Στην αρχή ήταν «Τα σημάδια του Αιγαίου», όπου ανιχνεύονταν τα καΐκια, τα ψαρέματα, η βλάστηση, οι καλλιέργειες, το αμπέλι, η ελιά, το νερό και οι πέτρες των νησιών του Αιγαίου. Επειτα η «Αθηναϊκή ταβέρνα» με μιαν ενδελεχή έρευνα σχετικά με την εξέλιξη, τους κώδικες, τους ταβερνιάρηδες και τους θαμώνες. Ακολούθησαν «Τα πανηγύρια στο Αιγαίο» με – ανάμεσα στα άλλα – τελετουργικά εδέσματα και «Τα καφενεία της Ελλάδας» με τους μεζέδες τους, τους καφέδες και τα ποτά τους. Ο Γιώργος Πίττας έμοιαζε να γεύεται την Ελλάδα, την αστική και την αγροτική, με την αγάπη και την περιέργεια ενός περιηγητή που ζει, χαίρεται με τις μυρωδιές, γλεντάει με τους ανθρώπους, εστιάζει στις λεπτομέρειες και καταγράφει τα πάντα στα βιβλία του. Και έπειτα ήρθαν «Οι θησαυροί της ελληνικής γαστρονομίας». Ενα ένα τα προϊόντα της Ελλάδας με πολλές πληροφορίες σχετικά με τον τόπο παραγωγής, το πώς οι συνθήκες επηρέασαν το περιβάλλον, πώς διαμορφώθηκαν οι άνθρωποι και η αρχιτεκτονική, πώς όλος ο πολιτισμός μπήκε στην κουζίνα και πώς εξήλθε με αχνιστά πιάτα και γεμάτα ταψιά. Από δίπλα οι φωτογραφίες του ιδίου του Πίττα, εξαιρετικές, τόσο που δεν ξέρεις αν το δυνατό του κομμάτι είναι το φωτογραφικό ή το συγγραφικό. Πάντως διαβάζοντας τα κείμενα και ταυτόχρονα βλέποντας σαρακατσάνικες καλύβες, πηλιορείτικα λουκάνικα, λούζα Σύρου, παστράμι Μακεδονίας, κάτασπρα αμυγδαλωτά σαν χιόνι, κυκλαδίτικα αλώνια, ιβάρια του Αιτωλικού, αρμπαρόριζες και βασιλικούς πάνω σε πλακόστρωτα, γραβιέρες και γίδινα τυριά από το Λασίθι, λαμπερά γλυκά του κουταλιού, βαθύχρωμα δαμάσκηνα Σκοπέλου, κομψές τσακώνικες μελιτζάνες και χρυσαφένια παστέλια αγαπάς την Ελλάδα από την αρχή. Και όχι με ρηχότητα, σαν να βλέπεις μια καρτ ποστάλ, αλλά με συναίσθημα.

Ο Γ. Πίττας, επικεφαλής στο πρόγραμμα «Ελληνικό Πρωινό» του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδας, που έχει ως στόχο την ανάδειξη των τοπικών προϊόντων και την ένταξή τους στα πρωινά που παίρνουν Ελληνες και ξένοι στα ξενοδοχεία, έχει γυρίσει τη χώρα από τη μία άκρη ως την άλλη, έχει συζητήσει με παραγωγούς, έχει δοκιμάσει τα καλύτερα κάθε τόπου. Για τον λόγο αυτόν έχει πολλά να πει για τις τοπικές κουζίνες της χώρας και τις ιδιαιτερότητες καθεμιάς. Από τα φρυγαδέλια και το κοντοσούβλι της Στερεάς Ελλάδας ως τις σαρικόπιτες και τα αβγά με στάκα της Κρήτης, τους μακεδονίτικους τζιγεροσαρμάδες και τις πίτες της Ηπείρου.

Μετά όμως την καταγραφή και τις πληροφορίες υπάρχει και η κριτική στάση. Ο συγγραφέας μας φέρνει σε επαφή με την ιστορία της ελληνικής γαστρονομίας, τις αλληλεπιδράσεις της, τις αλλαγές της, τις μόδες της, τις τελευταίες εξελίξεις αλλά και επισημαίνει την παράμετρο της γαστρονομίας ως προς τη διαμόρφωση της τουριστικής εικόνας της χώρας. Ακόμη και το ντιζάιν των τυποποιημένων τροφίμων έχει τη θέση του, όπως και οι σκέψεις, οι προβληματισμοί και οι προτάσεις. Εν ολίγοις, ένα βιβλίο σχετικό με την ελληνική γαστρονομία ως σύνολο μέσα από μύθους και ιστορία, τελετουργίες και επιχειρηματικότητα. Γαστρονομικός θησαυρός.

*Δημοσιεύθηκε στο BΗΜΑ GOURMET την Κυριακή 5 Απριλίου 2015.