Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την Πέμπτη σειρά μέτρων για τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, με τη φιλοδοξία να συνδράμει τα κράτη μέλη στην ανάσχεση της απώλειας ΦΠΑ από τις αγορές μέσω του διαδικτύου, η οποία εκτιμάται ότι ανέρχεται σήμερα σε 5 δισ. € ανά έτος.

Οι επιχειρήσεις που πωλούν online δεν θα χρειάζεται στο εξής να
αποκτήσουν προφίλ στην εκάστοτε εφορία του κράτους-μέλους όπου πωλούνται
προϊόντα τους. Αντ’αυτού, θα εφαρμοστεί το σύστημα απόδοσης ΦΠΑ που υιοθετείται στα app store -ο ΦΠΑ αποδίδεται από την εφορία του πωλητή στα κράτη μέλη που κατοικούν οι αγοραστές των app.

Σε ολόκληρη την Ε.Ε., θα λειτουργεί μια πύλη που θα επιτρέπει την ηλεκτρονική καταβολή του ΦΠΑ («One Stop Shop») με σκοπό να μειωθούν σημαντικά τα έξοδα που αφορούν τη συμμόρφωση σε θέματα ΦΠΑ (εξοικονόμηση για τις επιχειρήσεις ύψους 2,3 δισ.€ ανά έτος στο σύνολο της ΕΕ, υπολογίζει η Επιτροπή), δηλαδή η έναρξη στην εφορία κάθε κράτους μέλους που διενεργούνται πωλήσεις.

Οι νέοι κανόνες θα διασφαλίσουν επίσης ότι ο ΦΠΑ καταβάλλεται στο κράτος μέλος του τελικού καταναλωτή, με αποτέλεσμα τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών εσόδων μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

Ακόμα, προβλέπεται να δοθεί στα κράτη μέλη η δυνατότητα να εφαρμόζουν στις ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις, όπως ηλεκτρονικά βιβλία και διαδικτυακές εφημερίδες, το ίδιο ποσοστό ΦΠΑ με αυτό που εφαρμόζεται στα έντυπα ισοδύναμα των δημοσιεύσεων αυτών, καταργώντας επομένως διατάξεις που απέκλειαν τις ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις από την φορολογική ευνοϊκή μεταχείριση που προσφέρεται στις παραδοσιακές έντυπες δημοσιεύσεις.

Ειδικότερα, προτείνονται τα εξής:

  • Νέοι κανόνες που θα επιτρέψουν στις επιχειρήσεις που πωλούν προϊόντα μέσω διαδικτύου να εκπληρώνουν όλες τις υποχρεώσεις τους που αφορούν τον ΦΠΑ εντός ΕΕ σε έναν τόπο·
    Σήμερα, οι επιχειρήσεις διαδικτυακού εμπορίου οφείλουν να καταχωρίζουν τον ΦΠΑ σε όλα τα κράτη μέλη στα οποία πωλούν προϊόντα. Η Επιτροπή προτείνει να υποβάλλουν οι επιχειρήσεις μία απλή τριμηνιαία δήλωση του οφειλόμενου ΦΠΑ η οποία να καλύπτει το σύνολο της ΕΕ, χρησιμοποιώντας τον διαδικτυακό ιστότοπο ενιαίας εξυπηρέτησης για τον ΦΠΑ. Το σύστημα αυτό υφίσταται ήδη για τις πωλήσεις ηλεκτρονικών υπηρεσιών, όπως οι εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα, και έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό, καθώς το 2015 εισπράχθηκαν περισσότερα από 3 δισ. € σε ΦΠΑ μέσω του συστήματος. Ο διοικητικός φόρτος για τις επιχειρήσεις θα μειωθεί σε εντυπωσιακό βαθμό, κατά 95%, με αποτέλεσμα η συνολική εξοικονόμηση για τις επιχειρήσεις της ΕΕ να ανέλθει σε 2,3δισ. € ενώ η αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ για τα κράτη μέλη σε 7δισ.€.

  • Να απλοποιηθούν οι κανόνες του ΦΠΑ για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις που πωλούν μέσω διαδικτύου καθώς η διαχείριση του ΦΠΑ για τις διασυνοριακές πωλήσεις που δεν υπερβαίνουν τα 10.000 € θα γίνεται εντός της χώρας της επιχείρησης (από την ΔΟΥ). Οι ΜΜΕ θα επωφεληθούν από απλούστερες διαδικασίες για τις διασυνοριακές πωλήσεις ύψους έως 100.000 €, ώστε να διευκολύνεται η άσκηση των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων. Τα ελάχιστα αυτά όρια θα μπορούσαν να εφαρμόζονται από το 2018 για την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών και από το 2021 για τα προϊόντα που πωλούνται μέσω διαδικτύου·

  • Μέτρα αντιμετώπισης της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ η οποία προέρχεται από χώρες εκτός ΕΕ, φαινόμενο που μπορεί να προκαλέσει στρέβλωση της αγοράς και να δημιουργήσει αθέμιτο ανταγωνισμό. Τα μικρά δέματα που εισάγονται στην ΕΕ τα οποία είναι αξίας μικρότερης των 22€ σήμερα απαλλάσσονται του ΦΠΑ. Τα εισαγόμενα υψηλής αξίας προϊόντα όπως τα smartphone και τα tablet σταθερά τιμολογούνται με αξία χαμηλότερη από την πραγματική ή περιγράφονται εσφαλμένα στο έγγραφο εισαγωγής ώστε να επωφεληθούν από αυτήν την απαλλαγή ΦΠΑ. Για τους λόγους αυτούς, η Επιτροπή αποφάσισε να καταργήσει την εν λόγω εξαίρεση.

  • Να δοθεί η δυνατότητα στα κράτη μέλη να μειώσουν τους συντελεστές ΦΠΑ για τις ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις όπως ηλεκτρονικά βιβλία και διαδικτυακές εφημερίδες.

Ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Άντρους Άνσιπ, αρμόδιος για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά, δήλωσε σχετικά: «Τηρούμε τις υποσχέσεις μας να απελευθερώσουμε το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ευρώπη. Έχουμε ήδη διατυπώσει προτάσεις με στόχο να καταστεί η αποστολή δεμάτων πιο προσιτή οικονομικά και πιο αποτελεσματική, να προστατεύονται καλύτερα οι καταναλωτές όταν πραγματοποιούν αγορές μέσω του διαδικτύου και να αντιμετωπιστεί ο αδικαιολόγητος γεωγραφικός αποκλεισμός. Τώρα απλοποιούμε τους κανόνες για τον ΦΠΑ: είναι το τελευταίο κομμάτι του παζλ. Η σημερινή πρόταση όχι μόνον θα προωθήσει τις επιχειρήσεις, ιδίως τις μικρότερες και τις νεοφυείς, αλλά και θα καταστήσει τις δημόσιες υπηρεσίες πιο αποδοτικές και θα αυξήσει τη διασυνοριακή συνεργασία».

Ο Πιερ Μοσκοβισί, επίτροπος Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων, Φορολογίας και Τελωνείων, δήλωσε σχετικά: «Οι διαδικτυακές επιχειρήσεις που ασκούν τη δραστηριότητά τους στην ΕΕ όλο το προηγούμενο διάστημα μας ζητούσαν να τους διευκολύνουμε τη ζωή. Σήμερα το πράττουμε. Οι εταιρείες, μικρές και μεγάλες, που πραγματοποιούν πωλήσεις στο εξωτερικό μέσω του διαδικτύου θα αντιμετωπίζουν τώρα τον ΦΠΑ όπως και τις πωλήσεις στις δικές τους χώρες. Αυτό σημαίνει μείωση του χρόνου που σπαταλιέται, περιορισμό της γραφειοκρατίας και ελάττωση των εξόδων. Απλοποιούμε επίσης τους κανόνες για τις πολύ μικρές και για τις νεοφυείς επιχειρήσεις καθώς τους επιτρέπουμε να απευθύνονται ευκολότερα σε νέες αγορές. Οι προτάσεις μας σημαίνουν ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα έχουν 100εκατ. € την εβδομάδα επιπλέον να διαθέσουν για υπηρεσίες προς τους πολίτες τους.»

Περισσότερες πληροφορίες δημοσιεύονται στο σχετικό Q & A, και από το δεύτερο εξάμηνο του 2017 αναμένεται ο νέος ειδικός δικτυακός τόπος, η πύλη για το ΦΠΑ στην Ε.Ε.

Στη συνέχεια, οι προτεινόμενες νομοθετικές προτάσεις θα υποβληθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για διαβούλευση και στο Συμβούλιο για έγκριση.