Το τελευταίο σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία προβλέπει την παραχώρηση εδαφών στη Ρωσία, την επανένταξη της Ρωσίας στο G8 και την απαγόρευση της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι αναμένει να συζητήσει το σχέδιο με τον Τραμπ «στις επόμενες ημέρες». Παράλληλα, πρόσθεσε ότι οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να φέρει μια «αξιοπρεπή ειρήνη» με «σεβασμό στην ανεξαρτησία και την κυριαρχία μας».
Η προσεκτική αντίδραση της προεδρικής διοίκησης της Ουκρανίας έρχεται σε αντίθεση με την οργή που προκάλεσε το σχέδιο σε ορισμένους Ουκρανούς αξιωματούχους, οι οποίοι το χαρακτήρισαν «απολύτως παράλογο» και ουσιαστικό τέλος της ύπαρξής της ως ανεξάρτητης χώρας.
Το σχέδιο φαίνεται να επαναλαμβάνει τις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις της Μόσχας και να παραβιάζει πολλές κόκκινες γραμμές της Ουκρανίας. Παράλληλα, απαιτεί στροφή 180 μοιρών από τον Ζελένσκι, ο οποίος έχει δηλώσει ότι η παραχώρηση εδαφών θα ήταν απαράδεκτη.
Επίσης, πιθανότατα θα θεωρηθεί απαράδεκτο από τους ευρωπαίους συμμάχους της Ουκρανίας, οι οποίοι επιμένουν εδώ και καιρό ότι πρέπει να τους δοθεί ρόλος στις ειρηνευτικές συνομιλίες, δεδομένων των ευρύτερων επιπτώσεων της συμφωνίας για την ασφάλεια της ηπείρου, ιδίως στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο συντάχθηκε από Ρώσους και Αμερικανούς αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων και ο επιφανής επικεφαλής του ρωσικού κρατικού επενδυτικού ταμείου, Κιρίλ Ντμίτριεφ, ο οποίος έχει συμμετάσχει σε προηγούμενες συνομιλίες για την Ουκρανία και είναι γνωστό ότι διατηρεί επαφές με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ.
Την Πέμπτη, η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λίβιτ, δήλωσε στους δημοσιογράφους: «Ο πρόεδρος υποστηρίζει αυτό το σχέδιο. Είναι ένα καλό σχέδιο τόσο για τη Ρωσία όσο και για την Ουκρανία».
Τι περιλαμβάνει λοιπόν το 28-σημείο σχέδιο;
Εδαφική επικράτεια
Η Ουκρανία θα παραχωρήσει την περιοχή του Ντονμπάς στη Ρωσία, σύμφωνα με το σχέδιο που έχει δει μια σειρά από μέσα ενημέρωσης, το οποίο ανταποκρίνεται στις προηγούμενες απαιτήσεις της Μόσχας.
«Η Κριμαία, το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ θα αναγνωριστούν ως de facto ρωσικά, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών», αναφέρει το σχέδιο. Το Κίεβο εξακολουθεί να ελέγχει εν μέρει το Λουγκάνσκ και το Ντόνετσκ, που μαζί αποτελούν τη βιομηχανική ζώνη του Ντονμπάς στην πρώτη γραμμή του πολέμου. Η Κριμαία προσαρτήθηκε από τη Ρωσία το 2014.
Οι περιοχές από τις οποίες η Ουκρανία έχει αποσυρθεί στο Ντόνετσκ θα θεωρηθούν αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη στην οποία δεν θα εισέλθουν οι ρωσικές δυνάμεις, σύμφωνα με το σχέδιο.
Οι νότιες περιοχές της Χερσώνας και της Ζαπορίζια – τις οποίες η Ρωσία ισχυρίζεται ψευδώς ότι έχει προσαρτήσει – θα «παγώσουν κατά μήκος της γραμμής επαφής», ανέφερε. Το σχέδιο για το Ντονμπάς, τη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια αντιστοιχεί στις προηγούμενες απαιτήσεις της Μόσχας.
Ασφάλεια
Το σχέδιο που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ απαιτεί από την Ουκρανία να μειώσει τον στρατό της σε 600.000 άτομα. Αυτή τη στιγμή τα στρατεύματα του Κιέβου ξεπερνούν τις 800.000.
Επιπρόσθετα, το ΝΑΤΟ απαγορεύεται να σταθμεύσει στρατεύματα στην Ουκρανία και η χώρα θα αποκλειόταν από την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Αυτό συνάδει με προηγούμενες απαιτήσεις της Ρωσίας που έχουν δημοσιοποιηθεί και αντιβαίνει στις προηγούμενες απαιτήσεις της Ουκρανίας.
Η Ουκρανία λαμβάνει«αξιόπιστες εγγυήσεις ασφάλειας», αναφέρει το σχέδιο χωρίς να προσδιορίζει περαιτέρω. Ωστόσο, ευρωπαϊκά αεροσκάφη θα σταθμεύουν στη γειτονική Πολωνία.
Διπλωματία
Σύμφωνα με την προτεινόμενη συμφωνία, η Ρωσία θα «επανενταχθεί στην παγκόσμια οικονομία» μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια σκληρών κυρώσεων. Παράλληλα, θα επιτραπεί η επανένταξή της στην G8.
«Αναμένεται ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλει σε γειτονικές χώρες και το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περαιτέρω», αναφέρει το έγγραφο. Ωστόσο, όλες οι κυρώσεις θα επανέλθουν εάν η Ρωσία εισβάλει ξανά στην Ουκρανία.
Επιπλέον, 100 δισεκατομμύρια δολάρια από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα διατεθούν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Τα υπόλοιπα θα επενδυθούν σε ένα ξεχωριστό αμερικανο-ρωσικό επενδυτικό ταμείο «με στόχο την ενίσχυση των σχέσεων και την αύξηση των κοινών συμφερόντων, ώστε να δημιουργηθεί ένα ισχυρό κίνητρο για να μην επιστρέψουν οι συγκρούσεις».
Το σχέδιο προβλέπει ότι η Ουκρανία θα διεξάγει εκλογές εντός 100 ημερών. Επιπρόσθετα τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία θα εφαρμόσουν «εκπαιδευτικά προγράμματα στα σχολεία και την κοινωνία με στόχο την προώθηση της κατανόησης και της ανοχής των διαφορετικών πολιτισμών και την εξάλειψη του ρατσισμού και των προκαταλήψεων».
Ενέργεια
Στο κομμάτι της ενέργειας υπάρχουν δύο σημαντικά σημεία στην πρόταση Τραμπ. Το πρώτο αφορά τον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Ζαπορίζια. Αυτός θα συνεχίσει να λειτουργεί υπό την επίβλεψη της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA). Ωστόσο, η ηλεκτρική ενέργεια θα μοιράζεται 50-50 μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ δεσμεύονται να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της υποδομής φυσικού αερίου της Ουκρανίας.
