Πόση σημασία πρέπει να δίνουν οι ψηφοφόροι στις προσωπικότητες των υποψηφίων; Το ερώτημα έθεταν προφητικά τον Σεπτέμβριο του 2015 οι New York Times. Η Αμερική ήταν ήδη σε προεκλογική τροχιά και η πολιτική άνοδος του Ντόναλντ Τραμπ εφιστούσε την προσοχή των εγχώριων media σε ένα γνώρισμά του, που μετέπειτα αποδείχτηκε η πεμπτουσία του χαρακτήρα και του ήθους του. Τον αχαλίνωτο ναρκισσισμό του.

«Το φαινόμενο Τραμπ εγείρει το ερώτημα τι είδους ηγέτες γίνονται οι νάρκισσοι» συμπλήρωνε το δημοσίευμα, παραθέτοντας μια ενδελεχή ανάλυση για την αντίληψη, τις πολιτικές επιλογές αλλά και τους κινδύνους που ανέκυπταν στην άσκηση καθηκόντων παλαιότερων νάρκισσων προέδρων.

Το συμπέρασμα ήταν προφανές. Κατάχρηση εξουσίας, παραποίηση της αλήθειας, περιφρόνηση των ορίων, ακόρεστη επιθυμία για κολακεία, μειωμένοι ηθικοί φραγμοί. Μ’ ένα λόγο, το άρθρο «έδινε στο πιάτο» όλα τα στοιχεία που -μαζεμένα στο πρόσωπο του ηγέτη- αποτελούσαν μια διαρκή πηγή προβλημάτων για το καλό του συνόλου και της χώρας.

Ο Τραμπ, που είχε δώσει δείγματα γραφής, ήδη από την εποχή που παρουσίαζε το τηλεοπτικό ριάλιτι «Ο Μαθητευόμενος», ξεδίπλωνε στο μεταξύ όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός ανθρώπου ερωτευμένου με τον εαυτό του, παγιδευμένου στην αχαλίνωτη εγωπάθειά του και τις φαντασιώσεις γύρω από την υπεροχή και τη σπουδαιότητά του.

Την επαύριο της νίκης του, πολλοί έσπευδαν να δηλώσουν ότι οι ψηφοφόροι δεν μπόρεσαν να διαβάσουν τα σημάδια και να προλάβουν τις συνέπειες. Η αλήθεια όμως είναι ότι οι περισσότεροι αφέθηκαν. Παρασύρθηκαν από τη μεγαλομανία και το όραμά του να κάνει μεγάλη την Αμερική. Γοητεύτηκαν από το μεσαίο δάχτυλο που ύψωσε στο κατεστημένο, παραδόθηκαν στον δημαγωγό που εμφανίστηκε ως ο λευκός ιππότης που θα σώσει το «βασίλειο» από τον εγχώριο εχθρό και θα δικαιώσει τους αδυνάμους.

Τα εγχειρίδια ψυχολογίας το λένε ξεκάθαρα. Οι νάρκισσοι με την απαράμιλλη γοητεία τους σε κάνουν να αισθάνεσαι κοντά τους. Καλλιεργούν την οικειότητα καθώς έχουν την ανάγκη να τους θαυμάζουν. Γνωρίζουν τον τρόπο να κάνουν τον άλλον να τους προσέξει, να ταυτιστεί μαζί τους κι εν τέλει να πέσει στη σαγήνη τους. Σε αφοπλίζουν και σε τυλίγουν σε μια κόλλα χαρτί ύπουλα και πονηρά.

Παράλληλα όμως είναι προσωπικότητες βαθιά διαταραγμένες. Ως υπερόπτες, θεωρούν ότι έχουν το αλάθητο και όταν τους αμφισβητήσουν, σπάνια θα παραδεχτούν το λάθος τους. Ο θυμός, η οργή, το αίσθημα εξευτελισμού και ο φόβος της κατάρρευσης που τους κυριεύει, τους οδηγεί σε επικίνδυνες συμπεριφορές.

Και ο Τραμπ τα είχε όλα αυτά μαζεμένα, συν κάτι ακόμη. Εξουσία. Όταν αυτή πέσει στα χέρια ενός ιδιοτελούς, επηρμένου ηγέτη που θέλει να υποτάσσει την πραγματικότητα στις επιθυμίες του υπερεγώ του, αποδεικνύεται οδυνηρό για την κοινωνία, τη χώρα και τον ρόλο της στον κόσμο.

Ως άλλος Νάρκισσος της μυθολογίας ο Τραμπ έπεσε άδοξα στη λίμνη επιχειρώντας να αιχμαλωτίσει το είδωλό του. Στην περίπτωσή του όμως δεν έκανε κακό μόνο στον εαυτό του, αλλά στην ίδια τη Δημοκρατία.