Ως ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί σε όλες τις διαστάσεις του προκειμένου να έχουμε ένα επιτυχές και σταθερό αποτέλεσμα, χαρακτήρισε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρης Βίτσας, το προσφυγικό, σημειώνοντας ότι «κεντρικό ζήτημα για εμάς είναι η διαμόρφωση ενός νέου κοινού συστήματος».
«Υπάρχουν σοβαρές εξελίξεις σε όλα τα επίπεδα και κατά κύριο λόγο σε ευρωπαϊκό» με αυτά τα λόγια ξεκίνησε την τοποθέτησή του ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής κ. Δημήτρης Βίτσας σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε το πρωί της Τετάρτης 18 Ιουλίου 2018 από τη νέα έδρα του υπουργείου στη λεωφόρο Θηβών, στο πρώην κτίριο Καπνοβιομηχανίας Κεράνη.
Επισήμανε δε ότι η ξενοφοβική ατζέντα πηγαίνει χέρι-χέρι «με απόπειρες αύξησης ωραρίου εργασίας, με την αύξηση της παρέμβασης στην κοινωνική ζωή των δυνάμεων καταστολής, με τη λογική του ενός και μοναδικού πολιτιστικού προτύπου και προσανατολισμού. Στην ουσία αυτό που παλαιότερα το ονομάζαμε Ευρώπη-φρούριο σήμερα το ονομάζουν προστασία των συνόρων. Αλλά και μέσα στα σύνορα, στη ζώνη Σένγκεν της Ευρώπης, επιχειρείται να επιβληθεί ένας και μοναδικός τρόπος κοινωνικής κι οικονομικής ζωής, ένα πρότυπο δήθεν επιτυχημένο».
«Το προσφυγικό πρέπει να αντιμετωπιστεί σε όλες τις διαστάσεις του»
Στη συνέχεια ο κ. Βίτσας τόνισε ότι «το προσφυγικό πρέπει να αντιμετωπιστεί σε όλες τις διαστάσεις του και τότε θα έχουμε ένα επιτυχές και σταθερό αποτέλεσμα. Κεντρικό ζήτημα για εμάς είναι η διαμόρφωση ενός νέου κοινού συστήματος. Στόχος είναι στα τέλη του 2018 να φτάσουμε, στην Ευρώπη, σε κοινή συμφωνία».
Πρώτη διάσταση, για την ελληνική πλευρά είναι η εξωτερική διάσταση και το τι γίνεται από πλευράς ευρωπαϊκής ένωσης ώστε να προχωρήσουν οι ειρηνευτικές διαδικασίες στη Μ. Ανατολή. Δεύτερη διάσταση είναι η διαχείριση των συνόρων. «Διαχείριση των συνόρων σημαίνει ότι με βάση τη Συνθήκη της Γενεύης και τους διεθνείς κανόνες πρέπει να εξετάζεται κάθε αίτημα ασύλου και να ολοκληρώνεται είτε με το ότι χρήζει διεθνούς προστασίας είτε όχι. Τρίτο σημείο, η εσωτερική διάσταση της ΕΕ, με βάση το δίκαιο σύστημα επιμερισμού της ευθύνης και της ανακατανομής του βάρους και συγχρόνως αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών με βάση τις ανάγκες και τα δικαιώματά των ανθρώπων. Συζητώντας αυτές τις τρεις διαστάσεις στόχος είναι να φτιάξουμε ένα ενιαίο σύστημα ασύλου σε όλη την Ευρώπη, μία διαδικασία ανακατανομής με βάση ένα νέο Δουβλίνο, και με αυτόν τον τρόπο να ορίσουμε πράγματα όπως τι είναι κρίση και τι κάνουμε σε τέτοιες περιπτώσεις. Κι αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τις χώρες υποδοχής, αλλά και με τις χώρες προορισμού» σημείωσε ο κ. Βίτσας.
Τριμερής Ελλάδας – Γερμανίας Ισπανίας
Αναφερόμενος στην τριμερή συμφωνία Ελλάδας- Γερμανίας-Ισπανίας ο υπουργός τόνισε ότι οι συζητήσεις συνεχίζονται σε πέντε επίπεδα. Στον κοινό αγώνα εξεύρεσης ευρωπαϊκής λύσης στο ζήτημα, η ενίσχυση των χωρών πρώτης υποδοχής οικονομικά και από άποψη στελέχωσης των δομών, η κοινή αντιμετώπιση μιας νέας προσφυγικής κρίσης. Ένα ακόμα θέμα του της συμφωνίας είναι η επιστροφή του προσφυγικού πληθυσμού που εντοπίζεται στα σύνορα Γερμανίας-Αυστρίας και έχουν καταγραφεί σε Ελλάδα και Ισπανία. Την ίδια ώρα, επανέλαβε ότι θα πραγματοποιηθούν 2.000 οικογενειακές επανενώσεις που έχει δεχθεί η Γερμανία, ενώ αναμένεται η εξέταση 500 νέων αιτημάτων. Τέλος, η συμφωνία θα βρίσκεται σε ισχύ μέχρι να υπάρξει ένα «Δουβλίνο 4».
Στόχος η αποσυμπίεση των νησιών
Στόχος του υπουργείου Μεταναστευτικής πολιτικής παραμένει η αποσυμπίεση των νησιών που έχουν δεχθεί και συνεχίζουν να δέχονται τα προσφυγικά κύματα. Αναφέρθηκε μάλιστα στην ενεργοποίηση σειράς θέσεων φιλοξενίας στην ενδοχώρα, υπήρξε μέχρι σήμερα ανοιχτή πρόσκληση ενδιαφέροντος για την εξασφάλιση 2.000 θέσεων φιλοξενίας. Επίσης, υπάρχουν 2.000 θέσεις φιλοξενίας σε διαμερίσματα μετά από συμφωνία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και μέσω του προγράμματος «HELIOS» θα δοθούν άλλες 5.000 θέσεις φιλοξενίας σε διαμερίσματα.
Επανέλαβε δε ότι «απόφαση του υπουργείου είναι να μην ανοίξει καινούργιο hot spot στα νησιά». Αναφερόμενος στην περίπτωση της Σάμου είπε ότι η πρόταση του υπουργείου είναι να λειτουργήσει νέο hot spot μόλις κλείσει το υπάρχον στο Βαθύ, στην περίπτωση που η πρόταση αυτή δεν γίνει δεκτή από τις τοπικές αρχές τότε θα γίνει αναδιαμόρφωση του υπάρχοντος.
Οσον αφορά τις αιτήσεις ασύλου ο κ. Βίτσας τόνισε ότι έχουν δημιουργηθεί νέες ομάδες εργασίας που θα επιταχύνουν τις διαδικασίες εξέτασης και έγκρισης των αιτήσεων. «Οι επιδόσεις των αποφάσεων αυξήθηκαν κατά 50% και αναμένονται οκτώ επιπλέον επιτροπές άσυλου στα νησιά», είπε χαρακτηριστικά.
Στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισε ότι το δεύτερο τρίμηνο του 2018 πραγματοποιήθηκαν 6.618 μεταφορές ευάλωτων ομάδων προς την ενδοχώρα, ενώ έχουν γίνει 430 επιστροφές στην Τουρκία. Την ίδια ώρα ο κ. Βίτσας παραδέχθηκε ότι στο κομμάτι των επιστροφών υπάρχει δυσκολία και πως το υπουργείο επικεντρώνεται στις εθελοντικές επιστροφές με τη βοήθεια του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης.
Ο υπουργός αναφερόμενος στα ξενοφοβικά κινήματα που έχουν αναδυθεί στην Ευρωπαική Ένωση το τελευταίο διάστημα υπογράμμισε: «Ξενοφοβικά κινήματα κι η ακροδεξιά επενδύουν σε μία αντιμεταναστευτική-αντιπροσφυγική ατζέντα. Αυτή η ατζέντα σε εκλογικές μάχες που έγιναν στην Ευρώπη κέρδισε πόντους, κέρδισε ποσοστά και προσπαθεί με βάση αυτό να επιβάλλει συνολικά μία ξενοφοβική τάση-ατζέντα, κυρίως μία αυταρχική κι ολιγαρχική ατζέντα, μία ατζέντα περιορισμού των κοινωνικών κι ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δραστικής περικοπής των κοινωνικών κατακτήσεων. Η ξενοφοβική ατζέντα πηγαίνει χέρι-χέρι με απόπειρες αύξησης ωραρίου εργασίας, με την αύξηση της παρέμβασης στην κοινωνική ζωή των δυνάμεων καταστολής, με τη λογική του ενός και μοναδικού πολιτιστικού προτύπου και προσανατολισμού. Στην ουσία αυτό που παλαιότερα το ονομάζαμε Ευρώπη-Φρούριο σήμερα το ονομάζουν προστασία των συνόρων. Αλλά και μέσα στα σύνορα, στη ζώνη Σένγκεν της Ευρώπης, επιχειρείται να επιβληθεί ένας και μοναδικός τρόπος κοινωνικής κι οικονομικής ζωής, ένα πρότυπο δήθεν επιτυχημένο». Και πρόσθεσε: «Στις δυσκολίες των κοινωνικών στρωμάτων βρίσκουν εχθρούς. Ο εχθρός που προβάλλεται από τις ελίτ είναι ο πρόσφυγας κι ο μετανάστης. Όποτε τον χρειαζόμαστε γιατί είναι φθηνό εργατικό δυναμικό και συμβάλλει στα αναπτυξιακά προγράμματα τότε τον προσκαλούμε, όποτε υπάρχει κοινωνική διαμαρτυρία γίνεται ο δακτυλοδεικτούμενος κι ο ισχυρός. Υπάρχουν πολιτικά κόμματα και δυνάμεις που δεν μπορείς να τις χαρακτηρίσεις ούτε ξενοφοβικές ούτε ρατσιστικές, μπορείς να τις χαρακτηρίσει συντηρητικές. Κοιτώντας τα εκλογικά αποτελέσματα βγάζουν ένα συμπέρασμα, ότι αν υιοθετήσουν αυτή την ατζέντα τότε κατ’ ελάχιστο θα συγκρατήσουν ποσοστά ή θα κερδίσουν». Επιπλέον τόνισε: «Όταν έχεις μία αντίθεση πολιτική, αξιών, τρόπου ζωής, το χειρότερο πράγμα που έχεις να κάνεις είναι να υιοθετήσεις την ατζέντα της άλλης πλευράς. Αντίθετα πρέπει να επιμείνεις, στον δικό σου τρόπο, στην δική σου ατζέντα και στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, το οποίο συντίθεται στις κοινές αξίες, δημοκρατία για παράδειγμα, στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους. Πρέπει να υπερασπιστούμε το ευρωπαϊκό κεκτημένο, το οποίο βασίζεται στην «αφοβία» να μην ενσωματώνει τον κοινωνικό φόβο. Σε αυτή τη μάχη θα νικήσουμε».
Όσον αφορά τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης, ο κ. Βίτσας σημείωσε: «Το προσφυγικό πρέπει να αντιμετωπιστεί σε όλες τις διαστάσεις του και τότε θα έχουμε ένα επιτυχές και σταθερό αποτέλεσμα. Πρώτη διάσταση η εξωτερική διάσταση. Τι κάνουμε σε όλες αυτές τις περιοχές του κόσμου όπου προκαλούνται προσφυγικές ή μεταναστευτικές ροές. Τι κάνει η ΕΕ για να προχωρήσουν οι ειρηνευτικές διαδικασίες στη Μ. Ανατολή. Δεύτερη διάσταση η διαχείριση των συνόρων. Διαχείριση των συνόρων σημαίνει ότι με βάση τη Συνθήκη της Γενεύης και τους διεθνείς κανόνες πρέπει να εξετάζεται κάθε αίτημα ασύλου και να ολοκληρώνεται είτε με το ότι χρήζει διεθνούς προστασίας είτε όχι. Τρίτο σημείο, η εσωτερική διάσταση της ΕΕ, με βάση το δίκαιο σύστημα επιμερισμού της ευθύνης και της ανακατανομής του βάρους και συγχρόνως αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών με βάση τις ανάγκες και τα δικαιώματά των ανθρώπων. Συζητώντας αυτές τις τρεις διαστάσεις στόχος είναι να φτιάξουμε ένα ενιαίο σύστημα ασύλου σε όλη την Ευρώπη, μία διαδικασία ανακατανομής με βάση ένα νέο Δουβλίνο, και με αυτόν τον τρόπο να ορίσουμε πράγματα όπως τι είναι κρίση και τι κάνουμε σε τέτοιες περιπτώσεις. Κι αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τις χώρες υποδοχής, αλλά και με τις χώρες προορισμού». Επιπροσθέτως, ο κ. Βίτσας τόνισε την ανάγκη να αντιμετωπιστεί η ανθρώπινη διακίνηση καθώς όπως είπε πρέπει «να θεωρείται μείζον ζήτημα και σε αυτή τη βάση να υπάρχει συνεργασία μεταξύ των δυνάμεων πληροφοριών και καταστολής». «Κεντρικό ζήτημα για εμάς είναι η διαμόρφωση ενός νέου κοινού συστήματος. Στόχος είναι στα τέλη του 2018 να φτάσουμε σε κοινή συμφωνία», συμπλήρωσε.
