Εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα, μια «μίνι Pisa», για την αποτίμηση των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων των σχολείων στη χώρα μας θα ξεκινήσει την άνοιξη στην Στ’ Δημοτικού και στη Γ’ Γυμνασίου. Μια κίνηση ωστόσο η οποία, παρότι είναι πολιτικά ισορροπημένη, θα είχε νόημα μόνο εάν η εφαρμογή της ακολουθούσε εκπαιδευτικές και διδακτικές παρεμβάσεις που στόχο θα είχαν την αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών αλλά και τις μεθόδους διδασκαλίας στα δημόσια σχολεία της χώρας. Στη σημερινή πραγματικότητα οι εξετάσεις αυτές αναμένεται απλά να επιβεβαιώσουν τα συμπεράσματα των εκθέσεων Pisa του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης), με την αξιοποίηση βέβαια των ίδιων δεικτών που χρησιμοποιεί ο Οργανισμός.

Πέραν αυτού, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) δεν έχει καταλήξει ακόμη ούτε στη μέθοδο ούτε στη διαδικασία με την οποία θα γίνουν οι εξετάσεις, κάτι το οποίο όπως εξηγούν στο «Βήμα» εκπρόσωποι της διοίκησής του θα ξεκινήσει από αύριο.

Αγκάθι οι συγχωνεύσεις

Στο φόντο των παραπάνω, πολλά σχολεία της χώρας συνεχίζουν τη λειτουργία τους χωρίς να έχουν καλυφθεί τα κενά σε εκπαιδευτικούς, ενώ παραμένουν τα κτιριακά προβλήματα και προβλήματα υποδομών που δυσχεραίνουν τη διδακτική διαδικασία. Με τις συγχωνεύσεις τμημάτων σε δεκάδες σχολεία δε και τις εντάσεις που τις ακολουθούν να συνεχίζονται, φαίνεται ότι το ήρεμο εκπαιδευτικό περιβάλλον και η οργανωμένη εκπαιδευτική πραγματικότητα έχουν διαταραχθεί και στα σχολεία που είχαν ήδη εγκαθιδρυθεί.

Στην Πάτρα το Γενικό Λύκειο Καστριτσίου αποτελεί ένα σχολείο-πρότυπο. Η διοίκησή του, οι εκπαιδευτικοί αλλά και οι μαθητές είχαν κάθε λόγο να αισθάνονται περήφανοι για τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα του σχολείου αλλά και το άριστο παιδαγωγικό κλίμα. Ολα αυτά βέβαια ανήκουν στο παρελθόν, καθώς η νέα σχολική χρονιά ξεκίνησε ομαλά, αλλά διακόπηκε απότομα με διαμαρτυρίες, καταλήψεις, αντιπαραθέσεις και προβλήματα. Σε ψήφισμα διαμαρτυρίας των εκπαιδευτικών του σχολείου αναφέρεται ότι «ο Σύλλογος διδασκόντων του Γενικού Λυκείου Καστριτσίου εκφράζει την απογοήτευση και την αγανάκτησή του στην πρωτοφανή ενέργεια της συγχώνευσης των τεσσάρων τμημάτων της Β’ Λυκείου σε τρία και τους λόγους που επικαλείται η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας για την ενέργεια αυτή». Ετσι, τα νέα τμήματα που προκύπτουν από τη συνένωση των αρχικών τμημάτων του σχολείου οδηγούν τώρα σε τάξεις των 27 ατόμων, ενώ η πλειονότητα του Συλλόγου αναφέρει ότι «υπηρετεί τη μέση εκπαίδευση σχεδόν τρεις δεκαετίες και ουδέποτε βρέθηκε ενώπιον μιας τέτοιας απόφασης, η οποία εντάσσεται σε μια στενά οικονομική λογική αντιμετώπισης της δημόσιας εκπαίδευσης». Στην πραγματικότητα συγχωνεύονται τμήματα από 19 ως 24 μαθητών λένε οι καθηγητές του σχολείου και αναφέρουν ότι την επιλογή αυτή πρόσφατα ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας Αλέξανδρος Κόπτσης τη χαρακτήρισε ως «βελτιωτική διαρθρωτική κίνηση και επιμελημένο εξορθολογισμό».

Το σχολείο βέβαια θα κληθεί να δώσει αποτελέσματα στη διάρκεια της «ελληνικής Pisa» την άνοιξη, όπως και πολλά ακόμη σχολεία σε όλη τη χώρα.

Τα στοιχεία που καλείται να επιβεβαιώσει το υπουργείο Παιδείας της χώρας μας είναι εκείνα που καταγράφει ανά τριετία από το 2000 ο ΟΟΣΑ και που το 2018 έφερε για μία φορά τους έλληνες μαθητές και μαθήτριες «κάτω από τη βάση» και στα τρία γνωστικά αντικείμενα που ελέγχει. Στην τελευταία έκθεση της εκπαιδευτικής έρευνας Pisa του Οργανισμού έτσι, οι έλληνες μαθητές και μαθήτριες ανάμεσα στις 78 χώρες που συμμετείχαν (77 στην κατανόηση κειμένου) κατετάγησαν 42οι στην κατανόηση κειμένου (πέτυχαν μέσο όρο 457 μονάδες), 44οι στα Μαθηματικά (451 μονάδες) και 44οι στις φυσικές επιστήμες (452 μονάδες). Δηλαδή πολύ κάτω από τον μέσο όρο των μαθητών των χωρών του ΟΟΣΑ.

Πώς θα γίνουν οι εξετάσεις

Τα διαγνωστικά τεστ που θα γίνουν φέτος σε μαθητές της Στ΄ Δημοτικού και της Γ΄ Γυμνασίου θα οργανωθούν σε τυχαίο δείγμα σχολείων, με τους 12χρονους και 15χρονους της χώρας να καλούνται να εξεταστούν στη Γλώσσα και στα Μαθηματικά. Τα τεστ θα είναι ανώνυμα και όπως είναι φυσικό δεν θα έχουν σχέση με τη βαθμολογία κάθε μαθητή για το απολυτήριό  του, ούτε θα προσμετρώνται σε αυτήν.

Οι εξετάσεις αυτές θα είναι πανελλαδικού τύπου και θα αφορούν μια μεγάλη γκάμα των γνωστικών αντικειμένων της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών. Θα χρησιμοποιηθεί πιθανότατα δε η μέθοδος των «πολλαπλών ερωτήσεων», ενώ ερωτηματικό αποτελεί ακόμη πώς θα γίνει η επεξεργασία και αξιολόγηση των σχετικών αποτελεσμάτων και η κατηγοριοποίησή τους ανά περιφερειακή Διεύθυνση και Διεύθυνση Εκπαίδευσης της χώρας.

Οι εξετάσεις αυτές θα γίνονται ετησίως πανελλαδικά, ενώ κατά το υπουργείο Παιδείας τα χαρακτηριστικά αυτής της παρέμβασης είναι και η εισαγωγή «διαφορετικών μεθόδων και τεχνικών αξιολόγησης που εξασφαλίζουν πιο έγκυρο και αξιόπιστο αποτέλεσμα και μεταθέτουν την έμφαση από την απλή αποστήθιση γνώσεων στον έλεγχο σύνθετων διδακτικών στόχων, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται η κριτική σκέψη και η συνθετική και δημιουργική ικανότητα των μαθητών».