The Wall Street Journal

Πόσα άτομα γνωρίζετε; Μάλλον δεν τα έχετε μετρήσει ποτέ. Οπως και να έχει, τώρα πια δεν χρειάζεται. Ο Τάιλερ Μακ Κόρμικ τα έχει υπολογίσει: περίπου 600.

Ή ακριβέστερα 611, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Μακ Κόρμικ, καθηγητή Στατιστικής και Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. Αυτός είναι ένας εθνικός μέσος όρος, αλλά ο Μακ Κόρμικ μπορεί πραγματικά να κάνει μια εκτίμηση και για εσάς προσωπικά ή για τον οποιονδήποτε. Η τεχνική του είναι μια συναρπαστική απεικόνιση της δύναμης των στατιστικών να αντανακλούν την κοινωνία: όχι μόνο πόσες γνωριμίες έχει ο μέσος άνθρωπος, αλλά και τον αριθμό των αστέγων και άλλων δύσκολα προσβάσιμων πληθυσμών.

Υπάρχουν διαφορετικές διαβαθμίσεις για το πόσο καλά γνωρίζουμε τους ανθρώπους. Η συγκεκριμένη μονάδα μέτρησης είναι ευρεία.

Ερωτηθείς πόσους στενούς φίλους έχουν, περίπου οι μισοί Αμερικανοί λένε τρεις ή λιγότερους, σύμφωνα με έρευνα του 2021. Ο βρετανός ανθρωπολόγος Ρόμπιν Ντάνμπαρ, βασιζόμενος σε μελέτες για τα μεγέθη του εγκεφάλου των ανθρώπων, εκτιμά ότι ένα άτομο μπορεί να διατηρήσει περίπου 150 σχέσεις. Ο λεγόμενος «αριθμός Ντάνμπαρ», εξήγησε ο ίδιος, «ισχύει για ποιοτικές σχέσεις, όχι για απλές γνωριμίες». Μια μελέτη της Pew Research διαπίστωσε ότι οι ενήλικες στο Facebook είχαν κατά μέσο όρο 338 φίλους στο μέσο αυτό.

Ο κοινωνιολόγος Μαρκ Γκρανόβετερ εξήγησε σε μια έρευνα ότι οι περιστασιακές διασυνδέσεις και γνωριμίες είναι πιο χρήσιμες όταν πρόκειται για εύρεση εργασίας σε σχέση με τις στενές φιλίες

Οι «χρήσιμοι» γνωστοί

Ωστόσο, ο αριθμός των ανθρώπων που γνωρίζετε, χωρίς να τους θεωρείτε φίλους, είναι μάλλον πολύ μεγαλύτερος. Αυτοί που, σύμφωνα με τον ορισμό του Μακ Κόρμικ, «γνωρίζετε και σας γνωρίζουν μόνο φυσιογνωμικά ή ονομαστικά, που θα μπορούσατε να επικοινωνήσετε μαζί τους, ζείτε στην ίδια χώρα και είχατε κάποια επαφή τα τελευταία δύο χρόνια».

Αυτός ο ευρύτερος κύκλος γνωριμιών, σε αντίθεση με τους φίλους, έχει μεγάλη σημασία. Ο κοινωνιολόγος Μαρκ Γκρανόβετερ εξήγησε σε μια έρευνα το 1973, με τίτλο «Η δύναμη των αδύναμων δεσμών», ότι οι περιστασιακές διασυνδέσεις και γνωριμίες είναι πιο χρήσιμες όταν πρόκειται για εύρεση εργασίας, σε σχέση με τις στενές φιλίες.

Το ίδιο κατέδειξε και ένα πενταετές πείραμα του LinkedIn, στο οποίο ο αλγόριθμός του «Ατομα που μπορεί να γνωρίζετε» πρότεινε τυχαία σε ορισμένους χρήστες να συνδεθούν με άτομα που ήδη γνώριζαν καλά – είχαν κοινές σταδιοδρομίες ή επαφές – ενώ σε άλλους χρήστες πρότεινε να συνδεθούν με άτομα με τα οποία είχαν ελάχιστα κοινά στοιχεία. Με αρκετή βεβαιότητα, η δεύτερη ομάδα ήταν πιο πιθανό να βρει μια νέα δουλειά.

Ο αριθμός των αδύναμων σχέσεων είναι δύσκολο να μετρηθεί. Ποιος κάθεται να απαριθμήσει πόσα άτομα γνωρίζει;

Οι αριθμοί δεν είναι τέλειοι. Ωστόσο, αυτές οι σχετικά μακρινές γνωριμίες είναι το καλύτερο «παράθυρο» για την αγορά εργασίας, για το εύρος των κοινωνικών μας δεσμών και για πολλά από τα πιο καίρια κοινωνικά ερωτήματα

Μετρήστε τους Μάικλ που ξέρετε

Ο Μακ Κόρμικ, καθώς και ο Μάθιου Σαλγκάνικ από το Πρίνστον και ο Τιάν Ζενγκ από το Κολούμπια, οι συνεργάτες του στην έρευνα που εισήγαγε την εκτίμηση για το πόσα άτομα γνωρίζουμε, επινόησαν έναν έξυπνο τρόπο. Ρώτησαν τους συμμετέχοντες πόσα άτομα γνωρίζουν με τα ονόματα Μάικλ, Στέφανι, Τζέιμς και άλλα εννέα κοινά ονόματα.

Υπάρχουν περισσότεροι από τρία εκατομμύρια Αμερικανοί που ονομάζονται Μάικλ, περίπου το 1% του πληθυσμού, σύμφωνα με την Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης, επομένως οι Μάικλ θα πρέπει επίσης να αποτελούν το 1% των γνωστών σας. Εάν γνωρίζετε οκτώ Μάικλ, πιθανότατα γνωρίζετε συνολικά περίπου 800 άτομα.

Η επανάληψη της άσκησης αυτής με διάφορα ονόματα αποφέρει μια σειρά εκτιμήσεων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μεγαλύτερη ακρίβεια. Πρωτεργάτης της προσέγγισης αυτής ήταν ο Κρίστοφερ Μακ Κάρτι από το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα και οι συνεργάτες του, το 2001. Εκτός από τα ονόματα, οι συμμετέχοντες σε εκείνη την έρευνα είχαν επίσης ρωτηθεί εάν γνωρίζουν κάποιον που είναι ιθαγενής Αμερικανός, υπάλληλος σε ταχυδρομείο, κάνει αιμοκάθαρση, έχει χηρέψει, είναι διαβητικός κ.λπ. Ο Μακ Κόρμικ ωστόσο επικεντρώθηκε μόνο στα ονόματα, καθώς δεν είναι πολύ πιθανό να γνωρίζει κανείς το επάγγελμα, την καταγωγή ενός γνωστού του ή το εάν έχει διαβήτη.

Η πραγματική δύναμη αυτού του απλού, διασκεδαστικού τρόπου υπολογισμού είναι πως αντιπροσωπεύει μια καινοτόμα στατιστική τεχνική που μπορεί να ρίξει φως στην κοινωνία μας.

Δύσκολα προσβάσιμοι πληθυσμοί

Οι ερωτήσεις για όλους αυτούς τους Μάικλ αποτελούσαν αρχικά μέρος μιας προσπάθειας μέτρησης δύσκολα προσβάσιμων πληθυσμών, όπως οι άστεγοι. Οι συνηθισμένες τεχνικές, όπως η τηλεφωνική έρευνα, είναι άχρηστες στην προκειμένη περίπτωση. Τι γίνεται όμως αν ρωτήσεις ένα μεγάλο δείγμα ανθρώπων πόσους άστεγους γνωρίζουν; Εάν μπορεί κανείς να υπολογίσει τον συνολικό αριθμό των κοινωνικών επαφών των ερωτηθέντων, τότε οι απαντήσεις τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να υπολογιστεί το μέρος του πληθυσμού που είναι άστεγος.

Τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη συγκεκριμένη τεχνική για να υπολογίσουν στοιχεία που διαφορετικά είναι δύσκολο ή αδύνατο να μετρηθούν, όπως ο αριθμός των σεξεργατών, η συχνότητα χρήσης ναρκωτικών, οι χρήστες ναρκωτικών που διατρέχουν κίνδυνο HIV ή ακόμα και η θρησκευτική ταυτότητα.

Ομολογουμένως, η τεχνική έχει ελλείψεις. Οπως συμβαίνει με τις περισσότερες σφυγμομετρήσεις, δεν υπάρχει τρόπος να επαληθευτεί εάν οι απαντήσεις είναι σωστές, σε αντίθεση με τον τρόπο που τα δείγματα πληθυσμού συγκρίνονται σε μια ολοκληρωμένη απογραφή, καθώς δεν υπάρχει επίσημη απογραφή των γνωστών κάποιου.

Η συνάφεια ενός συγκεκριμένου ονόματος ή χαρακτηριστικού μπορεί να διαφέρει πολύ μεταξύ των δημογραφικών ομάδων. Τα άτομα που ονομάζονται Μάικλ τείνουν να είναι νεότερα από τα άτομα που ονομάζονται Ρόμπερτ ή Τζέιμς. Τα τυπικά δυτικοευρωπαϊκά ονόματα μπορεί να μη φανούν χρήσιμα για τα άτομα που δεν κατοικούν σε αμιγώς ευρωπαϊκές κοινότητες. Επίσης, πολλές από τις συμπεριφορές και τα χαρακτηριστικά που κατατάσσουν κάποιον μέρος ενός δύσκολα προσβάσιμου πληθυσμού, πιθανόν στην αρχή να είναι άγνωστες στους μη κοντινούς του ανθρώπους. Για παράδειγμα, δεν θα ξέρετε απαραίτητα αν κάποιος μακρινός γνωστός σας έκανε περιστασιακά χρήση ναρκωτικών. Επομένως, οι ερευνητές πρέπει να προσπαθήσουν να υπολογίσουν πόσοι από τους γνωστούς ενός χρήστη θα γνώριζαν για τη χρήση ναρκωτικών του/της.

Ο Μακ Κόρμικ αλλά και άλλοι στατιστικολόγοι εξακολουθούν να εργάζονται για να βελτιώσουν αυτή την τεχνική, προσπαθώντας, για παράδειγμα, να βρουν τα ιδανικά ονόματα για να καλύψουν διαφορετικές φυλές και ηλικίες.

Οι αριθμοί δεν είναι τέλειοι. Ωστόσο, αυτές οι σχετικά μακρινές γνωριμίες είναι το καλύτερο «παράθυρο» για την αγορά εργασίας, για το εύρος των κοινωνικών μας δεσμών και για πολλά από τα πιο καίρια κοινωνικά ερωτήματα.