Λιγότερο από δέκα μέρες πριν από την 20ή επέτειο από τον θάνατο της πριγκίπισσας Νταϊάνα και η λαμπερή αλλά σύντομη ζωή της εξακολουθεί να μαγεύει τον κόσμο.
Είτε πρόκειται για τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ και συνεντεύξεις των δύο γιων της, είτε για νέες «αποκαλύψεις» και σενάρια συνωμοσίας για τον θάνατό της, η «πριγκίπισσα στην καρδιά όλων» συνεχίζει να κυριαρχεί στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου.
Η Νταϊάνα κέρδισε τη φήμη της «αντάρτισσας» επειδή αψηφούσε τους τύπους και το πρωτόκολλο πότε κάνοντας εκστρατεία για την παγκόσμια κατάργηση των ναρκών, παρά την αντίθεση της βρετανικής μοναρχίας, και πότε μιλώντας δημοσίως για τη μάχη της με τη βουλιμία και τις συζυγικές της απιστίες.
Η Νταϊάνα σκοτώθηκε σε ηλικία 36 ετών στις 31 Αυγούστου του 1997 μαζί με τον τότε σύντροφό της Ντόντι αλ-Φαγέντ όταν η λιμουζίνα που τους μετέφερε ανετράπη στην προσπάθεια του οδηγού της να αποφύγει τους παπαράτσι που ακολουθούσαν το διάσημο ζευγάρι, σε σήραγγα της γαλλικής πρωτεύουσας.
Η πρώτη σύζυγος του διαδόχου του θρόνου πρίγκιπα Καρόλου ήταν αστραφτερή και βρισκόταν στο επίκεντρο μιας βασιλικής σαπουνόπερας που υποστηριζόταν από τα διεθνή μίντια και μέσα από την οποία αναδείχτηκε ίσως στην πιο αναγνωρίσιμη γυναίκα στον κόσμο.
Ο θάνατός της προκάλεσε τον μεγαλύτερο λαϊκό θρήνο που έχει βιώσει η Βρετανία στη σύγχρονη ιστορία της και έκτοτε λίγες προσωπικότητες έχουν σαγηνεύσει τον κόσμο όπως εκείνη.
«Δεν θα υπάρξει ποτέ κάποιος άλλος σαν την Νταϊάνα», λέει η Ίνγκριντ Σούαρντ, η αρχισυντάκτρια του περιοδικού Majesty και συγγραφέας του βιβλίου «Νταϊάνα: Η Τελευταία Λέξη».
Οι προηγούμενες επέτειοι του θανάτου της πέρασαν χωρίς μεγάλη προβολή δίνοντας έτσι την εντύπωση ότι «Η Πριγκίπισσα του Λαού», όπως την είχε χαρακτηρίσει ο τότε πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, ενδεχομένως να είχε ξεχαστεί.
Αλλά με τους γιους της, τους πρίγκιπες Γουίλιαμ και Χάρι, στο προσκήνιο, η 20ή επέτειος από τον θάνατό της κυριαρχεί στον Τύπο όπως συνέβαινε την εποχή της ακμής της, όταν ήταν η πιο πολυφωτογραφημένη γυναίκα στον κόσμο.
«Υπήρχε μια περίοδος στις αρχές της δεκαετίας του 2000 όπου ακούγονταν ελάχιστα για την Νταϊάνα», σχολιάζει ο Κεν Γουάρφ, ο πρώην σωματοφύλακάς της. Όπως λέει ο ίδιος, η επιθυμία των δύο γιων της να συνεχίσουν το έργο της υποστηρίζοντας τους πάσχοντες από Aids, τους άστεγους ή την εκστρατεία για την κατάργηση των ναρκών, επανέφερε το όνομά της στο προσκήνιο.
Οι δύο πρίγκιπες άλλωστε δείχνουν να θέλουν πλέον να μιλούν όλο και συχνότερα για τις ψυχολογικές επιπτώσεις και το τραύμα του θανάτου της πάνω τους.
Το τελευταίο εξάμηνο έχουν προβληθεί εκπομπές στις οποίες ο 35χρονος Γουίλιαμ έχει περιγράψει το σοκ από την απώλεια της μητέρας του, το οποίο εξακολουθεί να βιώνει, ενώ ο μικρότερος αδελφός του, ο 32χρονος Χάρι, έχει αποκαλύψει ότι είχε ζητήσει την βοήθεια ψυχολόγου λίγο πριν κλείσει τα 30 του για να μπορέσει να διαχειριστεί το πένθος του.
«Παραμένει η μητέρα μας», είπε ο Χάρι σε ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «Νταϊάνα, Η Μητέρα μας: Η ζωή και το Κληροδότημά της» και πρόσθεσε: «Σαφώς, ως γιος της θα πω το εξής: ήταν η καλύτερη μαμά στον κόσμο. Μας περιέβαλε με αγάπη, αυτό είναι βέβαιο».
Ο Άσλεϊ Γκέθινγκ, ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ, δήλωσε στο Reuters εντυπωσιασμένος με τα επιτεύγματα της Νταϊάνα. «Αυτό που με εντυπωσίασε είναι το τι πραγματικά έκανε…Όλα αυτά τα σημαντικά ζητήματα, όπως η υπεράσπιση των αστέγων, συχνά υπό την κριτική πολιτικών και διευθυντών εθνικών εφημερίδων».
Η δύσκολη περίοδος
Σχεδόν 10 εκατομμύρια Βρετανοί παρακολούθησαν το ντοκιμαντέρ αυτό, ενώ 3,5 εκατομμύρια Βρετανοί παρακολούθησαν μια άλλη τηλεοπτική εκπομπή με τίτλο «Η Νταϊάνα με δικά της λόγια», η οποία προβλήθηκε στις αρχές του μήνα, χαρίζοντας στο δίκτυο Channel 4 το υψηλότερο ποσοστό τηλεθέασης σε ένα χρόνο.
Η συγκεκριμένη εκπομπή φιλοξενούσε βιντεοσκοπημένες συνομιλίες, οι οποίες δεν είχαν ποτέ προβληθεί στη βρετανική τηλεόραση με την Νταϊάνα να μιλάει ανοιχτά με τον λογοθεραπευτή της για την σεξουαλική της ζωή με τον πρίγκιπα Κάρολο και τη θλίψη που της προκάλεσε η θεαματική κατάρρευση του γάμου της.
Ανάλογες εκπομπές έχουν προβληθεί ή είναι προγραμματισμένο να προβληθούν στις ΗΠΑ, όπου υπάρχει ενδιαφέρον για την ιστορία της Νταϊάνα: από τον παραμυθένιο γάμο της με τον Κάρολο το 1981 μέχρι τον μετέπειτα χωρισμό τους και το άσχημο διαζύγιο. Περισσότεροι από 33 εκατομμύρια Αμερικανοί παρακολούθησαν στην τηλεόραση την κηδεία της τον Σεπτέμβριο 1997.
Οι ημέρες που ακολούθησαν τον θάνατό της ήταν από τις πιο δύσκολες στη διάρκεια της 65χρονης παραμονής της βασίλισσας Ελισάβετ στον θρόνο.
Πολλοί Βρετανοί οργίστηκαν από τον τρόπο με τον οποίο η Νταϊάνα παραμερίστηκε από την βασιλική οικογένεια μετά το διαζύγιό της με τον Κάρολο το 1996 και η Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς, η ερωμένη του Καρόλου και μετέπειτα σύζυγός του, βρέθηκε στο επίκεντρο επικρίσεων.
Με ανανεωμένο το ενδιαφέρον για το πρόσωπο της Νταϊάνα, μια δημοσκόπηση της εταιρείας ICM για λογαριασμό της εφημερίδας Sun αυτό τον μήνα διαπίστωσε ότι μόλις το 22% των ερωτηθέντων θέλουν να δουν βασιλιά τον 68χρονο Κάρολο, ενώ περισσότεροι από τους μισούς προτιμούν τον γιο του, τον πρίγκιπα Γουίλιαμ.
Η ίδια δημοσκόπηση έδειξε ότι το 36% από τους 2.000 ερωτηθέντες θέλουν η 70χρονη Καμίλα να γίνει Princess Consort (Σ.τ.Σ: επίσημος τίτλος που αποδίδεται στη σύζυγο ενός βασιλέα όταν δεν χρησιμοποιείται ο τίτλος της βασίλισσας) και μόνο το 27% συμφωνεί να ονομάζεται η Καμίλα βασίλισσα.
Η Σούαρντ θεωρεί ότι οι εκπομπές στη μνήμη της Νταϊάνα ξύνουν πληγές παρότι πιστεύει ότι «ο κόσμος ξεχνάει γρήγορα και δεν νομίζω ότι η επίδρασή της θα διαρκέσει πολύ».
Αυτό που υποστηρίζει ωστόσο η ίδια, όπως και άλλοι βασιλικοί σχολιαστές, είναι ότι η δημοφιλία της Νταϊάνα οφείλεται στο ότι συνέβαλε σε μια εικόνα της βασιλικής οικογένειας που βρίσκεται κοντά στον λαό.
Και όπως από την πλευρά του επισημαίνει ο Γουάρφ, αυτό είναι κάτι που συνεχίζουν οι δύο γιοι της Νταϊάνα και εγγυάται και το μέλλον της βρετανικής μοναρχίας.
