Δεν ήταν καθόλου έκπληξη ότι μας αναζητούσε ο ακαδημαϊκός και συγγραφέας Θανάσης Βαλτινός. Δεν ήταν έκπληξη γιατί το όνομά του περιλαμβανόταν σε μια διακήρυξη ακραίων, ομοφοβικών και ρατσιστικών απόψεων και σκεφτήκαμε ότι σίγουρα θα ήθελε να δώσει κάποιες διευκρινίσεις. Είναι δυνατόν, είπαμε, ο Θανάσης Βαλτινός, με τόσο βαριά ιστορία, να υπογράφει ένα τέτοιο κείμενο; Οταν επικοινωνήσαμε μαζί του, τον ακούσαμε να λέει πως δεν είχε ιδέα για το περιεχόμενο της διακήρυξης και ότι του υφάρπαξαν την υπογραφή. Μας είπε μάλιστα με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι «οι θέσεις μου είναι γνωστές από πολύ παλιά, μέσα από τα έργα μου και μέσα από τα βιβλία μου». Και δεν σταμάτησε εκεί, λέγοντας ότι «κάποιοι προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την πνευματική παρουσία και ιστορία μου», για να προσθέσει: «Είναι αδιανόητα τέτοια πράγματα που γράφονται στη διακήρυξη, σαφώς και είμαι εναντίον».

Η καταγγελία του κ. Βαλτινού δεν είναι και η μοναδική. Επικοινωνήσαμε και με άλλους που το όνομά τους φιγουράρει κάτω από τη διακήρυξη, οι οποίοι υποστήριξαν ότι υπέγραψαν χωρίς να διαβάσουν το κείμενο γιατί έλαβαν διαβεβαίωση πως επρόκειτο για «ανακοίνωση της Ακαδημίας για την Παιδεία και για τη γλώσσα». Ανθρωποι που γνωρίζουν υποστηρίζουν ότι δεν είναι η πρώτη φορά που δράσεις ρατσιστικού και ακραίου περιεχομένου έφεραν την υπογραφή «πεφωτισμένων διανοουμένων». Ως εκ τούτου για πολλούς δεν ήταν καθόλου έκπληξη το περιεχόμενο της συγκεκριμένης διακήρυξης, ο άξονας της οποίας ήταν ρατσιστικός, ομοφοβικός, ισχυριζόμενοι ότι ενώ έχουμε δημογραφικό πρόβλημα καταργείται, με νόμους που έρχονται, ο θεσμός της οικογένειας και δίνονται δικαιώματα στη «ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα», ενώ, λένε, «επιτρέπεται η νομιμοποίηση και μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα μας παράνομων, αλλοεθνών και αλλοθρήσκων μεταναστών».

Οι «άνθρωποι του πνεύματος» δεν είναι οι μόνοι που υπογράφουν τη διακήρυξη. Σε πλήρη αρμονία μαζί τους είναι μια πλειάδα στρατηγών, πτεράρχων, ναυάρχων και άλλων ανώτατων αξιωματικών εν αποστρατεία, ορισμένοι από αυτούς μάλιστα διετέλεσαν αρχηγοί ΓΕΕΘΑ, ΓΕΑ, ΓΕΣ, ΓΕΝ και Τακτικής Αεροπορίας, ενώ υπογράφουν και δύο πρώην υπουργοί: ο Νικόλαος Κονομής, υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση του Σπύρου Κυπριανού και πρώην πρόεδρος της Ακαδημίας, και ο στρατηγός Φραγκούλης Φράγκος. Σύμφωνα με πληροφορίες ο στρατηγός Φράγκος, γνωστός για τις «πατριωτικές» του τοποθετήσεις, ανέφερε, όπως έμαθα, ότι η πρωτοβουλία της διακήρυξης προήλθε από μέλη της Ακαδημίας, αλλά ότι η διακήρυξη αυτή δεν είναι προοίμιο για τη δημιουργία κάποιου πολιτικού φορέα. Τη διακήρυξη υπογράφουν περίπου 200 άτομα. Υπάρχει όμως και ένα υστερόγραφο που μοιάζει με έμμεση προειδοποίηση για συνέχεια: ότι «υπάρχουν και χιλιάδες ένθερμοι υποστηρικτές που τα ονόματά τους παραλείφθηκαν για ευνόητους λόγους». Ποιοι είναι αυτοί οι «ευνόητοι λόγοι» δεν λένε, το αφήνουν έτσι στον… αέρα για να δείξουν ότι είναι… πολλοί ή για να μην ταυτοποιηθούν με το «καλημέρα σας».

Ο Μίκης, το ΚΚΕ και το παρασκήνιο της παραίτησης

Ο Μίκης έφυγε ως κομμουνιστής, όπως ήταν η επιθυμία του, και το ΚΚΕ τον τίμησε ως κομμουνιστή, όπως του άξιζε, παρά τις νεφελώδεις κατά καιρούς σχέσεις τους. Το είπε άλλωστε και ο Δημήτρης Κουτσούμπας στον αποχαιρετισμό του στη Μητρόπολη Αθηνών: «Η αλήθεια είναι, όπως και γνωστό σε όλους, πως δεν συμφωνούσαμε πάντα με τις πολιτικές πρωτοβουλίες σου, όμως αυτό που μένει, το υστερόγραφο της δόξας, είναι η τεράστια παρακαταθήκη του έργου σου και η πολιτική διαθήκη που μας άφησες, «σβήνοντας τις λεπτομέρειες» και κρατώντας τα «Μεγάλα Μεγέθη»» ανέφερε στη συγκινητική ομιλία του για το μεγαλείο του Μίκη Θεοδωράκη, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Μέσα στις φλέβες μας είσαι. Θα ‘σαι για πάντα μέσα σ’ όλα εκείνα που γι’ αυτά πολέμησες, θα ‘σαι για πάντα σ’ όλους τους ποταμούς του κόσμου».

Βέβαια οι κατά καιρούς πολιτικές επιλογές του μεγάλου μουσικοσυνθέτη δημιουργούσαν πονοκέφαλο στην ηγεσία του ΚΚΕ. Οταν παραιτήθηκε το 1986 από βουλευτής Επικρατείας, πολλοί διερωτήθηκαν τι είχε συμβεί και ποιοι ήταν οι βαθύτεροι λόγοι αυτού του «διαζυγίου». Δεν ήταν τελικά τόσο οι όποιοι πολιτικοί λόγοι αλλά ένα «τελεσίγραφό» του προς την ηγεσία, όπως έχει αποκαλύψει ο Μίμης Ανδρουλάκης («Σαλός Θεού. Ο μυστικός Μίκης», εκδόσεις Πατάκη), ο οποίος είχε ζήσει από αρκετά κοντά τον Θεοδωράκη. Ο Μίκης ζητούσε να γίνει μέλος του Πολιτμπιρό: «Ή γίνομαι σ’ έναν μήνα μέλος του Πολιτικού Γραφείου ώστε να μετέχω στο πραγματικό κέντρο λήψης των αποφάσεων ή διαφορετικά παραιτούμαι. Δεν ανέχομαι τον ρόλο της dame de compagnie, της δεσποινίδας συνοδείας» φέρεται να είχε πει.

Ηταν η περίοδος που το κόμμα τού είχε ζητήσει να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στις διαδικασίες της υπό ίδρυσης Προοδευτικής Συμπαράταξης. Είχε προηγηθεί ένα δείπνο με πασοκογενείς όπως ο Απόστολος Λάζαρης και ο Γεράσιμος Αρσένης. Αυτό που επεδίωκε ο Θεοδωράκης ήταν να μην είναι διακοσμητικός ο ρόλος του. Οι «όροι» που έθεσε ο Μίκης δεν έγιναν δεκτοί: «Θα κάθεται δίπλα στη Ρούλα (Κουκούλου), τον Κώστα (Τσολάκη) και τον Αμπατιέλο; Σ’ αυτή την κατηγορία βάζει τον εαυτό του; Αργά ή γρήγορα θα ενοποιηθεί η Αριστερά και μπορεί να παίξει έναν ρόλο ανάλογο μ’ εκείνον του Γιάννη Πασαλίδη στην ΕΔΑ» ήταν η απόκριση του Χαρίλαου Φλωράκη που δεν ικανοποίησε τον Μίκη και παραιτήθηκε.

Η σχέση του Μίκη Θεοδωράκη με τη Γαλλία υπήρξε βαθιά και ιστορική. Για τον λόγο αυτόν, την προσεχή Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου στις 20.00, η Πρεσβεία της Γαλλίας στην Αθήνα και το Γαλλικό Ινστιτούτο τιμούν τον μεγάλο και ανυπέρβλητο Μίκη με μια εκδήλωση στην οποία θα παραβρεθούν η Μαρία Φαραντούρη και η Νένα Βενετσάνου, μεγάλες ερμηνεύτριες των τραγουδιών του, αλλά και ο Γιώργος Αρχιμανδρίτης, ο οποίος είναι και συγγραφέας βιβλίων για τον Μίκη Θεοδωράκη. Παράλληλα, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει μαρτυρίες προσωπικοτήτων από την Ελλάδα και τη Γαλλία, με τις οποίες ο συνθέτης συναναστράφηκε κατά τη διάρκεια της μεγάλης καριέρας του, όπως π.χ. ο Ζακ Λανγκ και ο Κώστας Γαβράς. Θα προβληθούν επίσης φωτογραφίες από τα προσωπικά αρχεία του δημιουργού, αποσπάσματα από εκπομπές στις οποίες συμμετείχε και άλλο ανέκδοτο υλικό.

Οι παρεμβάσεις των τριών που… αποδοκιμάστηκαν

Σία Αναγνωστοπούλου, Χριστόφορος Βερναρδάκης και βέβαια Παύλος Πολάκης. Τι κοινό έχουν οι δύο πρώτοι και – μετά θα αναρωτηθείτε – τι κοινό έχουν και οι τρεις μαζί; Μα, πως επιχείρησαν να δικαιολογήσουν τις αποδοκιμασίες κατά του Πρωθυπουργού στη Μητρόπολη Αθηνών και κατά την τελετή για τον Μίκη Θεοδωράκη. Με παρεμβάσεις τους στα κοινωνικά δίκτυα. Οι δύο πρώτοι δε είναι και πανεπιστημιακοί, και αυτό κάνει τα πράγματα ακόμα πιο ασυγχώρητα. Επιχειρώντας να εξομοιώσουν την εποχή μας με το 1965 και άλλα τέτοια. Οχι, στην Κουμουνδούρου πάντως δεν χάρηκαν με την εν λόγω στάση να ξέρετε.

Η Πρόεδρος δίπλα στους πυρόπληκτους μαθητές

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου με την ευκαιρία της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς επέλεξε, μαθαίνω, να επισκεφθεί σχολείο στις πυρόπληκτες περιοχές της Εύβοιας. Συγκεκριμένα θα μεταβεί τη Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου στο Δημοτικό Σχολείο της Αγίας Αννας (Δήμος Μαντουδίου – Λίμνης -Αγίας Αννας) στην Εύβοια για την τελετή του αγιασμού. Στο προαύλιο του σχολείου θα βρίσκονται τα 32 παιδιά του Δημοτικού Σχολείου και 17 παιδιά του Νηπιαγωγείου και οι γονείς τους. Υστερα από συνεννόηση με τη διευθύντρια του Σχολείου η πρόεδρος θα προσφέρει στα παιδιά βιβλία παιδικής λογοτεχνίας, ευγενική παραχώρηση των εκδόσεων Μεταίχμιο και Πατάκης, καθώς και επιτραπέζια παιχνίδια. (Δεν ήθελαν γραφική ύλη, καθώς οι προσφορές του κόσμου έχουν καλύψει τις ανάγκες τους.) Στη συνέχεια η Πρόεδρος θα επισκεφθεί την Τοπική Κοινότητα Κοκκινομηλέας (Δήμος Ιστιαίας – Αιδηψού), όπου θα συναντήσει τους κατοίκους του χωριού τα σπίτια των οποίων έχουν καεί καθώς και επτά παιδιά (τρεις μαθητές λυκείου, μία μαθήτρια γυμνασίου και τρεις δημοτικού). Υπενθυμίζω ότι στο χωριό κάηκαν 22 σπίτια, εκ των οποίων τα δύο μόνιμων κατοίκων.