Σε μαζικές αντιδράσεις και «αντίποινα» κατά της Ρωσίας προχωρούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και η Ευρωπαϊκή Ένωση για την υπόθεση δηλητηρίασης του πρώην διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκρίπαλ σε βρετανικό έδαφος. Απέλαση 60 διπλωματών και κλείσιμο του προξενείου από τις ΗΠΑ. Για απελάσεις από 14 ευρωπαϊκές χώρες έκανε λόγο ο Ντόναλντ Τουσκ, ενώ «δεν πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο για επιπρόσθετες κυρώσεις».
Συνολικά 17 χώρες έχουν ανακοινώσει μέχρι στιγμής ότι θα λάβουν αντίστοιχα μέτρα.
Απελαύνουν 60 «κατασκόπους» οι ΗΠΑ
Την αρχή έκαναν οι ΗΠΑ, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να διατάζει τη Δευτέρα την απέλαση 60 Ρώσων από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το κλείσιμο του ρωσικού προξενείου στο Σιάτλ λόγω της φερόμενης ανάμιξης της Μόσχας στην επίθεση με νευροπαραλυτικό παράγοντα εναντίον του Ρώσου πρώην διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ νωρίτερα αυτό τον μήνα στη Βρετανία, δήλωσαν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ.
Η εντολή απέλασης περιλαμβάνει 12 αξιωματικούς των ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών από τη ρωσική αποστολή στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη και αντανακλά τις ανησυχίες ότι οι δραστηριότητες των ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών γίνονται όλο και περισσότερο επιθετικές, δήλωσαν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ, που μιλούσαν υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος των ΗΠΑ δήλωσε πως 48 «γνωστοί πράκτορες των υπηρεσιών πληροφοριών» του προξενείου της Ρωσίας στο Σιάτλ (βορειοδυτικές ΗΠΑ) και άλλοι 12 της ρωσικής μόνιμης αντιπροσωπείας στον ΟΗΕ έχουν στη διάθεσή τους επτά ημέρες για να εγκαταλείψουν τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Ουκρανία, ακολουθώντας το παράδειγμα της Ουάσινγκτον και των Βρυξελλών ανακοίνωσε επίσης ότι θα απελάσει 13 Ρώσους διπλωμάτες «σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους Βρετανούς εταίρους και τους συμμάχους μας και σε συντονισμό με τις χώρες της ΕΕ», όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο.
Ο Καναδάς ανακοίνωσε επίσης ότι θα απελάσει τέσσερις διπλωμάτες που έχουν ταυτοποιηθεί ως πράκτορες ή πρόκειται για άτομα που χρησιμοποιούσαν το διπλωματικό καθεστώς τους προκειμένου να υπονομεύουν την ασφάλεια της χώρας ή να παρεμβαίνουν στις δημοκρατικές διαδικασίες. Πρόσθεσε όμως ότι η Οτάβα «παραμείνει δεσμευμένη στον διάλογο και τη συνεργασία με τη Ρωσία σε θέματα στα οποία αντιμετωπίζουμε κοινές προκλήσεις».
Απέλαση και από 14 χώρες της ΕΕ
Μέχρι στιγμής, έχουν προβεί σε ανάλογες ανακοινώσεις 14 χώρες της ΕΕ, εκτός της Βρετανίας που έχει ήδη απελάσει 23 Ρώσους.
Η Γερμανία απέλασε τέσσερις Ρώσους διπλωμάτες, ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Εξωτερικών, χαρακτηρίζοντας την κίνηση αυτή πράξη αλληλεγγύης με τη Βρετανία.
Η Γαλλία ανακοίνωσε επίσης την απέλαση τεσσάρων Ρώσων διπλωμάτων. Οι διπλωμάτες έχουν διορία μίας εβδομάδας να φύγουν από τη χώρα, όπως είπε ο υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν.
Η Πολωνία έδωσε διορία μέχρι τις 3 Απριλίου σε τέσσερις Ρώσους διπλωμάτες να φύγουν από τη χώρα. Όπως είπε ο υπουργός Εξωτερικών Γιάτσεκ Τσαπουτόβιτς, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, το να επιδεικνύει η Βαρσοβία αλληλεγγύη στη Βρετανία και σε άλλες χώρες «είναι το σημαντικότερο πράγμα». Παραδέχτηκε ότι «υπάρχει διπλωματικό κόστος» σε αυτήν την ενέργεια αλλά οι σύμμαχοι της Πολωνίας «το αξίζουν».
Η Ιταλία ανακοίνωσε ότι απελαύνει δύο Ρώσους διπλωμάτες οι οποίοι έχουν διορία μίας εβδομάδας να φύγουν από τη χώρα. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών η απόφαση αυτή ελήφθη «σε ένδειξη αλληλεγγύης με τη Βρετανία και σε συντονισμό με τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ και τους Ευρωπαίους εταίρους μας».
Η Ρουμανία θα απελάσει έναν διπλωμάτη από την πρεσβεία της Ρωσίας στο Βουκουρέστι.
Έναν Ρώσο διπλωμάτη θα απελάσει και η Λετονία «σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τη Βρετανία». Ο υπουργός Εξωτερικών Έντγκαρς Ρίνκεβις κατηγόρησε μέσω του Twitter τη Μόσχα ότι παραβιάζει τη Σύμβαση της Βιέννης.
Η Τσεχία θα απελάσει τρεις διπλωμάτες, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπις.
Άλλοι τρεις Ρώσοι διπλωμάτες θα απελαθούν από τη Λιθουανία. Το υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε επίσης ότι απαγορεύει την είσοδο στη χώρα σε 44 πρόσωπα.
Η Ολλανδία θα απελάσει δύο διπλωμάτες, τους οποίους χαρακτηρίζει «πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών», από την πρεσβεία στη Χάγη, δίνοντάς τους περιθώριο δύο εβδομάδων για να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Δύο Ρώσους διπλωμάτες απελαύνει και η Δανία, επίσης σε αλληλεγγύη προς τη Βρετανία, όπως είπε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο υπουργός Εξωτερικών Άντερς Σάμουελσεν.
Η Εσθονία θα απελάσει τον στρατιωτικό ακόλουθο της Ρωσίας στο Ταλίν, ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών Σβεν Μίκσερ. «Σήμερα το απόγευμα καλέσαμε τον Ρώσο πρεσβευτή στον οποίο επισημάναμε ότι ο στρατιωτικός ακόλουθος πρέπει να φύγει από τη χώρα», είπε ο υπουργός, υποστηρίζοντας ότι «οι ενέργειές του δεν είναι συμβατές με τη Σύμβαση της Βιέννης».
Ένας Ρώσος διπλωμάτης θα απελαθεί από τη Φινλανδία.
Η Κροατία χαρακτήρισε «ανεπιθύμητο πρόσωπο» έναν Ρώσο διπλωμάτη, δήλωσε ο πρωθυπουργός Αντρέι Πλένκοβιτς, επίσης σε αλληλεγγύη προς τη Βρετανία για τη δηλητηρίαση του πρώην διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του στην πόλη Σάλσμπερι, στις 4 Μαρτίου.
Η Σουηδία ανακοίνωσε επίσης ότι θα απελάσει έναν Ρώσο διπλωμάτη.
Η Σλοβακία, τέλος, ανακοίνωσε μέσω του υπουργείου Εξωτερικών ότι «εξετάσει τα μέτρα που θα ληφθούν» καθώς «υπάρχουν περισσότερες από μία επιλογές στην περίπτωση αυτή».
«Δεν αποκλείουμε επιπρόσθετα μέτρα»
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, από τη Βάρνα της Βουλγαρίας όπου βρίσκεται, επιβεβαίωσε ότι 14 χώρες-μέλη της ΕΕ αποφάσισαν να απελάσουν Ρώσους διπλωμάτες. Δεν απέκλεισε μάλιστα το ενδεχόμενο να ληφθούν και άλλα μέτρα σε βάρος της Ρωσίας, όπως νέες κυρώσεις, τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες.
Επαφίεται σε κάθε χώρα ξεχωριστά να ανακοίνωσει τις απελάσεις των Ρώσων διπλωματών, πρόσθεσε ο Τουσκ. Εκτιμάται ότι συνολικά θα απελαθούν περισσότεροι από 30 Ρώσοι διπλωμάτες. Τα μέτρα αυτά αποφασίστηκαν από τους ηγέτες των χωρών και των κυβερνήσεων στη σύνοδο κορυφής της περασμένης Πέμπτης, στις Βρυξέλλες.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ήθελαν αρχικά να απελάσουν Ρώσους διπλωμάτες από τις αντιπροσωπείες της Ρωσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επισήμως όμως οι διπλωμάτες αυτοί είναι διαπιστευμένοι στο Βασίλειο του Βελγίου, δεδομένου ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί φιλοξενούνται σε βελγικό έδαφος.
Την απόφαση για την απέλασή τους θα έπρεπε να την λάβει η βελγική κυβέρνηση, κάτι που αρνήθηκε να κάνει ο πρωθυπουργός Σαρλ Μισέλ, σύμφωνα με μια πηγή την οποία επικαλείται το Γαλλικό Πρακτορείο.
Οι Ευρωπαίοι ζήτησαν τότε να ανακληθεί για διαβουλεύσεις ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ στη Μόσχα, αφήνοντας για σήμερα την ανακοίνωση των μέτρων από κάθε χώρα ξεχωριστά.
Αρνείται η Μόσχα
Η Μόσχα έχει αρνηθεί ότι ευθύνεται για την επίθεση στον Σκριπάλ και στην κόρη του, στις 4 Μαρτίου στην πόλη Σάλσμπερι, στην πρώτη γνωστή επίθεση με νευροπαραλυτικό παράγοντα στην Ευρώπη μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.