Αναφορές στον 26χρονο Μάθιου Ρόνλι μεταπτυχιακό φοιτητή του ΜΙΤ που αμφισβητεί επιχειρήματα του Γάλλου οικονομολόγου Τομά Πικετί, όπως εκτίθεται στο βιβλίο του «Το κεφάλαιο τον 21ο αιώνα» φιλοξενούν οι εφημερίδες Liberation και Washington Post.
Στο κεφάλαιο τον 21ο αιώνα ο Πικετί εκφράζει την ανησυχία ότι οι ανισότητες του πλούτου μπορεί να αποκτήσουν μια τέτοια ταχύτητα, ώστε στη συνέχεια θα διευρύνονται με τον αυτόματο πιλότο. Οι πλούσιοι θα συσσωρεύουν περισσότερο κεφάλαιο με τη μορφή μετοχών, ακινήτων και άλλων μορφών, θα συνεχίζουν να αποκομίζουν κέρδη από αυτόν τον πλούτο και θα έχουν έτσι όλο και περισσότερο κεφάλαιο για να επενδύουν. Οσο περισσότερο χρήμα συσσωρεύεται μεταξύ των πλουσίων, τόσο λιγότερο θα είναι διαθέσιμο για τους εργαζόμενους.
Χάρις σε αυτό το βιβλίο, ο Πικετί έγινε διάσημος. Ο Ρόνλι, όμως, υποστήριξε ότι ίσως ο γάλλος οικονομολόγος να κάνει ένα μεγάλο λάθος. Και οι αποδόσεις του κεφαλαίου, αντί να αυξάνονται στο διηνεκές, να είναι καταδικασμένες να αρχίσουν να μειώνονται. Αν συμβαίνει αυτό, η βασική πρόταση του Πικετί – να επιβληθεί ένας παγκόσμιος φόρος που θα επιτρέψει την ανακατανομή του πλούτου – δεν έχει λόγο ύπαρξης. Επιπλέον, λέει ο Ρόνλι, η αύξηση της απόδοσης του κεφαλαίου είναι συγκεντρωμένη σε έναν και μόνο τομέα, των ακινήτων, γεγονός που μπορεί να είναι σημαντικό, αλλά δεν καθορίζει το μέλλον των ανισοτήτων.
Το σχόλιο αυτό έκανε ξαφνικά γνωστό έναν νέο άνθρωπο, που μόλις έκλεισε τα 26 του χρόνια και δεν έχει πάρει ακόμη το διδακτορικό του. Δύο μήνες αργότερα, ο Ρόνλι έγραψε ένα σημείωμα 47 σελίδων, το οποίο παρουσίασε την περασμένη Παρασκευή στο Brookings Institution ενώπιον ενός κοινού όπου περιλαμβανόταν και ο Νομπελίστας οικονομίας Ρόμπερτ Σόλοου.
Ο αμερικανός μεταπτυχιακός φοιτητής υποστηρίζει ουσιαστικά δύο πράγματα. Πρώτον, ότι ορισμένες επενδύσεις με υψηλό βαθμό πνευματικής ιδιοκτησίας, όπως το λογισμικό των ηλεκτρονικών υπολογιστών, έχουν πράγματι προσφέρει μεγάλα κέρδη στους πλούσιους. Αλλά τίποτα δεν μας λέει ότι αυτό θα συνεχιστεί. Ένα πρόγραμμα πρέπει να αντικατασταθεί από ένα άλλο πρόγραμμα.
Δεύτερον, ότι ο Πικετί ενδεχομένως διόγκωσε το ύψος των αποδόσεων του κεφαλαίου στο μέλλον. Για να επιβεβαιωθούν οι φόβοι του, θα πρέπει οι πλούσιοι που συσσωρεύουν όλο και περισσότερο κεφάλαιο να εξακολουθούν να κερδίζουν μεγάλες αποδόσεις από το κεφάλαιο αυτό. Όπως δείχνει όμως η έρευνα του Ρόνλι, η απόδοση του κεφαλαίου θα μειώνεται σταδιακά, εκτός εάν αποδειχθεί πολύ εύκολη η αντικατάσταση της εργασίας (εργαζόμενοι) από κεφάλαιο (ρομπότ). Η ιστορική εμπειρία, όμως, δείχνει ότι αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο.
Σύμφωνα με τον Τζάστιν Γούλφερς, έναν οικονομολόγο από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, η κριτική του Ρόνλι ήταν η σαφέστερη κριτική που έχει διαβάσει για το βιβλίο του Πικετί. Σχολιάζοντας το ζήτημα αυτό, ο τελευταίος είπε πρόσφατα σε δημοσιογράφους ότι έχει υπάρξει μια παρεξήγηση που αφορά το βιβλίο του. Δεν προέβλεψε ποτέ ότι οι ανισότητες θα αυξάνονται επ’άπειρον, αλλά ότι θα φτάσουν σε μεγαλύτερα ύψη από τα σημερινά, κι ότι αυτό θα πρέπει από μόνο του να μας ανησυχεί.
