Οι μέρες περνούν και το κυβερνητικό σχήμα ανεπαίσθητα και ανεπίγνωστα, βήμα το βήμα, εγκαθίσταται στη ζώνη της ανασφάλειας. Είτε οι εκλογές γίνουν τον επόμενο χρόνο, το φθινόπωρο του 2026 ίσως, είτε την άνοιξη του 2027, η απομένουσα περίοδος έχει ορατό τέλος. Ποτέ ο ημερολογιακός χρόνος που η εξουσία φαντάζεται ότι της ανήκει δεν είναι ανεμπόδιστα διαθέσιμος στα σχέδιά της. Οταν μάλιστα η πολιτική εξάντληση της Κυβέρνησης είναι δεδομένη και δεν αρκούν τεχνάσματα και επινοήσεις για την αντιστροφή της πτώσης και την ανακοπή της φθοράς.
Η ανασφάλεια είναι μια εσωτερική αβεβαιότητα. Μια απώλεια της αυτοπεποίθησης, μια αδιόρατη αίσθηση εγγύτητας ενός τέλους. Τίποτα εξωτερικά δεν μιλάει για αυτό. Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεδομένη, η λεγόμενη επικοινωνιακή ατμόσφαιρα σχεδόν ελεγχόμενη, ένα αριθμητικό προβάδισμα στις επαναλαμβανόμενες δημοσκοπήσεις, που αφήνει περιθώρια εύκολης επιχειρηματολογίας. Κάτω από την επιφάνεια του ευνοϊκού αυτού περιβάλλοντος έχει ήδη οριστικά διαμορφωθεί μια συνθήκη αποδρομής, μια πεποίθηση στο κοινωνικό σώμα αδυναμίας του κυβερνητικού σχήματος να ανταποκριθεί, με την κόπωσή του ορατή και την αυτοαναφορά του προσβλητική. Η εικόνα της κυβερνητικής υπεροχής, με αντοχή και αδιασάλευτη διάρκεια, ένας σχεδόν μικρός μύθος, δεν μπορεί πλέον να σταθεί. Ακόμη και η επίκληση της αδυναμίας των αντιπάλων έχασε την πειστικότητά της.
Και κερδίζει η ανασφάλεια. Και ψάχνει καταφύγιο. Εχοντας υπονομεύσει τον εαυτό της στην επταετή διαδρομή στο κρίσιμο μέτωπο του δημόσιου ήθους, αντιλαμβάνεται η Κυβέρνηση ότι σε αυτό που ονομάζουμε περιεχόμενο, νόημα, σεβασμό του άλλου στον δημόσιο λόγο και στη δημόσια πράξη, θεσμική στάση, έμπρακτη υποστήριξη στα θεμελιώδη της συλλογικής λειτουργίας, όλα αυτά που σχεδόν σαν ιδεολογικό συμπλήρωμα δικαίωσης προσδίδουν σε μια εξουσία κύρος και αυθόρμητη αποδοχή, όλα αυτά έχουν χαθεί. Οσο και αν αδυνατεί να αντιληφθεί το βάθος της ηθικοπολιτικής ήττας της, υποψιάζεται το κενό που η ίδια έσκαψε και όψιμα και καθυστερημένα ψάχνει τρόπους να το καλύψει, μεθόδους να απομακρυνθεί από αυτό το επικίνδυνο πεδίο. Κατανοητή η αγωνία της.
Οι ανακοινώσεις της Κυβέρνησης για το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη είναι ασκήσεις αναζήτησης απαντήσεων στη ζώνη της ανασφάλειας που τη διακατέχει. Αναζητεί, με τον όψιμο και προσχηματικό αυτόν τρόπο, μια αφορμή να καλύψει το ιδεολογικό της κενό, ένα σημείο αναφοράς, έναν λόγο να υπάρξει με επίκληση της ιερότητας του τόπου και την ανάγκη σεβασμού του. Οταν κάτι ευκαιριακά το θυμάσαι, σύντομα θα το ξεχάσεις. Η αναζήτηση μιας ταυτότητας μέσα από το καθημερινό και συγκεκριμένο, το αιφνίδιο ενδιαφέρον σου για κάτι σημαντικό που ως χθες αγνόησες, φανερώνει τη συνολική σου στάση χρήσης αναγκών και συμβόλων και μιλάει για την απόσταση από το κοινωνικό σώμα μιας πολιτικής συνείδησης που όλα τα εντάσσει σε ένα σχέδιο εξουσίας.
Εκεί που στο υπόβαθρο όλα έχουν πάρει αρνητική τροπή για αυτό το σχέδιο, έρχεται το ισχυρό ενδεχόμενο δημιουργίας νέων πολιτικών σχηματισμών να προσθέσει ανασφάλεια στην κυβερνητική ανασφάλεια. Φαίνεται ότι η διαμορφωμένη κοινωνική συνθήκη στο υπόστρωμα θα έχει μπροστά της περισσότερους εν αναμονή δρόμους έκφρασης και πολιτικές επιλογές που θα ανατρέψουν τη σημερινή εικόνα και θα γίνουν συντελεστές επιτάχυνσης μιας μεταβολής σε εξέλιξη. Αυτό που κουραστικά τον τελευταίο καιρό μηχανικά επαναλαμβάνεται μπροστά μας δεν έχει πια και πολύ χρόνο στη διάθεσή του.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
