Το ίδιο συνδικάτο

Εστω και μετά θάνατον ο Ανδρέας Παπανδρέου φαίνεται ότι τώρα δικαιώνεται. Τουλάχιστον ως προς την καταγγελία που είχε κάνει ήδη από τη δεκαετία του ’70 ότι «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο». Με άλλο σκεπτικό τότε είναι αλήθεια, καθώς η τωρινή προσφυγή στις νατοϊκές υπηρεσίες από την Ευρωπαϊκή Ενωση απλώς αποδεικνύει κατά τον πιο περίτρανο τρόπο την αποτυχία της να προστατεύσει τα σύνορά της. Ενα γεγονός που οφείλεται στην ελλιπή πολιτική ενοποίηση και στην ουσιαστική ανυπαρξία μιας ενιαίας εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής. Αρνητικό φαινόμενο, το οποίο ήλθε τώρα να αναδειχθεί υπό τη δραματικότερη μορφή του λόγω του τεράστιου προβλήματος των προσφυγικών ροών και της δεδομένης ανικανότητας αντιμετώπισής τους. Και μένει τώρα να δούμε ποιος θα είναι ο συγκεκριμένος ρόλος που θα παίξει το ΝΑΤΟ στην ευαίσθητη λόγω των γνωστών μονομερών τουρκικών διεκδικήσεων περιοχή του Αιγαίου.

Δεν υπάρχει πάντως αμφιβολία ότι η λύση του «νατοϊκού καπέλου» επελέγη ακριβώς επειδή δεν κατέστη δυνατή η ελληνοτουρκική συνεργασία στον έλεγχο της ροής των προσφύγων στα θαλάσσια σύνορα μεταξύ των δύο χωρών. Οπως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλα αυτά τα χρόνια το ΝΑΤΟ έχει αρνηθεί να λάβει θέση απέναντι τις τουρκικές διεκδικήσεις στην περιοχή, γεγονός που αφήνει ανοιχτό το πεδίο στην Αγκυρα να συνεχίζει ανενόχλητη την πολιτική της συνεχούς αμφισβήτησης του νομικού καθεστώτος στο Αιγαίο, όπως αποδείχθηκε και τώρα με τις νομικά απαράδεκτες ΝΟΤΑΜ μετά την πτώση του ελικοπτέρου στην Κίναρο. ΝΟΤΑΜ οι οποίες εντάσσονται στην πάγια τουρκική επιδίωξη για τη διεξαγωγή έρευνας και διάσωσης ανατολικά του 25ου Μεσημβρινού. Δηλαδή, από τη μέση του Αιγαίου ως τις τουρκικές ακτές! Αν λοιπόν η νατοϊκή ανάμειξη έχει ως παράπλευρο αποτέλεσμα να ενταθούν και πάλι οι γνωστές τουρκικές προκλήσεις, τότε αυτή θα είναι μια εξαιρετικά αρνητική εξέλιξη.

Ολα αυτά θα είχαν φυσικά αποφευχθεί αν η Ελλάδα είχε τηρήσει εγκαίρως τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει και η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε από την αρχή επιδιώξει (και όχι μέσα σε ένα κλίμα εντεινόμενου πανικού) την αποτελεσματική φύλαξη των εξωτερικών της συνόρων με την ουσιαστική ενίσχυση της περιώνυμης Frontex. Να δώσει, δηλαδή, μια ευρωπαϊκή λύση σε ένα καθαρά ευρωπαϊκό πρόβλημα. Αλλά για να συμβεί αυτό θα έπρεπε να είχε ήδη προχωρήσει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, που είναι και το κύριο ζητούμενο. Αντί αυτού όμως αυτό που σήμερα συμβαίνει είναι η εθνική περιχαράκωση των κρατών-μελών με τις συνεχείς ανεγέρσεις των απαράδεκτων φρακτών που στόχο έχουν να μεταφέρουν το πρόβλημα στον διπλανό τους. Και δεν είναι τυχαίο που ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι παρομοίασε την ΕΕ με την ορχήστρα που συνέχιζε να παίζει ενώ βυθιζόταν ο Τιτανικός.