Ο Τόμας ΟστερμάγερΜε τις πρόσφατες θεατρικές τους παραγωγές θα βρεθούν στην Αθήνα, ως το τέλος Ιουνίου, ο Τόμας Οστερμάγερ και ο Ρομέο Καστελούτσι. Ο 47χρονος γερμανός σκηνοθέτης και διευθυντής της βερολινέζικης Σαουμπίνε θα παρουσιάσει τις «Μικρές Αλεπούδες» της Λίλιαν Χέλμαν ενώ ο 55χρονος ιταλός δημιουργός το «Go down, Moses», μια παράσταση για τον Μωυσή.
Ο Ρομέο ΚαστελούτσιΓραμμένο το 1939 από την αριστερή αμερικανίδα ακτιβίστρια Λίλιαν Χέλμαν (1905-1984) «Οι μικρές αλεπούδες» παραμένει έργο επίκαιρο και αιχμηρό. Ο Οστερμάγερ μεταφέρει τον χρόνο του αμερικανικού Νότου (αρχές 20ού αιώνα), όπου εξελίσσεται το έργο, στο σήμερα και δίνει σύγχρονη μορφή στους ήρωες. Στο έργο που έγινε κινηματογραφική ταινία, σε διασκευή της ίδιας της συγγραφέως με τη Μάρλεν Ντίτριχ, τρία αδέλφια (μία γυναίκα και δύο άνδρες) είναι οι βασικοί ήρωες, εκ των οποίων καθοριστικός είναι ο ρόλος της Ρεγγίνας. Μηχανορραφίες, απληστία και ενδοοικογενειακές συγκρούσεις καθορίζουν τις σχέσεις και την εξέλιξη του έργου. Η παράσταση, που έκανε πρεμιέρα την άνοιξη του ’14 στη Σαουμπίνε και έκτοτε περιοδεύει, κέρδισε τις εντυπώσεις και την κριτική. Η θεατρική και κινηματογραφική ηθοποιός Νίνα Χος (Nina Hoss) στον ρόλο της Ρεγγίνα Γκίντονς κέρδισε τις εντυπώσεις. Οπως και η παράσταση συνολικά.
«Πηγαίνετε να τη δείτε… Τόσο απλά» ξεκινά την κριτική της η εφημερίδα «Le Monde» (31.3.2014). «Ο διευθυντής της Σαουμπίνε υπογράφει με τις «Μικρές αλεπούδες» μια παράσταση για τη σημερινή κοινωνία, με τη δική του κοφτερή, σαν λάμα, ματιά».
Με αυτές, λοιπόν, τις αποσκευές, ο γερμανός σκηνοθέτης καταφέρνει και εκπλήσσει, κυρίως με τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την ουσία των έργων. Στο «Κουκλόσπιτο», μια από τις πλέον σημαντικές παραστάσεις της τελευταίας δεκαετίας, η Νόρα δεν έφευγε απλώς από το σπίτι, σκότωνε τον άντρα της. Γιατί «σήμερα», όπως λέει ο ίδιος, «το να εγκαταλείψει πλέον μια γυναίκα το σπίτι της δεν είναι επανάσταση».
Με την παράσταση του Μωυσή, ο Καστελούτσι μαζί με την ομάδα του, Societas Raffaello Sanzio, αναρωτιέται για τις σχέσεις ανάμεσα στην τέχνη και στη μοίρα του πρώτου μονοθεϊστή προφήτη. Πέρα από τις γνωστές ιστορίες που θα μπορούσαν να γεννήσουν δεκάδες χολιγουντιανές εικόνες, ο ίδιος είχε ως πηγή έμπνευσης το βιβλίο της Εξόδου και τα γραπτά του Φρόιντ. Για τον Καστελούτσι ο Μωυσής είναι κυρίως «το μοναδικό πρόσωπο που συνάντησε τον Θεό», ενώ ο καλλιτέχνης είναι ίσως ο μόνος που θα μπορούσε να αφήσει το ίχνος του πάνω στον κόσμο. Κι αυτό γιατί είναι ο φορέας της ιδέας ότι η τέχνη είναι μια φωτιά που καίει, χωρίς να καίει τίποτα. Αρα η τέχνη προηγείται της θεϊκής διάστασης.
Ο ιταλός σκηνοθέτης με τις εικόνες που δημιουργεί στήνει ένα εικαστικό, μαγικό και αινιγματικό θέαμα, γεμάτο βιβλικές αναφορές. Πίσω από μια διάφανη κουρτίνα φτιαγμένη από τούλι ζωντανεύουν οι ιστορίες του, αρχής γενομένης από τη γέννηση του Μωυσή –αν και δεν τον βλέπουμε ποτέ επί σκηνής: Μέσα σε μια δημόσια τουαλέτα μια γυναίκα γεννά ένα μωρό και το εγκαταλείπει… Η δράση μεταφέρεται σε άλλους, καθημερινούς χώρους, όπως τα μπαρ. Η εμμονή, σχεδόν, στο θεϊκό ζήτημα παραμένει όπως και ο ίδιος ως εραστής της εικόνας. Ο Καστελούτσι συνεχίζει την προσωπική του πορεία στον κόσμο του θεάματος, όπου ο λόγος δεν προηγείται.
Μέσα στη δεκαετία του Φεστιβάλ Αθηνών επί Γιώργου Λούκου είναι η όγδοη παράσταση και η πέμπτη φορά που έρχεται ο διευθυντής της βερολινέζικης Σαουμπίνε στη χώρα μας.
Με τη «Νόρα ή Το κουκλόσπιτο» του Ιψεν και το «Ονειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Σαίξπηρ, παράσταση η οποία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στην Αθήνα, σηματοδοτείται και η πρώτη άφιξη του γερμανού σκηνοθέτη στην Αθήνα, το 2006. Ακολούθησαν ο «Αμλετ» του Σαίξπηρ και η «Λυσσασμένη γάτα» του Τενεσί Γουίλιαμς, το 2008. Το 2010 επέστρεψε με Ιψεν και Σαίξπηρ, και συγκεκριμένα με τον «Τζον Γαβριήλ Μπόργκμαν» στην Πειραιώς 260 και τον «Οθέλλο» (σε παγκόσμια πρώτη) στην Επίδαυρο. Προσθέτοντας άλλο ένα έργο του νορβηγού συγγραφέα, τον «Εχθρό του λαού», ήρθε προ διετίας (2013).
Για τον ιταλό πρωτοπόρο σκηνοθέτη η εφετινή είναι η τρίτη φορά στην Ελλάδα. Το 2009, έναν χρόνο μετά την πρεμιέρα στην Αβινιόν, παρουσίασε την τριλογία του Δάντη «Θεία Κωμωδία»: «Κόλαση – Καθαρτήριο – Παράδεισος» και ακολούθησε το «Περί της εννοίας του Υιού του Θεού» το 2011, ένα θέαμα για τη σχέση πατέρα – υιού ιδωμένο μέσα από θρησκευτική ματιά.
πότε & πού:Το «Go down, Moses» θα παρουσιαστεί από τις 28 ως τις 30 Ιουνίου στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών (21.00). Οι «Μικρές Αλεπούδες» της Λίλιαν Χέλμαν θα παιχτούν από τις 19 ως τις 21 Ιουνίου στην Πειραιώς 260 (κτίριο Δ).
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
