Ενδεχόμενη συμφωνία ειρήνης με τη Ρωσία πρέπει να «σέβεται απόλυτα την εθνική κυριαρχία» της Ουκρανίας. Αυτό ανέφεραν χθες το βράδυ σε κοινή ανακοίνωσή τους οι κυβερνήσεις ΗΠΑ και Ουκρανίας μετά τις συνομιλίες που διεξήγαγαν στη Γενεύη Αμερικανοί, Ουκρανοί και Ευρωπαίοι.

Ενδεικτικό του κλίματος αισιοδοξίας που επικρατεί και στην ουκρανική πλευρά, είναι το ενδεχόμενο μίας νέας επίσκεψης του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσινγκτον, μέσα στην εβδομάδα, για να συζητήσει με τον Ντόναλντ Τραμπ το εδαφικό ζήτημα, όπως αποκαλύπτουν αμερικανικές και ουκρανικές πηγές.

Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος ηγήθηκε των συνομιλιών, είπε στους δημοσιογράφους στη Γενεύη ότι απομένει ακόμα δουλειά σε ζητήματα όπως ο ρόλος του ΝΑΤΟ, αλλά η ομάδα του έχει περιορίσει τα άλυτα θέματα σε ένα σχέδιο ειρήνης 28 σημείων για την Ουκρανία, που προωθεί ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Ουκρανός διαπραγματευτής Αντρίι Γέρμακ, δεξί χέρι του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έκανε επίσης λόγο στη Γενεύη για «πολύ καλή πρόοδο» στις συνομιλίες.

Νωρίτερα, ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι η Ουκρανία δεν είχε εκφράσει ευγνωμοσύνη για τις αμερικανικές προσπάθειες στον πόλεμο, προκαλώντας τους Ουκρανούς αξιωματούχους να τονίσουν την ευγνωμοσύνη τους προς τον Αμερικανό πρόεδρο για τη στήριξή του.

Η αντιπρόταση της Ε.Ε. στο σχέδιο Τραμπ

Το έγγραφο παρουσίασε το Reuters και συντάχθηκε από Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία. Βασίζεται στα 28 σημεία της πρότασης Τραμπ, τα οποία εξετάζει λέξη προς λεξη και προτείνει αλλαγές και διαγραφές.

1.Η κυριαρχία της Ουκρανίας θα επιβεβαιωθεί εκ νέου.

  1. Επαναβεβαίωση της κυριαρχίας της Ουκρανίας.
  2. Πλήρης συμφωνία μη επίθεσης ανάμεσα σε Ρωσία, Ουκρανία και ΝΑΤΟ, με στόχο να διευκρινιστούν όλες οι εκκρεμότητες των τελευταίων 30 ετών.
  3. Διαγραφή του σημείου 3 του αμερικανικού σχεδίου. Το προσχέδιο των ΗΠΑ ανέφερε ότι «θα υπάρχει η προσδοκία ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλει στους γείτονές της και ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περαιτέρω».
  4. Έναρξη διαλόγου Ρωσίας – ΝΑΤΟ μετά την υπογραφή της συμφωνίας, για συνολική εξέταση θεμάτων ασφάλειας και δημιουργία περιβάλλοντος αποκλιμάκωσης.
  5. Ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία.
  6. Το μέγεθος των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων θα οριστεί στους 800.000 στρατιώτες σε περίοδο ειρήνης.
  7. Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα εξαρτάται από την ομοφωνία των κρατών-μελών, η οποία δεν υπάρχει.
  8. Το ΝΑΤΟ δεν θα σταθμεύσει μόνιμα στρατεύματα στην Ουκρανία σε περίοδο ειρήνης.
  9. Μαχητικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ θα σταθμεύουν στην Πολωνία.
  10. Αμερικανική εγγύηση ασφάλειας, αντίστοιχη του Άρθρου 5, με όρους:
    -Οι ΗΠΑ θα λάβουν οικονομική αποζημίωση για την εγγύηση.
    -Αν η Ουκρανία εισβάλει στη Ρωσία, η εγγύηση παύει να ισχύει.
    -Αν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, θα υπάρξει συντονισμένη στρατιωτική απάντηση, επαναφορά κυρώσεων και ακύρωση κάθε αναγνώρισης νέων εδαφών.
  11. Η Ουκρανία είναι επιλέξιμη για ένταξη στην ΕΕ και θα λάβει προσωρινή προτιμησιακή πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά.
  12. Εκτεταμένο παγκόσμιο πακέτο ανασυγκρότησης, που περιλαμβάνει:
    -Δημιουργία Αναπτυξιακού Ταμείου Ουκρανίας.
    -Συνεργασία ΗΠΑ–Ουκρανίας για αποκατάσταση και λειτουργία του δικτύου φυσικού αερίου.
    -Ανασυγκρότηση περιοχών που επλήγησαν από τον πόλεμο.
    -Ανάπτυξη υποδομών.
    -Αξιοποίηση ορυκτών πόρων.
    -Χρηματοδοτικό πακέτο από την Παγκόσμια Τράπεζα.
  13. Προοδευτική επανένταξη της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία, μέσω:
    -Σταδιακής άρσης κυρώσεων.
    -Μακροπρόθεσμης συμφωνίας οικονομικής συνεργασίας ΗΠΑ–Ρωσίας.
    -Επανένταξης της Ρωσίας στη G8.
  14. Πλήρης ανασυγκρότηση και οικονομική αποζημίωση της Ουκρανίας, χρησιμοποιώντας και ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία που θα παραμείνουν δεσμευμένα.
  15. Δημιουργία κοινής Ομάδας Ασφαλείας, με συμμετοχή ΗΠΑ, Ουκρανίας, Ρωσίας και Ευρωπαίων.
  16. Η Ρωσία θα θεσμοθετήσει πολιτική μη επίθεσης προς Ευρώπη και Ουκρανία.
  17. ΗΠΑ και Ρωσία θα επεκτείνουν συμφωνίες πυρηνικού ελέγχου, όπως η Fair Start.
  18. Η Ουκρανία θα παραμείνει μη πυρηνικό κράτος, βάσει της Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών.
  19. Επανεκκίνηση του πυρηνικού σταθμού Ζαπορίζια υπό την εποπτεία της IAEA, με ισότιμη κατανομή της παραγόμενης ενέργειας (50-50).
  20. Η Ουκρανία θα υιοθετήσει ευρωπαϊκούς κανόνες θρησκευτικής ανοχής και προστασίας γλωσσικών μειονοτήτων.
  21. Δέσμευση της Ουκρανίας να μην ανακαταλάβει εδάφη με στρατιωτικά μέσα, με διαπραγματεύσεις ανταλλαγής εδαφών να ξεκινούν από τη γραμμή επαφής.
  22. Ρήτρα μη αλλαγής συνόρων με τη βία μετά τη συμφωνία· παραβίαση καθιστά ανενεργές τις εγγυήσεις ασφαλείας.
  23. Η Ρωσία δεν θα παρεμποδίζει τη χρήση του ποταμού Δνείπερου από την Ουκρανία και θα υπάρξει συμφωνία για ανεμπόδιστη μεταφορά σιτηρών μέσω Μαύρης Θάλασσας.
  24. Σύσταση ανθρωπιστικής επιτροπής, για:
    -Ανταλλαγή αιχμαλώτων και σορών («όλοι για όλους»).
    -Απελευθέρωση πολιτών και ομηρίων, περιλαμβανομένων παιδιών.
    -Πρόγραμμα επανένωσης οικογενειών.
    -Μέτρα για τα θύματα της σύγκρουσης.
  25. Διεξαγωγή εκλογών στην Ουκρανία το συντομότερο δυνατό μετά την υπογραφή.
  26. Πρόσθετες πρόνοιες για τα θύματα του πολέμου.
  27. Η συμφωνία θα είναι νομικά δεσμευτική, με εφαρμογή που θα επιβλέπεται από «Συμβούλιο Ειρήνης» υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ.
  28. Άμεση κατάπαυση του πυρός μετά την αποδοχή από όλα τα μέρη και αποχώρηση στα συμφωνημένα σημεία· οι λεπτομέρειες θα οριστούν υπό αμερικανική επίβλεψη.

Οι κόκκινες γραμμές Ζελένσκι

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι λέει ότι η όποια συμφωνία δεν θα νομιμοποιήσει τον έλεγχο της Ρωσίας στις περιφέρειες Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνας και Ζαπορίζια. Τονίζει ότι ««η Ουκρανία δεν θα παραχωρήσει εδάφη σε αντάλλαγμα για μια προσωρινή ηρεμία».

Το Κίεβο ζητά επίσης πρόβλεψη για τον τρόπο που υα επιστρέψουν οι αιχμάλωτοι και τα παιδιά που έχουν απαχθεί, επισημαίνοντας ότι όσα ρωσικά περιουσικά στοιχεία έχουν παγώσει πρέπει να παραμείνουν έτσι μέχρι να καταβληθούν αποζημιώσεις.

Η ηγεσία της Ουκρανίας υποστηρίζει ότι το τελικό κείμενο πρέπει να περιλαμβάνει ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας και να αφήνει ανοιχτή τη δυνατότητα συνέχισης της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας.