Στο χώρο του ιστορικού γεφυριού της Πλάκας, με φόντο τους πυλώνες και το μεταλλικό δάπεδο εργασίας, καθώς έχουν ξεκινήσει οι εργασίες αναστήλωσης, θα γίνει φέτος ο καθαγιασμός των υδάτων την ημέρα των Θεοφανίων, στις 11 το πρωί.
Οι κάτοικοι της περιοχής, ο Δήμος Βορείων Τζουμέρκων και οι τοπικές κοινότητες Ραφταναίων και Μονολιθίου αποδίδουν στην τελετή έναν ιδιαίτερο συμβολισμό. Πεποίθηση όλων είναι ότι φέτος θα είναι ο τελευταίος αγιασμός πριν από την αναστήλωση του γεφυριού.
Το μνημείο που γεφύρωνε τον Άραχθο είχε 150 χρόνια ζωής και κατέρρευσε την 1η Φεβρουαρίου 2015. Η κατάρρευσή του δημιούργησε αίσθημα απώλειας όχι μόνο στους κατοίκους των Τζουμέρκων αλλά και σε όλους τους Ηπειρώτες, καθώς αποτελούσε σημείο ιστορίας και πολιτισμού.
Ήταν το μεγαλύτερο πέτρινο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων και το τρίτο μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Αποτέλεσε ένα κατασκευαστικό θαύμα για την εποχή του, με μήκος 72 μ., άνοιγμα τόξου 40 μ., ύψος 18,5 μ. και ελεύθερο πλάτος 2,5 μ.
Η αναστήλωση του γεφυριού από την πρώτη μέρα της καταστροφής ήταν ένα «στοίχημα» που κερδήθηκε. Το γεφύρι ξαναχτίζεται χάριν της συλλογικής προσπάθειας. Τοπικοί και επιστημονικοί φορείς, το Πολυτεχνείο, τα αρμόδια υπουργεία συνεργάστηκαν και έφεραν όλοι μαζί αποτέλεσμα.
Την ημέρα των Θεοφανίων στην Ήπειρο, η παράδοση συνεχίζεται και τα πέτρινα γεφύρια γεμίζουν με πιστούς. Στο Δήμο Ζαγορίου ο αγιασμός των υδάτων θα γίνει στον Ζαγορίτικο ποταμό.
Η τελετή κατάδυσης του Τιμίου Σταυρού θα πραγματοποιηθεί, όπως κάθε χρόνο, στο πέτρινο γεφύρι Καμπέρ Αγά, κοντά στους Μηλιωτάδες, και θα ξεκινήσει στις 10:30 το πρωί, μετά τη Θεία Λειτουργία στον ιερό ναό Αγίου Αθανασίου. Ανάλογες θρησκευτικές εκδηλώσεις θα γίνουν στο πέτρινο γεφύρι της Βροσύνας στη Ζίτσα.
Με επισημότητα, εξάλλου, θα γίνει η κατάδυση του Τιμίου Σταυρού στα ύδατα του ποταμού Αράχθου, στο χώρο του ιστορικού γεφυριού της Άρτας.
Τα πέτρινα γεφύρια στην Ήπειρο αποτελούν μια σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά του τόπου, που όμως εκπέμπει σήμα κινδύνου. Ο χρόνος, οι καιρικές συνθήκες και ο άνθρωπος πολλές φορές έχουν δημιουργήσει πρόβλημα στη στατικότητά τους.
Η Περιφερειακή Μονάδα Ηπείρου του ΙΓΜΕ πήρε μια σημαντική πρωτοβουλία, την καταγραφή των πέτρινων γεφυριών που έχουν πληγεί.
Σύμφωνα με το έγγραφο που απέστειλε προς τους δήμους ο διευθυντής της Μονάδας, Ευάγγελος Νικολάου, το έργο πραγματοποιείται από το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του ΥΠΕΝ και στόχος είναι ο εντοπισμός και η περιγραφή των τεχνικογεωλογικών συνθηκών των γεφυριών που έχουν υποστεί ζημιές, από τη διαβρωτική δράση των χειμάρρων ή των ποταμών.
Ταυτόχρονα θα διατυπώνεται η υπόδειξη της υπηρεσίας, για τις απαιτούμενες παρεμβάσεις προστασίας των γεφυριών.
Οι δήμοι καλούνται να θέσουν υπόψη του ΙΓΜΕ στοιχεία για τα γεφύρια που θεωρούν ότι χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης, ώστε να γίνει ιεράρχηση της επικινδυνότητας και ο προγραμματισμός των εργασιών.
Το έργο θα ξεκινήσει στις αρχές του 2019, θα έχει διάρκεια 4 χρόνων, ενώ υπεύθυνος είναι ο γεωλόγος Παναγιώτης Πάσχος.
