Πολλά είναι τα ωφέλη που μας διδάσκει η ίδια η ζωή, με τις ανωφέριες και τις κατωφέριες της, αλλά και με τις συννεφιές και τις μπόρες της, τα ουράνια τόξα και τις λαμπερές της λιακάδες. Φυσικά, όλοι αυτοί είναι εννοιολογικοί συμβολισμοί για τις ευχάριστες και δυσάρεστες ανατροπές και εκπλήξεις της ζωής μας. Η ίδια η ανθρώπινη ζωή είναι μια μεγάλη θαυμαστή έκπληξη, τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να αποτελεί για τον καθένα/καθεμία ξεχωριστά. Με άλλα λόγια, η ανθρώπινη ζωή είναι ένα θείο θαύμα από μόνη της, ένα θαυμάσιο συνοθύλευμα μιας σειράς ανομοιογενών αλλά καθόλα μοναδικών ανθρώπινων στιγμών, συναισθημάτων, σκέψεων, λέξεων και πράξεων, οι οποίες διαπνέουν αγάπη, ελπίδα, αισιοδοξία, πίστη, υπομονή, αρετή, ήθος, αξιοπρέπεια, ευγνωμοσύνη, ψυχική πληρότητα, γαλήνη, ευφροσύνη, έρωτα, πόνο, θλίψη, απόγνωση, απελπισία, απόγνωση, αδιέξοδο, απαισιοδοξία, ενοχή, πένθος, απώλεια, μίσος, φθόνο, ζήλια, διχόνοια, κατάκριση, ψεύδος, συκοφαντία κ.ο.κ. Δεν μπορεί να νοηθεί μια γεμάτη ζωή χωρίς την πανδαισία όλων των πιο πάνω συναισθημάτων τα οποία αναπόφευκτα θα γευτεί ο άνθρωπος -λίγο ή πολύ- κατά την παρούσα ζωή του/της.
Δυστυχώς, είναι κοινή διαπίστωση πως τα βασικά μαθήματα ζωής (Δηλαδή,μαθήματα αναφορικά με το πώς θα γίνει ο άνθρωπος δίκαιος, ηθικός, ενάρετος, καλοπροαίρετος, έντιμος, καλός φίλος, καλός και σωστός γονέας και σύζυγος, καλός και χρηστός πολίτης, πώς θα αντιμετωπίσει και θα ξεπεράσει ενδεχόμενες δυσκολίες και προκλήσεις στην ζωή κλπ) δεν διδάσκονται στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού μας σύστηματος (ειδικότερα στα πρώτα έξι τουλάχιστον σχολικά χρόνια του παιδιού, λόγω της ευπλαστότητας του χαρακτήρα του, πράγμα που καθιστά ευκολότερη τηνανθρωποκεντρικήγαλούχιση του παιδιού από τους διδάσκοντές/διδάσκουσες του).Ευτυχώς όμως, το απόσταγμα της σοφίας της ίδιας της ζωής και όλων των σκέψεων, βιωμάτων και συναισθημάτων που μας δημιουργεί το ανθρώπινο βίωμα, μπορεί κάλλιστα να αντληθεί μέσα από την αρχαιοελληνική φιλοσοφία, την ιστορία, την αρχαιολογία, την λογοτεχνία, το θέατρο, την κοινωνιολογία, ψυχολογία και ένα ευρύτατο φάσμα τεχνών και επιστημών (Βεβαιότατα κανείς δεν αμφισβειτεί ότι και η ίδια η ζωή, μας διδάσκει από μόνη της σπουδαία μαθήματα, ίσως τα σπουδαιότερα από αυτά τα μαθήματα εκπηγάζουν μέσα από τα δυσάρεστα, ανέλπιστα γεγονότα που μας παρουσιάζονται). Έτσι, ο σύγχρονος άνθρωπος μπορεί να αξιοποίησει όλα τα προειρημένα ερευνητικά – ακαδημαϊκά πεδία ως εργαλεία για την αντιμετώπιση των ευχάριστων και των λιγότερων ευχάριστων προκλήσεων της ζωής.
Το παρόν κείμενο έχει συλληφθεί από την γράφουσα, με σκοπό να παρακινήσει τον αναγνώστη/αναγνώστρια στο να σκεφτεί, να προβληματιστεί, να ονειρευτεί, να αντλήσει θετικά μηνύματα και συνεπώς να δει με ανανεωμένη μάτια την ίδια του την ύπαρξη και την αξία της και εντέλει να αγαπήσει αληθινά τον ίδιο του τον εαυτό και ότι τον περιβάλλει. Μέσα από την καταγραφή μιας σειράς σύντομων σκέψεων της γράφουσας, ως απόσταγμα της σοφίας της καθημερινότητας, της ίδιας της ζωής, της σπουδαίας διάδρασης με τους άλλους ανθρώπους, της επιστημονικής γνώσης και εξιδείκευσης τηςκαθώς και των βιωμάτων της, ευελπιστεί πως ο πιο πάνω ευκταίος στόχος -της πιο φωτεινής αλλά και ορθότερης στάσης απέναντι στη ζωή- θα είναι πιο εφαρμόσιμος, πιο προσιτός σε μια ευρεία γκάμα ανθρώπων. Γιατί το δικαίωμα σε μια υγιή και ισορροπημένη ζωή είναι εφικτό να αντληθεί από τα σοφά διδάγματα της ζωής του καθενός/καθεμιάς από μας. Με άλλα λόγια, η προσέγγιση της εσωτερικής γαλήνης και ευτυχίας του κάθε ανθρώπου είναι ένα κοινό δικαίωμα που ανήκει σε όλους μας ανεξαιρέτως, όσο και αν οι τρέχουσες εποχές και κοινωνικές συγκυρίες μας δεικνύουν το αντίθετο. Τα πιο κάτω δεκαπέντε μαθήματα φιλοσοφίας, καταγράφονται από την γράφουσα (Για ευνόητους λόγους, ο αριθμός αυτός των μαθημάτων φιλοσοφίας έχει περιοριστεί στα δεκαπέντε, ενώ θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερος), με σκοπό να έρθουν μέρες φωτεινές εντός μας και στον κόσμο γύρω μας, και είναι τα εξής:
1. Γοητευτικός άνθρωπος ή αλλιώς ερωτεύσιμος – όχι κατ’ανάγκη με την σεξουαλική έννοια- δεν είναι κατά ανάγκη ο άνθρωπος που έχει εναρμονισμένα όμορφα εξωτερικά χαρακτηριστικά προσώπου και σώμα, δεν είναι ο άνθρωπος με ισχυρή οικονομική επιφάνεια και πλούσια περιουσιακά στοιχεία, δεν είναι ο άνθρωπος προερχόμενος από την ελίτ της κοινωνίας ή της πολιτικής ή και άλλου τομέα της οργανωμένης κοινωνικής ζωής. Γοητευτικός, ερωτεύσιμος και ενδιαφέρον άνθρωπος είναι ο άνθρωπος που δεν αποκρύβει από τον άλλο την καθαρότητα της ψυχής του μέσα από τις πράξεις, τις σκέψεις ακόμα και μέσα από το αγνό του βλέμμα, είναι ο άνθρωπος που επιτρέπει στο εαυτό του να φανούν όλες του οι πλευρές, οι φωτεινές και οι λιγότερο φωτεινές ακόμα και οι πολύ σκοτεινές, τα δυνατά και δημιουργικά του στοιχεία αλλά και οι ευαισθησίες και τρωτές του στιγμές , είναι ο άνθρωπος που δίνει ελεύθερο χώρο και χρόνο στον άλλο να δείξει και να εκφράσει τον εαυτό του όσο και αν διαφωνεί μαζί του για οποιονδήποτε λόγο, διότι έχει αποδεκτεί ήδη τον ίδιο του τον εαυτό με τα καλά και τα άσχημά του, είναι ο άνθρωπος που θέλει και επιδιώκει την επικράτηση της δικαιοσύνης, της ειρήνης, της ισότητας, της ισονομίας, της ισοπολιτείας, της δημοκρατίας, της αγάπης στο ατομικό, συλλογικό και διεθνές επίπεδο, είναι ο άνθρωπος που έμαθε να συγχωρεί αληθινά τόσο τον εαυτό του και τον συνάνθρωπό του διότι έχει την σοφία να γνωρίζει ότι η αγάπη έχει απεριόριστες διακυμάνσεις και περνά δυνητικά μέσα από δυσκολίες, πόνο, δάκρυα, ματαιώσεις ακόμα και ποικιλόμορφες αδικίες, είναι ο άνθρωπος που έχει βρεί αργά ή γρήγορα το προσωπικό νόημα της ύπαρξής του στην ζωή, κάνοντας τις κατάλληλες επιλογές και λαμβάνοντας τις απαραίτητες αποφάσεις και ευθύνες ώστε αυτές να συνάδουν με το προσωπικό νόημα της ύπαρξής του και τέλος έχει την ψυχική γενναιοδωρία να μοιραστεί το πραγματοποιημένο, το ολοκληρωμένο είναι του με τους άλλους είτε μέσω της επιλογής συγκεκριμένης επαγγελματικής δραστηριότητας, είτε μέσω εθελοντικής/ανθρωπιστικής ενασχόλισης είτε μέσω καλλιτεχνικής έκφρασης κ.ο.κ. Ίσως γοητευτικός άνθρωπος είναι αυτός ο οποίος έχει μάθει να αγαπά αληθινά τον Θεό, τον εαυτό του και τους συνανθρώπους του και οι αγάπητικές του σχέσεις δεν έχουν ερείσματα αυτοδικαίωσης, υστεροβουλίας, ιδιοτέλειας, εγωϊσμού, ανταγωνισμού, ζήλιας, φθόνου, παραπόνου κ.ο.κ.
2. Η ευτυχίαείναι άκρως υποκειμενική και προσωπική υπόθεση. Η ευτυχία, ορίζεται από τον καθένα/καθεμία πολύ διαφορετικά, πολύ προσωπικά και μοναδικά όπως άλλωστε επιτάσσει και η μοναδικότητά μας αφενός. Αφετέρου, η ευτυχία εκτός του ότι είναι το άθροισμα στιγμών, ευχάριστων και δυσάρυστων μαζί, δεν μπορεί να προσεγγιστεί χωρίς την συνεχή και πολλές φορές επίμονη και επίπονη ίσως προσπάθεια του κάθε ατόμου. Και τέλος-τέλος, είναι ουτοπικό να πιστεύει κανείς ότι η αληθινή χαράβιώνεται καθόλη την διάρκεια της μέρας. Σαφώς και υπάρχουν ισορροπημένες ψυχοσυναισθηματικές διακυμάνσεις κατά την ροή της μέρας στον καθένα /καθεμιά, ωστόσο το στοίχημα είναι ο τρόπος που αντικρύζουμε τα πράγματα, τις καταστάσεις, τα γεγονότα, τους ανθρώπους και την ίδια την ζωή, όσο και αν μας δυσαρεστούν να προσπαθήσουμε να βλέπουμε την θετικότερη τους πτυχή. Γιατί, σίγουρα, η θετική πλευρά ενυπάρχει συμβιωτικά σε κάθε φαινομενικά «αρνητική» κατάσταση και άνθρωπο όσο και αν δεν μπορούμε να το αναγνωρίσουμε με την πρώτη ματιά.
3. Βρές το βαθύτερο νόημα της ύπαρξής σου μέσα από αυτό ακριβώς που νοιώθεις ότι η ψυχή σου ευφραίνεται, αναπτερώνεται, αξιώνεται. Βέβαια, έχε γνώση, ότι η διαδικασία αυτή μπορεί πολλές φορές να είναι επώδυνη, ότι ενδέχεται να διέλθεις μέσα από σκοπέλους και συμπληγάδες μέχρι να βρείς το νησί των ονείρων σου, των βαθύτερων επιθυμιών σου, της δικής σου αποστολής στην ζωή, την δική σου Ιθάκη όπως το έθεσε και ο Αλεξανδρινός ποιητής. Τέλος, έχε πάντοτε υπομονή, θάρρος, τόλμη και επιμονή – για όσο χρειαστεί – κατά το ταξίδι της αναζήτησης του δικού σου μοναδικού σκοπού στην ζωή.
4. Μην υποτιμάς την αξία του εαυτού σου και την επίδρασή που έχει η παρουσία σου στον κόσμο. Θυμίσου πως όλοι ήρθαμε σε αυτό τον κόσμο για κάποιο ή κάποιους λόγους… είμαστε φτιαγμένοι από χέρι θείο και ας είμαστε φαινομενικά φθαρτοί και θνητοί στη παρούσα μας ζωή.
5. Το πιο αληθινό, ανθρώπινό χαμόγελο σου δεν θα έλθει μέσα από την ψευδαίσθηση ενός βίου μεατέρμονες χαρές και γέλια, γλέντια και διασκεδάσεις. Το πιο αληθινό, ανθρώπινό χαμόγελο σου αναδύεται μόνο μέσα από την συνεχή εναλλαγή πόνου – χαράς. Με άλλα λόγια, οι θλίψεις, οι δοκιμασίες, οι προκλήσεις, οι ασθένειες, οι ήττες, οι απώλειες, οι προδοσίες, οι αδικίες, μας υπενθυμίζουν ότι είμαστε άνθρωποι, θνητοί και ουράνιοι μαζί.
6. Ίσως θα πρέπει να θεωρούμε όλους αυτούς που μας αδίκησαν, μας πίκραναν, μας ταπείνωσαν, μας απογοήτευσαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ως ευεργέτες μας, πιθανό από τους πιο μεγάλους ευεργέτες μας, γιατί κατανοώντας, δικαιολογώντας ακόμα και αποδέχοντας την αδικία/αδικίες που δεχθήκαμε, μας δίδαξαν τον δυσκολοθεώρητο δρόμο της αληθινής ταπείνωσης, της αληθινής συγχώρεσης, της αληθινής αγάπης μέσω της αποδοχής, της κατανόησης, της υπομονής για τα σφάλματα/πάθη/παραλείψεις του άλλου, αλλά και της αποδοχής ύπαρξης της πιο σκοτεινής πλευράς των ανθρώπινων παθών, η οποία ενυπάρχει και σε μας τους ίδιους.
7. Μην αφήσεις κανένα ούτε και τον ίδιο σου τον εαυτό να σε χαρακτηρίσει ή να αυτοχαρακτηριστείς ως άνεργος. Αν εγκλωβίσεις τον εαυτό σου σε αυτή την αρνητικά φορτισμένη λέξη και έννοια, εγκλωβίζεσαι βαθμιαία αλλά σταθερά σε μια καταβύθιση του εαυτού, η οποία θα έχει τα ζοφερά χρώματα της μόνιμης μιζέριας, αυτουποτίμησης, αυτολύπησης, μεμψιμοιρίας, θλίψης και πόνου, οι οποίες θα παράξουν με την σειρά τους την επώδυνη για το άτομο κατάθλιψη και ψυχοκοινωνική αδράνεια. Αυτή την αδικία μην την επιτρέψεις πρώτος/πρώτη στον εαυτό σου για σένα τον ίδιο/την ίδια αλλά και για τα πιο προσφιλή σου πρόσωπα και την κοινωνία όλη.
8. Γιατί αναμένουμε από τους άλλους να μην αλλάξουν με το πέρασμα του χρόνου, αφού και εμείς οι ίδιοι αλλάζουμε συνεχώς, μεταβαλλόμαστε εκ των έσω αέναα, σύμφωνα με τα βιώματά μας, την ηλικιακή μας φάση κλπ., βελτιωνόμαστε ή χειροτερεύουμε ως άνθρωποι, ωριμάζουμε, ισορροπούμε, παλεύουμε να βρούμε διέξοδο και λύση στα διλήμματα και προκλήσεις της ζωής;
9. Γιατί γίνεται τόσος λόγος για πάλη των φύλων, των κοινωνικών τάξεων, των φυλετικών διακρίσεων κ.ο.κ., αφού όλοι οι άνθρωποι ανεξαιρέτως, άντρες και γυναίκες, ομοεθνείς και αλλοεθνείς, ομόθρησκοι και αλλόθρησκοι, και πάει λέγοντας, επιθυμούμε και αποζητούμε την ευτυχία, γελάμε, πονάμε, αγαπάμε και αγαπιόμαστε, κλαίμε, απογοητευόμαστε, χρειαζόμαστε την αγάπη, την φιλία, την οικογένεια, την μόρφωση, την ηθική επιβράβευση και επιβεβαίωσηκ.α.;
10. Η δραματική φτωχοποίηση μιας πλειάδας των δυτικών κοινωνιών (και όχι μόνο) με τη παράλληλη ισχυροποίηση της οικονομικής ευρωστίας των ήδη δυνατών της γης, οι αδυσώπητες ανισότητες των ανθρώπων στο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, οι εκτρώσεις και η ισχυροποίηση της προσπάθειας νομιμοποίησής τους, η ευρείας κλίμακας καταπάτηση των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων και ελευθεριών παγκοσμίως (και όταν αναφερόμαστε σε θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες, εννούμε ανάμεσα σε άλλα: το σεβασμό και την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, την ελεύθερη έκφραση του λόγου, το σεβασμό στην θρησκευτική επιλογή/θρισκευτική πίστη του άλλου, τη κατοχύρωση του δικαιώματος στην στοιχειώδη σχολική μόρφωση και εκπαίδευση κλπ), η ενδοοικογενειακή σεξουαλική και άλλων μορφών κακοποίησης ακόμη και εις βάρος ανηλίκων παιδιών και εφήβων, η κάθε μορφή ρατσισμού, περιθωριοποίησης, εξευτελισμού, υποτίμησης, εκφοβισμού λόγω της διαφορετικότητάς που πρεσβεύουν συγκεκριμένες κατηγορίες ή ομάδες ανθρώπων (ακόμα και μονάδες ανθρώπων),ο καλπάζον σχολικός εκφοβισμός στα σχολεία, η εκθείαση της σεξουαλικής ηδονής και η προώθηση ενός ηδονοβλεπτικού τρόπου θέασης της ζωής του άλλου και της ζωής γενικότερα, η εμπορευματοποίηση του γυναικείου σώματος και η σεξουαλικοποίησή του γυναικείου φύλου,η μισαλλοδοξία, η ξενοφοβία, η ευνοιοκρατία, η αναξιοκρατία, η έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών και η γενικευμένη απαξίωση που οι τελευταίοι εκφράζουν προς στους κοινωνικούς και πολιτειακούς θεσμούς όπως και στους πολιτικούς ταγούς διεθνώς, ο άκρατως εγωκεντρισμός, ατομικισμός, εθνικισμός, φανατισμός, η αξιολόγηση της υπεροχής του ατόμου με άξονα το κοινωνικό αξιώμα, τη ακαδημαϊκή μόρφωση, τη κοινωνική τάξη και την οικονομική του ευρωστία, με την ταυτόχρονη απομείωση της αξίας της κοινωνικής μόρφωσης, της ευγένειαςτου χαρακτήρα και των ηθικών αξιών που διέπουν την προσωπικότητα του ανθρώπου, η βαθύτατη και πολυεπίπεδη αλλοτροίωση του ανθρώπου ως προς τον εαυτό του και σε συνάρτηση με τις ανθρώπινες του σχέσεις, η παραβίαση νομοθετικών ρυθμίσεων και η έλλειψη σεβασμού προς τον Νόμο γενικότερα, η πολυεπίπεδη ασυδοσία σε όλες τις βαθμίδες του κοινωνικού συνόλου, η έλλειψη υγιών προτύπων για τα παιδιά, τους νέους και την κοινωνία αλλά και για τις επερχόμενες γενιές, η παντός είδους εκμετάλλευση του εργαζομένου στα πλαίσια της αγοράς εργασίας και των εργασιακών δυνάμεων που την διέπουν, η περαιτέρω απομείωση της αξίας του πολιτισμού, της ακαδημαϊκής έρευνας, των γραμμάτων και των τεχνών σε περιόδους οικονομικής ύφεσης και κρίσης, ο σαρωτικός χλευασμός σε ότι αφορά την ηθική, την αρετή, την δικαιοσύνη, την καλοσύνη, την εντιμότητα, την αγάπη και η αποστροφή όλων αυτών, η διαστρέβλωση της αλήθειας της θρησκευτικής πίστης για την εξυπηρέτηση ιδιοτελών ατομικών ή και συλλογικών συμφερόντων, η διαστρέβλωση της ιστορίας, ο αθέμιτος ανταγωνισμός, η κάθε μορφή αδικίας που διαπράττεται καθημερινά από άνθρωπο σε άνθρωπο, η απενοχοποίηση κάθε είδους παραλογισμού και εγκληματικής διαστροφής, η ολιγορία ή/και η άρνηση απόδοσης ευθυνών σε αδικήματα και εγκλήματα εις βάρος της ανθρώπινης ζωής και συνολικότερα εις βάρος της ανθρωπότητας, η θεοποίηση του χρήματος και της ύλης, η αποστροφή στα θεία και η άρνηση του Θεού από τον άνθρωπο, η διεθνής και ευρωπαϊκή αδιαφορία και σκληρόκαρδη στάσητων ισχυρών διεθνών δυνάμεων, ως προς την από κοινού σωστή και δίκαιη διαχείρηση ανθρωπιστικών κρίσεων όπως του επίκαιρουπροσφυγικού προβλήματος, τη εκτεταμένη φτωχοποίηση κοινωνιών και λαών κ.ά., και η όξυνση των ζητημάτων αυτών λόγω ολιγορίας διαχείρισής τους από την διεθνή κοινότητα, η ανάγνωση της αξίας της ανθρώπινης ζωής με όλο και περισσότερους οικονομικούς και ωφελιμιστικούς όρους, η εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου για την συσσώρευση κερδών και την εξυπηρέτηση ιδιοτελών συμφερόντων,η αντικατάσταση της ανθρώπινης επικοινωνίας και επαφής μέσω των εξελιγμένων μορφών τεχνολογικών συσκευών και της προσφερόμενης ευρείας γκάμας κοινωνικής δικτύωσης, η χαοτική σύγχυση των κοινωνικών και έμφυλων ρόλων και ταυτοτήτων,η καταιγιστική ροή θλιβερών διεθνών και τοπικών ειδήσεων και ο τραγικά λανθασμένος τρόπος προσέγγισης και προβολής τους από την πλειονότητα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, με δυσμενές αντίκτυπο στην ψυχική υγεία από τους τηλεθεατές-αποδέκτες της ειδησεογραφίας αυτής, η έλλειψη ύπαρξης οικουμενικής αλληλλεγύης και ανθρωπιάς σε παγκόσμια γεγονότα, το περιβαλλοντικό πρόβλημα και οι κλιματικές αλλαγές, η διαιώνιση της διεθνούς τρομοκρατίας και του θρησκευτικού φονταμενταλισμού, η ανησυχητική επανεμφάνιση του εθνικισμού και φασισμού, οι συνεχείς πολεμικές συρράξεις και συγκρούσεις σε αρκετά μέρη του κόσμου (βλ. την εδώ και καιρό φλεγόμενη περιοχή της Μέσης Ανατολής),αποτελούν αναμφίβολαμερικές από τις πλέον ντροπιαστικέςαποδείξεις της διευρημένης ηθικής ολίσθησης του σύγχρονου ανθρώπου και των σύγχρονων κοινωνιών. Η τραγικότητα του σύγχρονου ανθρώπου θα επιτείνεται δυστυχώς όλο και περισσότερο, όσο ο άνθρωπος δεν αναγνωρίζει τον ηθικό του κατακερματισμό σε όλα όσα προαναφέρθηκαν και σε άλλα περισσότερα φαύλα που συμβαίνουν ή επιτρέπουμε είτε με την ανοχή, την ένοχη σιωπή ή την απραξία μας να συμβαίνουν καθημερινά.
11. Αλήθεια πόσο διαφορετικός, πόσο υπέροχος, ηθικός, αληθινός, δίκαιος, φωτεινός, ανθρώπινος θα έμοιαζε ο κόσμος μας, εάν η ηθική, η αρετή, η δικαιοσύνη και άλλες ηθικές αξίες διδάσκονταν στα παιδιά, ήδη από τον καιρό του νηπιαγωγείου και καθ’όλη την διάρκεια των σχολικών τους χρόνων, με την παράλληλη ορθή γαλούχησητων γεννήτορών τους ή κηδεμόνες τους, στο δια βίου δρόμοτης εσωτερικής καλλιέργειας του εαυτού…
12. Πόσο πόνο, δάκρυ, στεναχώριες, καταθλίψεις, περιπέτειες και πολύτιμο χρόνο θα γλυτώναμε τον εαυτό μας, εάν από μικρά παιδιά σιγά-σιγά μας μάθαιναν ότι η πραγματική ενηλικίωση θα πει, ανάληψη ευθυνών για όποια ενέργεια ή δράση αναλάβουμε, η οριοθέτηση του εαυτού, ο σεβασμός των ορίων του εαυτού και των ορίων του άλλου, η εκμάθηση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών μας στο πλαίσιο της κοινωνίας στην οποία ζούμε ή επιλέξαμε να ζούμε,η αποδοχή της μοναδικότητας του εαυτού μας και των άλλων, η αναζήτηση του δικού μας προσωπικού νοήματος στην ζωή, η ανακάλυψη του πραγματικού μας εγώ και η πραγμάτωση των βαθύτερών μας επιθυμιών και στόχων για την δικαίωση της ύπαρξής μας, η ανάληψη ευθύνης για την δική μας προσωπική ευτυχία..
13. Η αυθεντικότητα και το να παραμένουμε πιστοί στα καλώς νοούμενα θέλω, πιστεύω, επιθυμίες, ηθικές αξίες και αρχές μας, μας φέρνει κοντύτερα στην εσωτερική μας γαλήνη και ψυχική ισορροπία και άρα κοντύτερα στην δική μας ευτυχία.
14. Ας μην αναζητάμε να βρούμε την ψευδαίσθηση πουμας γεννά ο έρωτας για ένα πρόσωπο.Καλύτερα ας δούμε με καθαρή, αντικειμενική ματιά την συνολική εικόνα του ψυχικού κόσμου και του αληθινού είναι που άλλος/άλληεκπέμπει, και αν ο άλλος άνθρωπος βγάζει στην επιφάνεια τον καλύτερο μας εαυτό, εάν ο άλλος/άλλη μας επιτρέπει να είμαστε στην διαδραστική σχέση μαζί του ο αληθινός μας εαυτός και εάν εμείς αποδεχόμαστε τον άλλο/άλλη με τα καλά και τα τρωτά του σημεία, τότε ενδέχεται να μπορούμε να τον αγαπήσουμε αληθινά και να τον/την ερωτευτούμε αντίστοιχα. Ο έρωτας έρχεται με τον συγχρονισμό της συνεχούς ανακάλυψης του άλλου και της αποκάλυψης του δικού μας ανυπόκριτου εαυτού στον άλλο/άλλη στα πλαίσια της διαδραστικής μας σχέσης, είτε πρόκειται για ένα απλό φλέρτ-γνωριμία είτε πρόκειται για γάμο και οικογένεια, γιατί απλά δεν σταματάει ποτέ η εξέλιξή μας σαν άνθρωποι όσο ζούμε. Η ψευδαίσθηση της παντοτινής άφθαρτης αγάπης και του παντοτινού ακλόνητου έρωτα ότι αυτές οι συναισθηματικές συνθήκες μπορεί να υπάρξουν και να βιωθούν από τον καθένα/καθεμιά μας, χωρίς τον αμοιβαίο κόπο, προσπάθεια, υποχωρήσεις, συμβιβασμούς, διαπραγμάτευση, υπομονή, αληθινή διάθεση για επικοινωνία και αγάπη, δεν είναι παρά ακόμη μια άλλη χίμαιρα της σύγχρονης εποχής.
15. Οι δύσκολες συγκυρίες της εποχής, οι πολυεπίπεδες κρίσεις – ανθρωπιστικές, κοινωνικές, ηθικές, πολιτικές, οικονομικές- καλό θα ήταν να μην επιτρέψουμε στον εαυτό μας να μας φοβίζουν, να μας καθηλώνουν στην αδράνεια και να μας εγκλωβίζουν σε μια επωνείδιστη κατάστασημελαγχολίας, αδιεξόδου και κατάθλιψης. Η πεποίθηση ότι δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε, να παράξουμε έργο, να αδράξουμε αποτελεσματικά τις ευκαιρίες που μας δίδονται κάτω από συνθήκες κρίσεων και ότι για να δημιουργήσουμε κάτι εντελώς δικό μαςχρειαζόμαστε ένα αξιοσέβαστο κεφάλαιο, είναι παντελώς λανθασμένη. Ακόμα και αν δεχτούμε ότι το κεφάλαιο έχει ισχυρή θέση στην ζωή μας, στην δημιουργία και στην καινοτομία, ας θυμιθούμε ότι έχουμε ακόμα φωνή, δυναμική, θέληση, πίστη, με άλλα λόγια ψυχή, για να εφεύρουμε τα μέσα και τον τρόπο να τα φτιάξουμε όλα από την αρχή. Άλλωστε, οι δύσκολες συγκυρίες που χαρακτηρίζουν ποικιλοτρόπως την ζωή του σύγχρονου ανθρώπου εξυπηρετούν ακριβώς τον στόχο του επαναπροσδιορισμού του εαυτού και της κοινωνίας σε πιο υγιείς και πιο στέρεες βάσεις και θεμέλια, για την αυτοβελτίωση τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό/διεθνές επίπεδο.
Η Μαρία Στυλιανού, είναι Κοινωνιολόγος με δευτερεύοντα κλάδο τη Πολιτική Επιστήμη, με ειδικεύση στις Σπουδές Φύλου και Ισότητας φύλων στις Σκανδιναβικές Χώρες (Πανεπιστημίου Κύπρου και Πανεπιστημίου του Όσλο).
