Πόσες «υπαρξιακές κρίσεις» μπορεί να αντέξει η Ενωμένη Ευρώπη; Απ’ ό,τι δείχνει η πρόσφατη Ιστορία, πολλές. Στην πραγματικότητα, μέσω των κρίσεων και των απαντήσεων που δίνει κάθε φορά σε
αυτές αποκτά υπόσταση και διαμορφώνει την ταυτότητά της.

Είναι βέβαιο ότι η τακτική τού «βλέποντας και κάνοντας» ελλείψει μακρόπνοου οράματος και σχεδίου δεν είναι η ενδεδειγμένη, ωστόσο έχει αποδειχθεί ότι ακόμη και έτσι φέρνει αποτελέσματα και λειτουργεί. Οι αντοχές της δεν πρέπει να υποτιμώνται. Εστω και την ύστατη στιγμή η ΕΕ πετυχαίνει τις απαραίτητες συγκλίσεις και εφευρίσκει νέα εργαλεία και μηχανισμούς ως απάντηση στα ελλείμματα και στα κενά της αρχιτεκτονικής της.

Αυτό καλείται να κάνει και τώρα απέναντι στην κρίση της πανδημίας, τον «θανατηφόρο κίνδυνο» για τη συνοχή της ΕΕ, σύμφωνα με τον Ζακ Ντελόρ. Γιατί από ενδεχόμενη διάλυσή της όλοι θα βγουν χαμένοι.

Οπως το έθεσε ο γάλλος υπουργός Οικονομικών, Λε Μερ, «η Ευρώπη είτε θα μείνει πιστή στις πολιτικές της ρίζες, στην αλληλεγγύη, στην ασφάλεια και θα ευημερεί, είτε θα ενδώσει στον πανικό και στον εθνικό εγωισμό και θα εξαφανιστεί». Οι ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται λοιπόν να ακολουθήσουν τη ρήση του Μάριο Ντράγκι και να κάνουν «ό,τι χρειαστεί» για να διασώσουν την ενότητα της Ευρώπης.

Προϋπόθεση είναι να θέσουν στο περιθώριο τις εμμονές και τις άγονες ιδεολογικές αντιπαραθέσεις. Το πώς θα ονομαστεί το «φάρμακο» είναι δευτερευούσης σημασίας αυτή τη στιγμή. Το πρωταρχικό είναι η σωτηρία του ασθενούς. Το γιατρικό των κορωνο-ομολόγων, όπως εξήγησε ο διευθύνων σύμβουλος του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, απαιτεί πολύ χρόνο προκειμένου να παρασκευαστεί. Το πιθανότερο είναι να προτιμηθεί ένα κοκτέιλ «φαρμάκων» με την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων ή και νέων.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο νέος ιός βρήκε τον ευρωπαϊκό οργανισμό με το ανοσοποιητικό εξασθενημένο λόγω πολλών «υποκείμενων νοσημάτων». Ωστόσο, η εξεύρεση της κατάλληλης θεραπείας είναι μονόδρομος, ενώ δεν αποκλείεται σε βάθος χρόνου να γιατρέψει και παλιές πληγές.