Ανακοινώθηκαν και τα νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας και συγκεκριμένων κλάδων και από την ερχόμενη Δευτέρα, με την επανέναρξη της λειτουργίας της εστίασης και την σταδιακή επανεκκίνηση του τουρισμού, θα φανεί τι μπορεί να σωθεί και θα αρχίσει να διαμορφώνεται μία πραγματική εικόνα της ζημιάς.

Το θέμα είναι ότι η αβεβαιότητα θα παραμένει. Και θα ισχύει αυτό, όσο εξακολουθεί να μην υπάρχει φάρμακο.

Τι θα επισυμβεί και αν θα προκύψουν προβλήματα από τις μετακινήσεις ή την είσοδο ξένων στην χώρα, θα είναι η κρίσιμη παράμετρος της νέας περιόδου, θα παρακολουθείται και θα φανεί.

Εν όψει όμως του φθινοπώρου, όλα θα εξεταστούν υπό διαφορετικό πρίσμα.

Το καλό σενάριο είναι πως με τα επιδημιολογικά δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί και εφόσον τα μέτρα προστασίας εξακολουθήσουν να τηρούνται, δύσκολα θα έχουμε δραματικές ανατροπές.

Το κακό σενάριο θα μπορούσε να περιλαμβάνει την παράμετρο μίας παγκόσμιας έξαρσης.

Τι θα γινόταν όμως σε αυτήν την περίπτωση; Θα γυρνούσαμε πάλι στον εγκλεισμό και στους αυστηρούς περιορισμούς;

Κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι είναι έως και ανέφικτο.

Ποια οικονομία θα άντεχε ένα δεύτερο lockdown ή ακόμη χειρότερα, περισσότερα και αλλεπάλληλα lockdown;

Πόσα πακέτα διάσωσης μπορούν να εξευρεθούν και να διοχετευθούν για λόγους συντήρησης και όχι ανάκαμψης; Ρητορικά ερωτήματα…

Είναι σαφές ότι καμία οικονομία δεν θα άντεχε κάτι τέτοιο και είναι μάλλον βέβαιο ότι δεν πρόκειται να συμβεί, γιατί θα σημάνει τον οικονομικό θάνατο πολλών κλάδων, επιχειρήσεων και οργανισμών. Εκτός αν η πανδημία πάρει μορφή δραματική και πολύ χειρότερη από την πρώτη της εκδοχή. Τότε θα μιλάμε για άλλα σενάρια, εσχατολογικά.

Υπό αυτό το πρίσμα, γίνεται σταδιακά σε όλους σαφές, ακόμη και αν πολλοί έχουν χαλαρώσει περισσότερο από άλλους, ή περισσότερο από ό,τι θα έπρεπε, ότι η ζωή έχει αλλάξει δραστικά, τουλάχιστον για το ορατό μέλλον.

Η αποσταστιοποίηση και η αποφυγή πολλών συνηθειών και τρόπων λειτουργίας του παρελθόντος μάλλον είναι εδώ για να μείνει.

Τρόποι διασκέδασης, εργασίας και συνεύρευσης θα πρέπει να προσαρμοστούν για μακρό χρονικό διάστημα, μαζικές συγκεντρώσεις σε κλαμπ, νυχτερινά κέντρα, ενδεχομένως γήπεδα και άλλους χώρους, είτε θα πρέπει να τα ξεχάσουν όλοι, είτε (στην περίπτωση των πολιτιστικών εκδηλώσεων) θα πρέπει να γίνονται βάσει νέων κανονσμών και συνθηκών. Κάθε τι πλέον θα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο, για συγκεκριμένο λόγο και με γνώμονα το πώς δεν θα οδηγηθούμε σε μία δεύτερη περίοδο καραντίνας.

Η συνειδητοποίηση όλων αυτών, είναι μία βασική προϋπόθεση για την επόμενη φάση της πανδημικής κρίσης και έως ότου διαμορφωθεί μία συνθήκη έστω στοιχειώδους βεβαιότητας.

Μόνον έτσι είναι δυνατόν να σταματήσει ο φαύλος κύκλος μεταξύ πανδημίας και οικονομίας.