Για μια περίοδο που κλείνει ένας παρατεταμένος και επώδυνος κύκλος οικονομικής αβεβαιότητας, αστάθειας και έλλειψης κανονικότητας και τη μετάβαση σε ένα νέο κύκλο ομαλοποίησης της χρηματοδότησης της χώρας, έκανε λόγο ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, κατά την εισήγησή του στο συνέδριο του Economist. Ο κ. Ξανθός έκανε λόγο επίσης για οριακή υποχώρηση της λιτότητας στο δημόσιο σύστημα υγείας με προοδευτικές μεταρρυθμίσεις.
«Το σήμα της οικονομικής ανάκαμψης και της πολιτικής σταθερότητας έχει δοθεί και από το εσωτερικό της χώρας, αλλά κυρίως από την Ευρώπη. Είναι στο χέρι μας πλέον να εγγυηθούμε, με δράσεις εφαρμοσμένης πολιτικής, ένα ‘οδικό χάρτη’ αποφασιστικής και αποτελεσματικής διακυβέρνησης η οποία, παίρνοντας υπ ’όψιν την εύθραυστη ισορροπία στο ευρωπαϊκό πεδίο και την οριακή αλλαγή συσχετισμών, θα διευρύνει τα περιθώρια εφαρμογής μιας πολιτικής κοινωνικής ανακούφισης, δικαιότερης κατανομής των βαρών, σταδιακής άρσης των υφεσιακών μέτρων, αναδιοργάνωσης του κοινωνικού κράτους και του πολιτικού συστήματος, έντιμης και κοινωνικά ευαίσθητης διαχείρισης των υποχρεώσεων της συμφωνίας με τους δανειστές, αλλά και δίκαιης ανάπτυξης με διάχυση του κοινωνικού οφέλους και έμφαση στην απασχόληση, την προστασία του περιβάλλοντος και τα εργασιακά δικαιώματα» είπε ο υπουργός Υγείας.
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο, πρέπει να υπάρξουν παρεμβάσεις αντισταθμιστικού χαρακτήρα σε κρίσιμους και ζωτικής σημασίας τομείς, όπως η Δημόσια Υγεία, με σημαντικότερη την καθολική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ανασφάλιστων πολιτών.
«Η κοινωνική βαρβαρότητα μιας χώρας με ανασφάλιστους που δεν μπορούσαν να χειρουργηθούν, με καρκινοπαθείς χωρίς θεραπεία, με εγκύους χωρίς παρακολούθηση, με ανεμβολίαστα παιδιά, ξεπερνιέται με την πρόσφατη ρύθμιση, που αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα στην κατεύθυνση της άρσης των υγειονομικών ανισοτήτων . Για πρώτη φορά εισάγεται η αντίληψη της Υγείας ως κοινωνικού δικαιώματος που η Πολιτεία οφείλει να διασφαλίζει σε όλους με ισότιμο τρόπο, ανεξάρτητα από την εργασία, την ασφάλιση ή το εισόδημα καθενός» είπε.
Πολιτική προτεραιότητα του υπουργείου Υγείας παραμένει η σταθεροποίηση και «ηθικοποίηση» του ΕΣΥ, η στήριξη των δημόσιων δομών για να υλοποιηθεί στην πράξη η καθολική πρόσβαση των ανασφάλιστων στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αλλά και η ριζική ανασυγκρότηση του Συστήματος Υγείας.
Όπως ανέφερε ο κ. Ξανθός, από το τελευταίο τρίμηνο του 2015 υπήρξε μια «ένεση» 300 εκατομμυρίων ευρώ (150 εκατ. το 2015 και 150 εκατ. το 2016), ενώ και το όριο αγορών στο ΕΣΥ από 1,388 δισ. το 2015 πήγε στο 1,634 δισ. το 2016 και η κρατική χρηματοδότηση, που θα συμπληρωθεί από αυξημένη μεταβίβαση πόρων του ΕΟΠΥΥ, από 1,025 δισ. σε 1,156 δισ. ευρώ.
«Σε σχέση με το προηγούμενο Μεσοπρόθεσμο, στο νέο 2016-2019 οι λειτουργικές δαπάνες του ΕΣΥ θα είναι αυξημένες κατά 268 εκατ. ευρώ το 2016 και κατά 253 εκατ. ευρώ τα έτη 2017-2018. Σημαντική βελτίωση παρουσιάζει η ροή των πληρωμών στο ΕΣΥ, η οποία αναμένεται να ενισχυθεί μετά την εκταμίευση της υποδόσης που αφορά ληξιπρόθεσμες οφειλές» τόνισε.
Οι συνολικές πληρωμές (προμηθευτές-μισθοδοσία επικουρικού προσωπικού) το 1ο τετράμηνο του 2016 ανήλθαν σε 334 εκατ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο ποσό το 2015 ήταν 164 εκατ. ευρώ. Το9 υπουργείο Υγείας σχεδιάζει μέσα στον Ιούνιο να επιχορηγηθούν με άλλα 120 εκατ. ευρώ τα νοσοκομεία, φτάνοντας στο τέλος του 1ο εξαμήνου στο 41% την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού. «Είναι η πρώτη, οριακή έστω, υποχώρηση της λιτότητας στο δημόσιο σύστημα υγείας σε μια περίοδο δημοσιονομικής στενότητας και πειθαρχίας. Το πολιτικό σήμα του τέλους της εγκατάλειψης, της απαξίωσης και της αποδιοργάνωσης της δημόσιας περίθαλψης είναι σαφές. Στόχος μας είναι να δημιουργηθεί ‘δημοσιονομικός χώρος’ για ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής και να προχωρήσουμε σε σταδιακή σύγκλιση με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους (ως ποσοστό % του ΑΕΠ) στον κοινωνικό τομέα και ειδικά στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας» υπογράμμισε ο υπουργός Υγείας.
Ανέφερε επίσης ότι έχουν δρομολογηθεί 3.500 προσλήψεις μόνιμου προσωπικού μέσα στο 2016, με την πρώτη δέσμη αυτών των προσλήψεων να υλοποιούνται ήδη στα νοσοκομεία, επίσης θα προκηρυχθούν 670 θέσεις μόνιμων γιατρών ΕΣΥ στα νοσοκομεία μόλις ολοκληρωθεί η τοποθέτηση των νέων διοικητών, ενώ άμεσα θα προκηρυχθούν οι υπόλοιπες 1.700 περίπου θέσεις μόνιμου μη ιατρικού προσωπικού.
Να σημειωθεί ότι έχουν ήδη υπογραφεί οι διορισμοί 345 μόνιμων γιατρών του ΕΣΥ, 1.180 επικουρικοί γιατροί διορίστηκαν από το Σεπτέμβριο του 2015, 585 θέσεις λοιπού επικουρικού προσωπικού προωθούνται μέσω ΑΣΕΠ, 500 θέσεις (100 γιατρών-400 νοσηλευτών) με διετή σύμβαση μέσω ΚΕΕΛΠΝΟ για τις ΜΕΘ, 186 διασώστες του ΕΚΑΒ διορίστηκαν το τέλος του 2015 και 141 άτομα (γιατροί-νοσηλευτές-παραϊατρικό προσωπικό κ.λπ.) διορίστηκαν στις δημόσιες δομές επτά νησιών του Αιγαίου λόγω προσφυγικού.
«Είμαστε επίσης στην τελική ευθεία της έγκρισης από το Έκτακτο Ταμείο Ασύλου Ένταξης και Μετανάστευσης (AMIF) της ΕΕ ενός ποσού περίπου 25 εκατ. ευρώ για την υγειονομική φροντίδα των προσφύγων-μεταναστών, με το οποίο θα ενισχυθούν με προσωπικό, υγειονομικό υλικό, διαγνωστικά test, εμβόλια κ.λπ. τα νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας-ΠΕΔΥ που είναι κοντά σε καταυλισμούς» προανήγγειλε ο κ. Ξανθός.
Τέλος, υπενθύμισε ότι υπάρχουν και σημαντικές μεταρρυθμίσεις που εκκρεμούν, όπως η επαναθεμελίωση της ΠΦ, η αναδιοργάνωση της Δημόσιας Υγείας, ο μετασχηματισμός του ασύλου και η κοινοτική ψυχιατρική, η ασθενοκεντρική φαρμακευτική πολιτική, το νέο σύστημα προμηθειών και η διοικητική αναδιοργάνωση του ΕΣΥ.
Ειδικότερα για τη φαρμακευτική πολιτική και την ανάγκη να είναι εστιασμένη στον ασθενή αλλά και στη βιωσιμότητα του Δημόσιου Συστήματος Υγείας, ο υπουργός Υγείας είπε ότι οφείλει να στοχεύει τόσο στον επιστημονικά ορθό, με βάση θεραπευτικά πρωτόκολλα και κατευθυντήριες οδηγίες, έλεγχο της ζήτησης φαρμάκων, όσο και στη διαπραγμάτευση της τιμής των ΦΥΚ, των «ορφανών» και των ακριβών πρωτοτύπων φαρμάκων που συνεχώς εισάγονται στην κυκλοφορία.
Το υπουργείο προωθεί μια δέσμη παρεμβάσεων που περιλαμβάνει τα εξής:
- Μηχανισμός συστηματικής παρακολούθησης της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης που φέτος έχει κλειστό προϋπολογισμό και υπόκειται σε claw back. Έχει δημιουργηθεί στο Υπουργείο Υγείας, με ευθύνη της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και με συμμετοχή του ΕΟΠΥΥ, του ΕΟΦ και των ΥΠΕ, καταγράφοντας σε μηνιαία βάση την εξέλιξη της δαπάνης.
- Σταθερό ποσοστό αποπληρωμής οφειλών προς τις φαρμακευτικές εταιρείες σε κάθε ποσό από τον κρατικό προϋπολογισμό που εκταμιεύεται προς τα νοσοκομεία.
- Ενεργοποίηση των θεσμοθετημένων επιστημονικών οργάνων των νοσοκομείων που έχουν την ευθύνη της ορθολογικής χρήσης των φαρμάκων (Ογκολογικά Συμβούλια, Επιτροπές Ενδονοσοκομειακών Λοιμώξεων, Επιτροπές Ελέγχου Φαρμακευτικής Δαπάνης κ.λπ.) και της εφαρμογής θεραπευτικών πρωτοκόλλων και στους νοσηλευόμενους ασθενείς.
- Εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος της ΗΔΙΚΑ και για τη συνταγογράφηση εντός των νοσοκομείων.
- Προετοιμασία εφαρμογής κλειστού προϋπολογισμού φαρμάκων σε κάθε κλινική/τμήμα του νοσοκομείου.
- Συνυπολογισμός των εκπτώσεων που δίνουν οι φαρμακευτικές εταιρείες στο claw back.
- Συγκεντροποίηση των προμηθειών και των διαγωνισμών για νοσοκομειακά φάρμακα, σε επίπεδο -κατ’ αρχήν -των ΥΠΕ.
- Ενιαιοποίηση των πολλαπλών rebates που ισχύουν στην εξωνοσοκομειακή δαπάνη.
- Αλλαγή αλγορίθμων για τον υπολογισμό της τιμής αποζημίωσης με βάση τις 5 κατηγορίες φαρμάκων (on patent, off patent, generics, υβριδικά, «καλώς καθιερωμένης χρήσης») με στόχο τον εξορθολογισμό των τιμών αποζημίωσης και τη μείωση της επιβάρυνσης του ασφαλισμένου.
- Δημιουργία μητρώων ασθενών (registries) για τη στοχευμένη χορήγηση καινοτόμων φαρμάκων σε περισσότερους ασθενείς, με βάση τις διεθνείς επιστημονικές ενδείξεις.
- Επιτάχυνση και υποστήριξη της λειτουργίας της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ, για τη διασφάλιση τιμών αποζημίωσης των ΦΥΚ συμβατών με τις δημοσιονομικές αντοχές της χώρας.
- Εκκίνηση διαδικασίας οργάνωσης ενός συστήματος αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας-φαρμάκου (ΗΤΑ).
- Έμφαση στη διακρατική συνεργασία (ειδικά με χώρες του ευρωπαϊκού νότου) για κοινή διαπραγμάτευση με τη φαρμακοβιομηχανία, διασφαλίζοντας την ευχερή πρόσβαση των ασθενών στη φαρμακευτική καινοτομία αλλά και την οικονομική βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας.
