Οταν ήμασταν νέοι και εκπαιδευόμασταν, διαβάζοντας τον Τύπο, για να γίνουμε πολίτες, κάθε τόσο ξεσπούσε ένα σκάνδαλο διαφθοράς. Τα σκάνδαλα ήταν υπόθεση κυρίως της δεξιάς παράταξης, όπως ισχυριζόμασταν τουλάχιστον εμείς τότε, και σπανιότερα του Κέντρου. Οι αριστεροί είχαν ηθικό πλεονέκτημα. Αυτό εξάλλου επιβεβαίωνε και η διεθνής ενημέρωση: οικονομικά σκάνδαλα που αφορούσαν πολιτικούς συνέβαιναν στη Δυτική Ευρώπη, στις ΗΠΑ αλλά σπανιότατα, σχεδόν ποτέ, στη Σοβιετική Ενωση και στις χώρες που είχαν καταλάβει τα στρατεύματα του Στάλιν. Βέβαια η πραγματικότητα ήταν διαφορετική από την κατάσταση που περιέγραφαν τα μέσα ενημέρωσης.
Τα ελληνικά σκάνδαλα διαφθοράς ήταν συχνά φημολογίες και αρκετές φορές σατανικά κατασκευασμένες προσπάθειες εξόντωσης του ενός ή του άλλου μέσω της συκοφάντησης. Η Δεξιά είχε στενότερες, συχνά οικογενειακές, σχέσεις με το μεγάλο κεφάλαιο. Ηταν πιο εύκολο λοιπόν να κατασκευαστεί η εις βάρος τους κατηγορία. Από την άλλη πλευρά, η μόλις ηττηθείσα στον εμφύλιο πόλεμο Αριστερά ζούσε κάτω από αυστηρή αστυνομική επιτήρηση και βεβαίως ήταν πολύ λιγότερο διατεθειμένη να διακινδυνεύσει τη φήμη της και την ελευθερία της. Οσο δε για την έλλειψη σκανδάλων στη Σοβιετική Ενωση και στις άλλες χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού, η εξήγηση είναι απλή: σκάνδαλα δεν υπήρχαν, γιατί θεωρητικά αποκλείονταν από το σύστημα. Ο,τι συνέβαινε, που δεν ήταν σύμφωνο με το δόγμα, αντιμετωπιζόταν με την εξόντωση των υπαιτίων. Σε εμάς αντιθέτως, η διαφθορά ήταν τότε σχετικά απλή υπόθεση. Για να επιτευχθεί ένα παράνομο αποτέλεσμα ή να επιταχυνθεί κάποια νόμιμη διαδικασία, δινόταν σε χαρτονόμισμα ή χρυσές λίρες ένα ποσό, το οποίο αποτελούσε ποσοστό του συνολικού κέρδους που θα απεκόμιζε από την υπόθεση ο επισπεύδων.
Η φαυλότητα ήταν ένα γενικευμένο φαινόμενο, του οποίου η αντιμετώπιση από τον μέσο έλληνα πολίτη ήταν ανάλογη, κάθε φορά, με τα αναμενόμενα οφέλη. Υπήρχαν μορφές φαυλότητας παραδοσιακές: ανοχή αυθαιρέτων, διορισμός ημετέρων, αλλαγή σειράς αναμονής σε νοσοκομεία, παρεμβάσεις για ακύρωση μικροποινών από την Αστυνομία, κ.ο.κ. Υπήρχαν και μεγαλύτερες μορφές φαυλότητας, που πολλές φορές γεφύρωναν το χάσμα με τη διαφθορά, όταν κάποιος ως μεσάζων επιτύγχανε μια ρύθμιση της Πολιτείας που ήταν απαραίτητο να γίνει για να λήξει κάποιο θέμα επενδύσεων, εισαγωγών ή εξαγωγών και των αντιστοίχων ρυθμίσεων και αδειών που είχε επιφυλάξει επίμονα ως δικαιώματά της η γραφειοκρατία.
Το 1990 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης εισήγαγε στο πολιτικό μας λεξιλόγιο τον όρο διαπλοκή. Αυτό ήταν η παρεχόμενη ευχέρεια σε επιχειρηματίες οι οποίοι έλεγχαν μέσα ενημέρωσης να αποσπούν από το κράτος ευνοϊκές ρυθμίσεις ιδιωτικού χαρακτήρα για τις εν γένει δραστηριότητές τους, οι οποίες περιελάμβαναν και επενδύσεις σε άλλους τομείς, που δεν είχαν καμία σχέση με τον Τύπο.
Οπως συμβαίνει και με άλλους όρους, οι ημιμαθείς που συγκροτούν την πλειονότητα του πολιτικού μας κόσμου και του δημοσιογραφικού επαγγέλματος άρχισαν να χρησιμοποιούν τον καινούργιο όρο εική και ως έτυχε ως υποκατάστατο των παλαιών και δοκιμασμένων εννοιών διαφθορά και φαυλότητα.
Παρακολουθούσα προ εβδομάδων ομιλία του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα στη Βουλή. Διαπλοκή ανέβαζε, διαπλοκή κατέβαζε. Ηταν προφανές ότι τα φαινόμενα που περιέγραφε αφορούσαν περισσότερο άλλες έννοιες, όπως η διαφθορά, που επί των ημερών του ΣΥΡΙΖΑ έχει γενικευθεί. Εχει πάρει πρωτόγνωρες διαστάσεις η φαυλότητα, η οποία επιβραβεύθηκε με την εκλογή στο ύπατο αξίωμα της Πολιτείας –με τη συνεργασία της ΝΔ πλην του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη –του ανθρώπου ο οποίος βαρύνεται με την «τακτοποίηση» εκατοντάδων χιλιάδων ημετέρων (μερικοί λένε 500.000, άλλοι 600.000, άλλοι πάλι 800.000) σε μόνιμες θέσεις του Ελληνικού Δημοσίου, δηλαδή με τη μεγαλύτερη, ως προς την έκταση και τις συνέπειές της, πράξη φαυλότητας στην ελληνική πολιτική ιστορία.
Υποθέσεις διαπλοκής δεν έχουν εμφανιστεί στην Ελλάδα του κ. Τσίπρα. Αυτό είναι λογικό. Η διαπλοκή προϋποθέτει υποθέσεις ενός ορισμένου μεγέθους, δηλαδή μεγάλο κεφάλαιο. Προϋποθέτει ακόμη πρόθεση να παραμείνεις στον τόπο όπου επένδυσες με μακροχρόνιες προοπτικές ανάπτυξης της επιχείρησής σου. Τέλος προϋποθέτει ευλύγιστο αλλά αξιόπιστο και συνεπή διαπλεκόμενο εταίρο στη χώρα υποδοχής.
Ας μη μεγαλοπιάνεται λοιπόν ο κ. Τσίπρας. Για καμιά αρπαχτή τον βλέπω. Για διαπλοκή χλωμό.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
