Τουλάχιστον έξι τούνελ μήκους συνολικά εκατοντάδων μέτρων για τη μεγάλη φυγή από ελληνικές φυλακές και άλλους χώρους κράτησης έχουν κατασκευάσει βαρυποινίτες αλλά και πολιτικοί κρατούμενοι.
Η πρόσφατη απόπειρα απόδρασης από τις φυλακές Κέρκυρας από 21 έλληνες και αλλοδαπούς κρατουμένους που έσκαβαν με εντυπωσιακή υπομονή και επιμονή σήραγγα 20 μέτρων, ακόμη και κάτω από τα θεμέλια του εξωτερικού τοίχου, έχει αρκετά προηγούμενα στην ελληνική επικράτεια αλλά ασφαλώς και στο εξωτερικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι δύο παρόμοιες αποδράσεις με… υπόγεια έργα διάνοιξης σηράγγων σημειώθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες και στο Μεξικό με τη διαφυγή του βαρόνου των ναρκωτικών Χοακίν «Ελ Τσάπο» Γκουσμάν και δύο επικίνδυνων αμερικανών ποινικών από φυλακές υψίστης ασφαλείας στη Νέα Υόρκη.
Το εντυπωσιακό είναι ότι η προχθεσινή απόπειρα απόδρασης στην Κέρκυρα είχε πολλές ομοιότητες και τον ίδιο ποινικό έλληνα οργανωτή –είχε κατηγορηθεί για ανθρωποκτονία στο πλαίσιο βεντέτας οικογενειών –με την προσπάθεια της μεγάλης φυγής στις 30 Αυγούστου 2011 από τη Γ’ Πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού. Τότε, στη διάρκεια προγραμματισμένης έρευνας, εντοπίστηκε σε ισόγειο κελί τρύπα στο δάπεδο διαμέτρου 80 εκατοστών και ακολουθούσε τούνελ που οδηγούσε στο υπόγειο της πτέρυγας όπου βρίσκονται τα παλιά πειθαρχεία. Και από εκεί οι κρατούμενοι είχαν προχωρήσει σε διάνοιξη νέας τρύπας μήκους περίπου 10 μέτρων και διαμέτρου 80 εκατοστών. Στο κελί κρατούνταν δύο αλλοδαποί και ένας Ελληνας.
Οι δύο πρώτοι ήταν υπόδικοι για κλοπές και για ναρκωτικά και ο τρίτος για ανθρωποκτονία και είναι ο ίδιος που τέσσερα χρόνια μετά οργάνωσε τα… χωματουργικά έργα και στις φυλακές της Κέρκυρας. Τότε στην έρευνα που είχαν πραγματοποιήσει στις φυλακές Κορυδαλλού οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι είχαν βρεθεί κινητά τηλέφωνα, σκοινί με κόμπους περίπου πέντε μέτρων, ένας αυτοσχέδιος γάντζος, πόμολα πόρτας, μεντεσέδες, μια μπαλαντέζα, δύο κουβάδες, ένα σφυρί και ένα καλέμι. Είναι ακόμη χαρακτηριστικό ότι τα προβλήματα που είχαν να αντιμετωπίσουν οι υποψήφιοι δραπέτες του Κορυδαλλού ήταν πολλά γιατί το εν λόγω σωφρονιστικό κατάστημα είναι χτισμένο σε βράχο και ήταν δύσκολη η περαιτέρω διάνοιξη της σήραγγας, ενώ υπήρχε διαρροή των σχεδίων απόδρασης σε άλλους κρατουμένους.
Δύο απόπειρες απόδρασης με… τούνελ και άλλα έργα εκσκαφής είχαν καταγραφεί τον Μάρτιο του 1996 στις φυλακές της Λάρισας και της Κέρκυρας, στη διάρκεια εξεγέρσεων τότε σε πολλά σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας. Η σήραγγα των κρατουμένων στη Λάρισα κάτω από τον περίβολο των φυλακών ανακαλύφθηκε στις 7 Μαρτίου εκείνης της χρονιάς και έγινε γρήγορα αντιληπτή. Τρεις ημέρες αργότερα έγινε αντιληπτή η απόδραση 44 κρατουμένων από τις φυλακές της Κέρκυρας οι οποίοι χρησιμοποίησαν μέρος του αποχετευτικού δικτύου που είχε κατασκευαστεί επί αγγλοκρατίας στην Κέρκυρα. Φέρεται να εντόπισαν στο διοικητήριο –όπου λόγω της εξέγερσης δεν υπήρχε κανείς υπάλληλος ή φρουρός –το σχέδιο των στοών κάτω από τις φυλακές και μέσω λαγουμιού βρέθηκαν στο κτίριο του γειτονικού γυμνασίου. Σχεδόν όλοι οι δραπέτες συνελήφθησαν τα επόμενα 24ωρα.
Τον Μάιο του 1934 οκτώ κατάδικοι κομμουνιστές κατόρθωσαν να δραπετεύσουν από τις φυλακές της Αίγινας πετυχαίνοντας να ανοίξουν σήραγγα περίπου 25 μέτρων χωρίς να γίνουν αντιληπτοί. Τον Ιούλιο του 1955 έγινε η μυθιστορηματική απόδραση από τις φυλακές των Βούρλων 27 κρατούμενων στελεχών του ΚΚΕ αφού άνοιξαν υπόγεια σήραγγα μήκους 30 μέτρων ως τα λουτρά γειτονικού εργοστασίου. Ενα εγχείρημα που διήρκεσε πολλούς μήνες. Μετά τη φυγή τους εξαπολύθηκε ανθρωποκυνηγητό και από τους 27 τελικά οι 11 κατάφεραν να διαφύγουν, 15 συνελήφθησαν και ένας δολοφονήθηκε στα σύνορα. Εντυπωσιάζουν οι αφηγήσεις συμμετεχόντων στην απόδραση ότι είχαν κατασκευάσει δύο κούκλες ομοιώματα χρησιμοποιώντας περούκες που είχαν για τις θεατρικές παραστάσεις που «κοιμόντουσαν» στα κρεβάτια την ώρα που άλλοι έσκαβαν στο τούνελ. Επιπλέον τα χώματα από τη διάνοιξη τα κουβαλούσαν με εντυπωσιακή υπομονή, σε μικρές ποσότητες, στα παντελόνια τους στο προαύλιο της φυλακής με κύριο μέλημα να μη γίνουν αντιληπτοί.
Κινηματογραφικές επιχειρήσεις Οι αποδράσεις με τη χρήση υπογείων σηράγγων αποτυπώνονται στην περιώνυμη ταινία «Η μεγάλη απόδραση» του 1962, με τον Στιβ Μακ Κουίν, η οποία βασίστηκε στη μεγάλη απόδραση που έγινε το 1944 από το γερμανικό στρατόπεδο Luft 2 στη Νότια Πολωνία. Οι κρατούμενοι που ήσαν αιχμάλωτοι στρατιώτες των συμμαχικών δυνάμεων αποφάσισαν να δημιουργήσουν τρεις σήραγγες διαφυγής έτσι ώστε, αν οι Γερμανοί εντόπιζαν τη μία, να μην μπορούσαν να αποτρέψουν την απόδραση. Για την εκσκαφή του τούνελ χρησιμοποιούνταν μεταλλικά βαζάκια με σκόνη γάλακτος που έστελνε ο Ερυθρός Σταυρός αλλά και λίπος από τις σούπες για να έχουν κεριά να φωτίζουν τα λαγούμια. Ακόμη δημιούργησαν ξύλινα εργαλεία από τις σανίδες των κρεβατιών τους. Από τους 76 που συμμετείχαν συνελήφθησαν σχεδόν αμέσως οι 73 αφού το χιόνι που έπεφτε εκείνη την ημέρα είχε φράξει μεγάλο τμήμα της σήραγγας διαφυγής. Οι 50 εκτελέστηκαν σχεδόν αμέσως με εντολή του Χίτλερ, ανάμεσά τους και ένας Ελληνας.
Στις 25 Απριλίου 2011 περισσότεροι από 480 φυλακισμένοι Ταλιμπάν απέδρασαν από τις φυλακές στην πόλη Κανταχάρ (την πρώην πρωτεύουσα των Ταλιμπάν) μέσω τούνελ που είχαν σκάψει. Είχε μήκος 320 μέτρα, περνούσε μάλιστα κάτω από κυβερνητικά κτίρια και φυλάκια ελέγχου. Οι δεσμοφύλακες ανακάλυψαν την απόπειρα απόδρασης μισή ώρα αφότου και ο τελευταίος αντάρτης είχε βγει από το τούνελ.
HeliosPlus
