφωνος Μαίρη-Ελεν Νέζη.
Στο τέλος οι λέξεις της αρχής, πήραν τη θέση τους στο κείμενο που τις είχε γεννήσει: Μπέρτολτ Μπρέχτ, «Ερωτήσεις ενός εργάτη που διαβάζει», 1935, σε μετάφραση Μάριου Πλωρίτη.
Ποιός έχτισε τη Θήβα την επτάπυλη;
Στα βιβλία δε βρίσκεις παρά μόνο βασιλιάδων ονόματα.
Οι βασιλιάδες είχανε τις πέτρες κουβαλήσει;
Και τη Βαβυλώνα που την κατέστρεψαν πολλές φορές,
Ποιός, τόσο πολλές φορές την έχτισε πάλι;
Της χρυσόλαμπρης Λίμα οι οικοδόμοι,
σε ποιά σπίτια κατοικούσαν;
Σε ποιό μέρος γύρισαν το βράδυ,
που το Σινικό τείχος έτοιμο ήταν, οι χτίστες;
Η μεγάλη Ρώμη γεμάτη ήταν από αψίδες θριάμβων.
Ποιοί τις είχανε υψώσει;
Πάνω σε ποιούς θριάμβευσαν οι Καίσαρες;
Το ξακουστό Βυζάντιο είχε για τους κατοίκους του παλάτια μόνο;
Ακόμη και στη μυθική Ατλαντίδα,
τη νυχτιά που καταποντιζόταν,
τους σκλάβους τους φωνάζαν οι πνιγμένοι.
Ο νεαρός Αλέξανδρος κατέκτησε τις Ινδίες.
Μόνος αυτός;
Ο Καίσαρ τους Γαλάτες κατενίκησε.
Δεν είχε ουτ’ ένα μάγειρο μαζί του;
Ο Φίλιππος της Ισπανίας έκλαψε,
όταν ο στόλος του βυθίστηκε.
Δεν έκλαψε άλλος κανείς;
Ο Φρειδερίκος ο Β΄ νίκησε στον επταετή Πόλεμο.
Και ποιός άλλος νίκησε, εκτός από αυτόν;
Κάθε σελίδα και μιά νίκη.
Ποιός ετοίμαζε τα επινίκεια φαγοπότια;
Κάθε δέκα χρόνια κι ένας μεγάλος άντρας.
Ποιός πλήρωνε τα έξοδά του;
Πόσα πολλά ιστορήματα!
Πόσα πολλά ερωτήματα!
Με ένα θερμό χειροκρότημα η βραδιά έκλεισε λίγο μετά τις εννιά, ενώ το νερό στα μπαρ είχε εγκατασταθεί με κρασί, τυριά και κριτσίνια….
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών – Ωνασείου Ιδρύματος
Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών – Ωνασείου Ιδρύματος, που εγκαινιάστηκε επισήμως χθες το βράδυ, θεμελιώθηκε στην Αθήνα το 2000. Το 18.000 τ.μ. κτίριο ανέλαβε, μετά από διαγωνισμό, το γαλλικό αρχιτεκτονικό γραφείο Αrchitecture Studio και περιλαμβάνει δύο αίθουσες, την αμφιθεατρική αίθουσα των 900 θέσεων και τη μιρκότερη των 220, χώρο 700 τ. μ. για εκθέσεις, υπαίθριο θέατρο, ηλεκτρονική βιβλιοθήκη, στούντιο επαγγελματικών ηχογραφήσεων, εστιατόριο _με υπαίθριο χώρο_ για καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, υπόγειους χώρους στάθμευσης και αποθήκες. Να συμπληρώσουμε ότι για το εσωτερικό των δύο αμφιθεάτρων στο ισόγειο του κτιρίου πραγματοποιήθηκε νέα αρχιτεκτονική μελέτη την οποία ανέλαβε ο αρχιτέκτονας Mark Foley του αγγλικού αρχιτεκτονικού γραφείου Burrell Foley Fischer Llp, Architects Urban Designers.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ,EPA/ARMIN WEIGEL
