Είχαμε προγραμματίσει μια μικρή απόδραση στην Κύθνο τον περασμένο μήνα, αλλά τα σχέδιά μας ναυάγησαν. Οι καλοί μας φίλοι όμως, η Νατάσσα και ο Αυγουστίνος, που μας είχαν προσκαλέσει, πραγματοποίησαν την εκδρομή στο νησί. Για να μας παρηγορήσουν που χάσαμε το ωραίο ταξίδι, επιστρέφοντας ήρθαν κατευθείαν στο σπίτι μας από το λιμάνι και μας έφεραν ένα καλάθι με θερμιώτικα πεσκέσια (γνωρίζετε, φαντάζομαι, ότι η Κύθνος ονομάζεται και Θερμιά, όνομα που πήρε χάρη στα θερμά ιαματικά λουτρά που βρίσκονται στο βορεινό τμήμα της).

Και τι δεν είχε αυτό το καλάθι! Από παστέλια και κουλούρια, μέχρι πίτες που δεν μπορείς να τις βρεις πουθενά αλλού. Βλέπετε, φτιάχνονται με το ιδιαίτερο κατσικίσιο τυρί του νησιού, το τρίμμα, όπως το αποκαλούν οι ντόπιοι. Η Νατάσσα, που έχει περάσει τόσα καλοκαίρια στην Κύθνο ώστε να συστήνεται ως «Θερμιώτισσα από έρωτα», είχε φροντίσει να μου φέρει και ένα μπολ γεμάτο τρίμμα. Ναι, σε μπολ έπρεπε να είναι το τυρί, που, χωρίς να είναι αλοιφώδες (έχει κοκκώδη υφή, όπως υπονοεί και το όνομά του), δεν είναι αρκούντως σκληρό για να διατηρεί το σχήμα του.

Η ηπιότητα της γεύσης του τρίμματος και το εξαίσιο φρέσκο άρωμά του εξηγούν την ευρύτητα των εδεσμάτων που φτιάχνονται από αυτό: από τις πασχαλινές αλμυρές κουκουλόπιτες, που έχουν τραγανό λεπτό φύλλο και σχήμα αστεριού, και το πιταρό (τυρόπιτα), μέχρι τα γλυκά πιτάκια με άνηθο και κανέλα.

«Δεν έφτιαξες μόνη σου όλα αυτά τα καλούδια;» ρώτησα τη Νατάσσα που είναι πάντως εξαιρετική μαγείρισσα. «Οχι βέβαια!» μου απάντησε ειλικρινέστατα και εξήγησε ότι δεν υπάρχει λόγος, αφού η Αννεζιώ τα κάνει καλύτερα! Πρόκειται για το εργαστήρι παραδοσιακών προϊόντων Αννεζιώ που βρίσκεται στον Μέριχα, το λιμάνι του νησιού. Οπως μου εξήγησε η Νατάσσα, «η Αννεζιώ Μπουρίτη και ο γιος της Μιχάλης δημιούργησαν το 2000 ένα εργαστήρι στο χωριό Δρυοπίδα και κατόπιν το 2011 στο λιμάνι. Μάνα και γιος δραστηριοποιούνται σε πίτες, ψωμιά και γλυκά με ιδιαίτερο μεράκι, ενώ ο πατέρας συμβάλλει με τον δικό του τρόπο δίνοντας την πρώτη ύλη, δηλαδή το τυρί από τις κατσίκες του και τα μυρωδικά, άνηθο και φρέσκα κρεμμυδάκια από τον μπαξέ του. Η Αννεζιώ πάντα είχε μεγάλο ταλέντο στη ζαχαροπλαστική. Οι πίτες της θεωρούνταν ανέκαθεν οι καλύτερες του νησιού».

Την πιστεύω τη Νατάσσα, αφού και το κολόπι, η σπανακόπιτα με φρέσκο κρεμμυδάκι, άνηθο και ρύζι και ο πούλος με το κρέας, που είναι πίτα με παστό χοιρινό, ήταν εξαιρετικές. Εξαιρετικές επίσης ήταν και οι κουλούρες της Κύθνου που είναι παξιμάδια με γλυκάνισο – τα συνοδεύουν συνήθως με φρέσκια ντοματούλα και τυρί τρίμμα –, καθώς και τα μοσχομυριστά κουλούρια της: κανέλας, πορτοκαλιού, γλυκάνισου, σοκολάτας. Το μόνο που δεν μου έφερε η Νατάσσα ήταν το μπισκότο Κύθνου (παραδοσιακό γλύκισμα με μπισκότο, βούτυρο, κρέμα βανίλιας και σοκολάτας), που «δεν περισσεύει ποτέ στο ψυγείο, αφού ξετρελαίνει κάθε πιτσιρίκι». Δεν πειράζει, έτσι έχω έναν πολύ σοβαρό λόγο να πάω στην Κύθνο το συντομότερο δυνατόν.

*Δημοσιεύθηκε στο BΗΜΑ GOURMET την Κυριακή 21 Ιουνίου 2015.