Όταν η Μελίνα Μερκούρη ξεκίνησε την εκστρατεία για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, πρόβαλλε μια πάρα πολύ απλή αλήθεια: Ότι ένα από τα μεγαλύτερα μνημεία της ανθρωπότητας είναι σήμερα ακρωτηριασμένο ως αποτέλεσμα μιας κλοπής που υπέστη.

Και αυτή η κλοπή δεν ήταν μια μεμονωμένη πράξη. Αποτελούσε μια από τις χειρότερες εκφράσεις της αποικιοκρατίας: τη λογική ότι μπορούσαν οι μεγάλες δυνάμεις να λεηλατούν αρχαιότητες.

Γεμάτα είναι τα ευρωπαϊκά μουσεία από τα αποτελέσματα αυτής της λεηλασίας.

Προφανώς και τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι παγκόσμια κληρονομιά.

Όμως, είναι παγκόσμια κληρονομιά ως τμήμα ενός μνημείου και ως κομμάτι ενός τοπίου.

Το αίτημα να επιστραφούν δεν αποτελεί ούτε εθνικιστική αξίωση ούτε ένδειξη πατριδοπληξίας.

Ζητά να διορθωθεί η ιστορική αδικία που έγινε πρώτα και κύρια στο ίδιο το μνημείο.

Και όπως και να το δει κανείς, πρέπει κάποτε η Βρετανία να διορθώσει αυτή την αδικία που σε τελική ανάλυση κληρονομιά της αποικιοκρατίας είναι.

Ούτε είναι τυχαίο ότι το αίτημα αυτό συνάντησε εξαρχής μεγάλη αποδοχή ακόμη και στο εσωτερικό της ίδια της Βρετανίας και αγκαλιάστηκε από πνευματικούς ανθρώπους.

Δεν ήταν μόνο η καταλυτική προσωπικότητα της Μελίνας: ήταν και ένα ιστορικά δίκαιο αίτημα.

Γι’ αυτό το λόγο και είναι λανθασμένη η πρόταση του πρωθυπουργού να υπάρξει «δανεισμός» των Γλυπτών από τη Βρετανία στην Ελλάδα για τον εορτασμό των 200 ετών από το 1821.

Γιατί μπορεί ο πρωθυπουργός να λέει ότι η χώρα μας επιμένει στο αίτημα της επιστροφής, όμως όταν κάνεις πρόταση να τα «δανειστείς», άρα και να τα επιστρέψεις μετά, είναι σαν να παραδέχεσαι ότι δεν είναι και δικά σου.

Με αυτή την έννοια, ίσως είναι προτιμότερο για τη χώρα μας να συνεχίσει να δείχνει την κλοπή παρά να τη συγκαλύπτει με μια πρόσκαιρη επίδειξη των Γλυπτών (αν και εφόσον μας τα «δανείσουν»).

Θα πουν διάφοροι φαντάζομαι «με αυτά θα ασχολούμαστε τώρα;». Ίσως και να έχουν δίκιο.

Προφανώς και η χώρα αντιμετωπίσει μεγαλύτερα προβλήματα, πιο ζωτικά ίσως και σίγουρα πιο άμεσα. Όμως και εκείνο το «γι’ αυτά πολεμήσαμε» του Μακρυγιάννη, έχει, όπως και να το δεις, μια επικαιρότητα ακόμη.

Υστερόγραφο: Ας μην προσπαθήσουν να κάνουν πολιτική εκμετάλλευση του θέματος στον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί δεν ξεχνάμε ότι επί των ημερών τους παραλίγο να δούμε τα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους να πηγαίνουν στο… Υπερταμείο και ότι χρειάστηκε να υπάρξει καταιγισμός δημοσιευμάτων και διαμαρτυριών προτού τα εξαιρέσουν.