Ολοι διερωτώνται ποιος είχε την ιδέα ή καλύτερα την ατυχή έμπνευση της παρ’ ολίγον υπουργοποίησης του Ευάγγελου Αποστολάκη. Απάντηση δεν δίνεται ευθέως, παρά τις πολλές και επίμονες ερωτήσεις μας. Ωστόσο, τα γεγονότα φανερώνουν τουλάχιστον την ευθεία εμπλοκή του Γρηγόρη Δημητριάδη, ανιψιού του Πρωθυπουργού, ο οποίος εκτελεί χρέη γενικού γραμματέα του πρωθυπουργικού γραφείου και αναλαμβάνει όλες τις δύσκολες «ειδικές αποστολές», πολιτικές, επιχειρηματικές και άλλες. Αυτός είναι το πρόσωπο, σύμφωνα με όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες, που ζήτησε από τον Στέλιο Νικηφοράκη, εκδότη του «Κήρυκα Χανίων», άλλοτε βουλευτή της ΝΔ, στενό συνεργάτη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και μετέχοντα στον κλειστό κύκλο των εμπίστων του Πρωθυπουργού, να προσεγγίσει τον επίσης Κρητικό, πρώην ναύαρχο Ευάγγελο Αποστολάκη, προστατευόμενο του «άρχοντα» εκ παραδόσεως του Πολεμικού Ναυτικού, υπουργό του Αλ. Τσίπρα, φίλο, «συναθλητή» και διάδοχο του Πάνου Καμμένου στο υπουργείο Αμυνας, όταν εκείνος αποχώρησε αρνούμενος τη Συμφωνία των Πρεσπών.

Το μείγμα των ιδιοτήτων και των σχέσεων του κ. Αποστολάκη είναι προφανώς εκρηκτικό. Μόνο ένας μακιαβελικός και συνάμα αφελής νους θα μπορούσε να έχει τη συγκεκριμένη έμπνευση και να ελπίζει ότι ο ναύαρχος θα σπεύσει τρέχοντας να αποδεχθεί την πρόταση, χωρίς να διαβουλευτεί με το πλήθος των επαφών και υποχρεώσεων που τον συνοδεύουν. Και το χειρότερο, πίστευαν ότι δι’ αυτού θα μπορούσαν να αμβλυνθούν οι δυσμενείς εντυπώσεις των πυρκαγιών και να οργανωθούν η ενίσχυση και η αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας, επειδή διέθετε στρατιωτική εμπειρία, ήταν εκ προοιμίου ικανός να επιβάλει πειθαρχία στην Πυροσβεστική και μαζί να εποπτεύσει επιτυχώς προμήθειες αεροπορικών και άλλων μέσων πυρόσβεσης ύψους 2 δισ. ευρώ, επειδή προσιδιάζουν με τις εξοπλιστικές!

Το δυστύχημα είναι ότι επέμειναν στην πρόταση και ιδέα, παρότι μάκραιναν οι διαπραγματεύσεις και ο κ. Νικηφοράκης διαβουλευόταν μαζί του κοντά δέκα ημέρες! Πολύ δε περισσότερο όταν γνώριζαν ότι ο ναύαρχος είχε ενημερώσει εξαρχής τον κ. Τσίπρα και ήξεραν ότι δεν συμφωνούσε και ήταν ικανός να τορπιλίσει την όποια συμφωνία ανά πάσα στιγμή. Κατόπιν όλων αυτών, το φιάσκο θα φάνταζε εξαρχής βέβαιο στα μάτια των απλών ανθρώπων. Με τη διαφορά ότι δεν μπορούσαν να το δουν οι διαπρεπείς, πολυπράγμονες, «πριγκιπικοί» νόες του Μεγάρου Μαξίμου.

Τώρα φυσάνε και το γιαούρτι

Τώρα, καμένοι στον χυλό φυσάνε και το γιαούρτι. Οι υποψήφιοι που θα ηγηθούν στο αυτονομημένο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, μετά το φιάσκο («περιπέτεια» την ονομάζουν στην κυβέρνηση), περνούν από δέκα κόσκινα. Δεν υπάρχει περίπτωση, λένε οι νέοι «σκάουτερ», ο Πρωθυπουργός να εμφανιστεί στη Θεσσαλονίκη χωρίς να λύσει το ζήτημα, το οποίο, χωρίς αμφιβολία, τον τάραξε. Εκείνο το ατυχές πρωινό περίσσεψαν οι φωνές. Και έτσι επιζητούν λύσεις ασφαλείς και κατά το δυνατόν πολιτικά και επαγγελματικά επαρκείς. Και κατά πάσα βεβαιότητα αναζητούνται πρόσωπα έμπιστα, του κομματικού κύκλου, και αφού προηγουμένως βεβαιώσουν ότι δεν θα λοξοδρομήσουν στη διαδρομή προς το Προεδρικό Μέγαρο. Δεν θα αντέξει ο κ. Μητσοτάκης, ούτε οι γύρω του βεβαίως, δεύτερο φιάσκο.

Τα μυστικά της Πολιτικής Προστασίας

Ετσι, εκτός απροόπτου, τη Δευτέρα θα ανακοινωθεί το όνομα του νέου υπουργού και πιθανώς του υφυπουργού – κατά τα φαινόμενα, ο πρώτος θα είναι πολιτικός και ο δεύτερος επιχειρησιακός – σε αυτό το νέο υπουργείο, το οποίο, πριν καν ανακοινωθεί η αναβάθμισή του από υφυπουργείο σε υπουργείο, ο Γιώργος Γεραπετρίτης είχε φροντίσει, χωρίς να υπάρξει διαρροή, να ετοιμάσει το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα ίδρυσής του. Πλην, όμως, κατά έναν περίεργο τρόπο δεν το προώθησε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως προκειμένου να ισχύσει. Προφανώς μπλόκαρε τη δημοσίευση μόλις διεφάνη η άρνηση Αποστολάκη. Απ’ ό,τι είδα, πάντως, στο αρχικό σχέδιο δεν προβλεπόταν θέση υφυπουργού. Στο νέο ανανεωμένο σχέδιο, που προωθήθηκε ήδη στο ΦΕΚ, υπάρχουν ορισμένες αλλαγές, ίσως και θέση υφυπουργού.

Οι αρμοδιότητες του νέου υπουργείου

Οπως και να ‘χει, πάντως, το «φιάσκο» με τον Αποστολάκη σκέπασε άλλα πράγματα που αφορούσαν την ίδρυση και τη λειτουργία αυτού του αυτονομημένου υπουργείου. Κύρια αποστολή του δεν θα είναι πλέον μόνο η αντιμετώπιση των συνεπειών από τις φυσικές καταστροφές, αλλά η προστασία από κάθε απειλή κατά της ζωής των πολιτών. Και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, θα πείτε; Αυτό θα έχει αρμοδιότητα την ασφάλεια των πολιτών, δηλαδή, μου εξήγησαν, θα ταιριάζει σε αυτό περισσότερο ο τίτλος της Δημόσιας Τάξης και όχι της Προστασίας του Πολίτη.

Ισως οι περισσότεροι να έχουν διερωτηθεί γιατί άλλαξε η ηγεσία του υπουργείου Υγείας εν μέσω πανδημίας, τη στιγμή που καμιά ευρωπαϊκή κυβέρνηση δεν την έχει αλλάξει, πλην της Βρετανίας, αλλά για άλλους, πέραν της πανδημίας, λόγους. Αυτό που ειπώθηκε στις κλειστές συσκέψεις του Μεγάρου Μαξίμου είναι ότι η ηγεσία του υπουργείου Υγείας θα πρέπει να αλλάξει γιατί το υπουργείο αλλάζει προσανατολισμό. Στόχος δεν είναι πλέον μόνο η αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά οι μεταρρυθμίσεις για ένα νέο ΕΣΥ και η στήριξη των δημόσιων νοσοκομείων. Στενός συνεργάτης του Πρωθυπουργού αρνήθηκε ωστόσο την πληροφορία ότι οι αλλαγές στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας σχετίζονται με το πώς χειρίστηκε τα θέματα της πανδημίας, των εμβολίων και τη στάση της έναντι των αντιεμβολιαστών. Ετσι ο μεν υπουργός Βασίλης Κικίλιας μετατέθηκε στο υπουργείο Τουρισμού, ο δε αναπληρωτής υπουργός Βασίλης Κοντοζαμάνης βγήκε εκτός και, όπως μαθαίνω, το φέρει βαρέως.

Πάντως το να φύγει κάποιος από την κυβέρνηση δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί κάποια στιγμή να επανέλθει. Εν πάση περιπτώσει, από το Μαξίμου διαβεβαιώνουν ότι ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης θα είναι, εάν το θελήσει, σίγουρος υποψήφιος στις προσεχείς εκλογές. Ο ίδιος πάντως είχε δηλώσει ότι παραμένει στον δημόσιο βίο. Το τι ακριβώς θα κάνει, ωστόσο, παραμένει αδιευκρίνιστο. Το θέμα όμως είναι αλλού. Γιατί ο Νίκος Χαρδαλιάς, παρότι στις αρμοδιότητες του οποίου υπάγονταν η Πυροσβεστική και η στρατηγική κατά των πυρκαγιών, παρέμεινε στο κυβερνητικό σχήμα, σε αντίθεση με τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη που αποχώρησε. Οπως μας μετέφερε ο στενός συνεργάτης του Πρωθυπουργού, στην περίπτωση Χαρδαλιά έχουν συνυπολογιστεί και άλλοι παράγοντες, όπως η αντιμετώπιση της πανδημίας, ο «Ιανός», οι πλημμύρες και οι σεισμοί. Ετσι διασώθηκε και από υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας μεταπήδησε στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, υπό τον Νίκο Παναγιωτόπουλο.

Το παρασκήνιο της απομάκρυνσης Χρυσοχοΐδη

Το μεγάλο ερώτημα του ανασχηματισμού είναι γιατί αποφασίστηκε να μείνει εκτός του νέου σχήματος ο κ. Χρυσοχοΐδης. Ηταν, ειπώθηκε, ο πολιτικός προϊστάμενος της κατάσβεσης των πυρκαγιών, υπήρξαν και κάποια παράπονα (Νεοδημοκρατών) για τα γεγονότα της Νέας Σμύρνης, αλλά αυτές ήταν οι αφορμές. Γιατί οι αιτίες ξεκινούν από πολύ παλιά. Οι κακές γλώσσες λένε ότι δεν υπήρχαν οι άριστες των σχέσεων με τον γενικό γραμματέα του Πρωθυπουργικού Γραφείου Γρηγόρη Δημητριάδη από την αρχή της υπουργοποίησής του. Επίσης πολλοί βουλευτές και στελέχη της ΝΔ τον αντιμετώπιζαν ως ξένο σώμα στη νεοδημοκρατική παράταξη. Το σίγουρο είναι ότι του έσκαβαν καιρό τον λάκκο και εκείνος δεν αντιδρούσε, έκανε πως δεν έβλεπε και δεν άκουγε. Ομως ο υπόγειος πόλεμος ήταν διαρκής και ολοφάνερος. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς θα συμπεριφερθεί το συγκεκριμένο «κέντρο» στον κ. Θεοδωρικάκο, τον οποίο επίσης εχθρεύονταν όσο βρισκόταν στο τιμόνι του υπουργείου Εσωτερικών.

Ο Μίκης Θεοδωράκης (φωτογραφία) ήταν ατίθασο πνεύμα και ασυγκράτητος. Ηταν ένα από τα προβλήματα που αντιμετώπιζε το ΚΚΕ στη θυελλώδη σχέση μαζί του που έμοιαζε σαν… ανεκπλήρωτος έρωτας. Ομως αυτό που μετρούσε τελικά ήταν οι αγωνιστικές περγαμηνές του και η μεγαλειώδης προσφορά του μέσα από την αστείρευτη και εμπνευσμένη μουσική δημιουργία του στους αγώνες των λαών όλου του κόσμου. Η άποψη του Χαρίλαου Φλωράκη ήταν ότι «μπορεί κανείς να συμφωνεί ή να διαφωνεί με όσα κατά καιρούς δηλώνει ο Μίκης Θεοδωράκης. Κάθε έντιμος άνθρωπος όμως οφείλει να του αναγνωρίσει τούτο: ότι δεν κιότεψε και δεν κρύφτηκε ποτέ!». Οι σχέσεις των δύο μεγάλων πολιτικών ανδρών ήταν, παρά τις διακυμάνσεις, μεγαλειώδεις κατ’ αντιστοιχία των πληθωρικών προσωπικοτήτων τους. Σε ένα κοινό τους ταξίδι μετά συζύγων με τον Υπερσιβηρικό τη δεκαετία του ’80, όταν ο Μίκης ήταν βουλευτής Επικρατείας του ΚΚΕ, σε μια στάση στο Ιρκούτσκ, ο τοπικός γραμματέας του ΚΚΣΕ στο δείπνο με τους υψηλούς επισκέπτες θα πει στην πρόποσή του: «Τι τιμή για ένα κομμουνιστικό κόμμα να έχει στις γραμμές του έναν Μίκη Θεοδωράκη!». «Μα εγώ είμαι ένα πρόβλημα για το κόμμα. Δεν ξέρει τι να με κάνει» θα πει εκείνος στενοχωρώντας τον Χαρίλαο.