Λένε πως ο άνθρωπος παραμένει ζωντανός όσο συνεχίζει να αμφιβάλλει. Είναι από εκείνες τις φράσεις που μέσα στην απολυτότητα και τον αφοριστικό τους τόνο έχουν ισχυρές δόσεις αλήθειας. Η τεχνητή νοημοσύνη θα συμβάλει αρκετά σε αυτό. Θα βλέπουμε μια φωτογραφία, ένα βίντεο ή θα διαβάζουμε μία είδηση και θα ξεκινάμε με την παραδοχή πως είναι ψέμα, φτιαχτό, μέχρι να πειστούμε πως είναι αλήθεια. Η αντίστροφη πορεία από εκείνη που ακολουθούσαμε μέχρι τώρα.

Ομως η μόνιμη και σχεδόν νευρωτική αμφιβολία εμπεριέχει δύο κινδύνους – έτσι κι αλλιώς τίποτα δεν είναι κακό από μόνο του, κακή είναι η χρήση του. Ο πρώτος κίνδυνος είναι η κοινή διαπίστωση πως η αμφιβολία για τα πάντα είναι η πρώτη ύλη για όλες τις θεωρίες συνωμοσίας. Ολοι κάτι μας κρύβουν, τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται, δεν τα τρώμε εμείς αυτά. Λάθος, πολλά πράγματα είναι ακριβώς όπως φαίνονται και δεν υπάρχει κανένα ψέμα και καμία προσπάθεια διαστρέβλωσης της αλήθειας από σκοτεινούς κύκλους.

Ο δεύτερος κίνδυνος είναι να μας οδηγήσει σε αφόρητη μοναξιά. Το μικρόβιο της αμφιβολίας όταν φωλιάσει επεκτείνεται στην αντίδρασή σου για τα πάντα, άρα και για τους ανθρώπους. Για παράδειγμα, θεωρώ πως από μία ηλικία και μετά οι ειλικρινείς φιλικές σχέσεις αντέχουν μόνο όταν εκλείψει η ωμή ειλικρίνεια, η κριτική. Δεν έχει κανένα νόημα να κρίνεις τους φίλους σου, δεν έχει κανένα νόημα να αμφιβάλλεις, πηγαίνεις πια με τη ροή γιατί απλά αυτό είναι που έχουμε ανάγκη, θαλασσοπνιγήκαμε αρκετά, κάπου νισάφι.

Αν διαβάσουμε σωστά την προτροπή να αμφιβάλλουμε για τα πάντα, αυτό θα πρέπει να ισχύει ακόμη και για τη συγκεκριμένη φράση. Δηλαδή, θα πρέπει να αμφιβάλλουμε αν είναι χρήσιμο συνέχεια να αμφιβάλλουμε. Κι έτσι κυνηγάς συνέχεια την ουρά σου, όταν έξω ο ήλιος λάμπει και τα υπόλοιπα σκυλάκια χαίρονται το παιχνίδι και το φως. Σαν την ανάλυση που όταν φτάνεις πολύ βαθιά, στο τέλος καταστρέφεις το αντικείμενο της ανάλυσης. Αν ψηφίζεις γνώση αντί για μαγεία, τάξη αντί για ακανόνιστο μυστήριο, στο τέλος κερδίζεις κάτι που πραγματικά δεν ξέρω σε τι σου είναι χρήσιμο. Θα πεθάνουμε έχοντας καταλάβει τα πάντα. Ωραία, αλλά το τίμημα δεν είναι καθόλου μικρό.

Σε μία πρόσφατη ανακοίνωση μεγαλοστελέχους ξένης φαρμακευτικής εταιρείας, που υποστήριζε πως ο καρκίνος σε δέκα χρόνια θα είναι μια χρόνια νόσος, τα εκατοντάδες σχόλια κάτω από την είδηση συμφωνούσαν πως το φάρμακο έχει ήδη βρεθεί αλλά το κρύβουν σε κάποιο συρτάρι για να θησαυρίζουν πουλώντας τα ακριβά αντικαρκινικά τους φάρμακα. Αρα, όπως έχω ξαναγράψει εδώ, υπάρχει κάπου ένα συρτάρι στο οποίο δεν είχαν πρόσβαση ο πλουσιότερος άνθρωπος της Γης (Στιβ Τζομπς), αρκετοί αρχηγοί κρατών, πάπες, αλλά και ιδιοκτήτες μεγάλων βιομηχανιών φαρμάκων. Προτίμησαν να πεθάνουν προκειμένου να μην αποκαλυφθεί το μυστικό…

Η αμφιβολία είναι σαν πολλά άλλα, καλό είναι να ξεκινάει από τον εαυτό μας. Αλλά κι εκεί με τρόπο. Κάποια ερμηνεύονται, κάποια δεν ερμηνεύονται με τίποτα και τα αποδεχόμαστε και πάμε παρακάτω. Είμαστε μικρά μυστήρια. Ωραία αινίγματα. Δεν έχει τίποτα να λύσεις.