Καθώς σταδιακά τα φώτα δημοσιότητας απομακρύνονται από τις πρώτες εμφανίσεις της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στη νυχτερινή Αθήνα, η νέα αμερικανίδα πρέσβειρα εισέρχεται στα βαθιά νερά της διπλωματίας, τις εκπλήξεις, τις ευκαιρίες αλλά και τις παγίδες του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.

Αφού κατέθεσε τα διαπιστευτήρια της στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τασούλα, η κ. Γκίλφοϊλ έγινε δεκτή στο Υπουργείο Εξωτερικών από τον Γιώργο Γεταπετρίτη, όπως είθισται να συμβαίνει με κάθε στέλεχος που αναλαμβάνει το πόστο στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας. Στην ατζέντα της συνάντησης που ακολούθησε, όχι τόσο σύντομη όσο ενδεχομένως θα περίμενε κανείς καθώς κράτησε πάνω από μία ώρα, ο κ. Γεραπετρίτης και η αμερικανίδα πρεσβευτής συζήτησαν για τις στρατηγικές σχέσεις Ελλάδας-Ηνωμένων Πολιτειών επιβεβαιώνοντας το άριστο επίπεδο τόσο σε διμερές όσο και σε διατλαντικό επίπεδο, ανεξαρτήτως των εκατέρωθεν κυβερνήσεων. Η Ελλάδα, άλλωστε, αποτελεί εδώ και δεκαετίες αναπόσπαστο τμήμα του δυτικού συστήματος ασφαλείας σε μια από τις πλέον κομβικές περιοχές της υφηλίου.

Ο κ. Γεραπετρίτης και η κ. Γκίλφοϊλ απασχολήθηκαν με τη διεξαγωγή του έκτου γύρου στρατηγικού διαλόγου, ο οποίος αυτή τη φορά θα διεξαχθεί στην Αθήνα κάτι που σημαίνει ότι θα ταξιδέψει εδώ ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο. Υπό κανονικές συνθήκες ο διάλογος θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί εντός του 2025, αλλά εξαιτίας του shutdown στο αμερικανικό δημόσιο, το πιθανότερο είναι να μεταφερθεί στους πρώτους μήνες του 2026.

Τι περιλαμβάνει η ατζέντα του διαλόγου

Όπως κι αν έχει, η ατζέντα του διαλόγου θα είναι βαριά με τις περιφερειακές εξελίξεις σε μια εποχή μείζονων γεωπολιτικών προκλήσεων και μάλιστα ειδικότερα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Οι συζητήσεις Αθήνας και Ουάσινγτκον επικεντρώνονται προς το παρόν στην ενεργειακή συνεργασία, φυσικά και του συνεδρίου που θα πραγματοποιηθεί στο Ζάππειο την Πέμπτη και την Παρασκευή παρουσία των δύο υπουργών Ενέργειας και Εσωτερικών των ΗΠΑ κ. Ράιτ και Μπέργκμαν.

Το σχέδιο περιλαμβάνει την ενεργοποίηση του «κεντρικού διαδρόμου» προκειμένου να αυξηθούν κατά κόρον η εισαγωγή και η κατανάλωση αμερικανικού φυσικού αερίου από τους Ευρωπαίους, με τελικό προορισμό την Ουκρανία. Στην ελληνική πρωτεύουσα εκτιμούν ότι σε περίπτωση που ευοδωθεί η ελληνοαμερικανική ενεργειακή συνεργασία, θωρακίζεται έτει περαιτέρω η γεωπολιτική θέση της χώρας στην Ανατολική Μεσόγειο, ειδικά σε περίπτωση που στο απώτερο μέλλον οι έρευνες της Chevron στα νοτιοανατολικά της Κρήτης αποδώσουν αποτελέσματα.

Η σημασία της Γκίλφοϊλ στην Ελλάδα

Στα ανώτερα κλιμάκια της ελληνικής διπλωματίας εκτιμάται ως θετικό το γεγονός ότι η κ. Γκίλφοϊλ φαίνεται να έχει απευθείας δίαυλο επικοινωνίας με τον στενό κύκλο του Ντόναλντ Τραμπ, κάτι που όπως σημειώνουν έμπειροι παρατηρητές ενδεχομένως δεν θα ίσχυε σε περίπτωση διορισμού στην Αθήνα ενός διπλωμάτη καριέρας. Ειδικό ενδιαφέρον υπάρχει επίσης καθώς σε όλα τα πόστα του κρίσιμου τριγώνου στην Ανατολική Μεσόγειο, Αθήνα- Άγκυρα- Λευκωσία, έχουν τοποθετηθεί πρεσβευτές που προέρχονται από το περιβάλλον του Αμερικάνου προέδρου.

Ο κ. Τραμπ πάντως δεν έχει έχει ακόμα εκφραστεί δημοσίως για το πώς βλέπει την Ανατολική Μεσόγειο, θα πρέπει βεβαίως να θεωρείται βέβαιο ότι θα δείξει ενδιαφέρον για τα ενεργειακά εγχειρήματα στα οποία εμπλέκονται αμερικανικές εταιρείες και δη στην πώληση αμερικανικού LNG στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας και του κεντρικού διαδρόμου. Σημειώνεται, επίσης, ότι ο απόλυτος γνώστης της περιοχής αλλά και εν γένει των ενεργειακών προοπτικών της Ανατολικής Μεσογείου είναι και ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρουμπιο, με τον οποίο όπως έχει πει αρκετές φορές ο κ. Γεραπετρίτης διατηρεί ανοικτή επικοινωνία.

Τα βλέμματα τώρα είναι στραμμένα στο ενεργειακό συνέδριο P-TEC, όπου όπως όλα δείχνουν θα παραστεί και ο πρωθυπουργός, ο οποίος άλλωστε θα δεχθεί το απόγευμα της Τετάρτης στο Μέγαρο Μαξίμου τους κ. Ράιτ και Μπέργκαμ. Πρόκειται για ακόμα ευκαιρία να επικοινωνηθεί ο κομβικός ρόλος που δύναται να διαδραματίσει η Ελλάδα στον τομέα της ενέργειας στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Το μεγάλο διακύβευμα βεβαίως είναι αν οι ορισμένοι από τους 24 Ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών που θα βρεθούν στην Αθήνα θα υπογράψουν- έστω σχέδια συμφωνιών- με τις αμερικανικές εταιρείες ώστε να ενεργοποιηθούν επί του πρακτέου ο «κεντρικός διάδρομος» και οι ελληνικές υποδομές.