Από μακριά και αγαπημένοι με την τρόικα

Σε ήρεμα νερά θέλει να φέρει την οικονομία ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης αντιμετωπίζοντας για πρώτη φορά χωρίς την παρουσία και τις υποδείξεις της τρόικας τα μεγάλα προβλήματα, που είναι η αύξηση της ρευστότητας στην αγορά, η ενίσχυση με κάθε μέσο της απασχόλησης και η επίσπευση της λύσης του ζητήματος των «κόκκινων» δανείων ώστε να απελευθερωθούν πόροι για τις υγιείς επιχειρήσεις.

Στη γραμμή αυτή, η οποία πολύ σύντομα –μετά την ψήφιση και των τελευταίων προαπαιτουμένων για τη δόση της βοήθειας του 1 δισ. ευρώ από το Δεύτερο Θερινό Τμήμα της Βουλής –θα γίνει αισθητή στην οικονομία, στηρίζεται ο σχεδιασμός για την οικονομική πολιτική και το χρονοδιάγραμμα των εξελίξεων ως το τέλος του χρόνου.

Το νέο στοιχείο είναι ότι πλέον κεντρική επιδίωξη είναι να περιορίζεται σταδιακά, μήνα με τον μήνα, ο ρόλος της τρόικας, η κυβέρνηση να αναλάβει και να εκδηλώσει τις πρωτοβουλίες της για το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα στην οικονομία και να «καθαρίσει το πολιτικό πεδίο» ώστε το φθινόπωρο ο Πρωθυπουργός να έχει λυμένα τα χέρια του για οποιαδήποτε εξέλιξη κληθεί να αντιμετωπίσει ή αποφασίσει.

Οι επαφές και οι αποφάσεις

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η κατεύθυνση αυτή δόθηκε από τον ίδιο τον Αντώνη Σαμαρά μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης της τρόικας και τις επαφές που είχε ο ίδιος, ο κ. Χαρδούβελης και οι στενοί σύμβουλοι του Πρωθυπουργού Σταύρος Παπασταύρου και Χρύσανθος Λαζαρίδης με τη γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ στις Βρυξέλλες.

Είχε προηγηθεί η ξαφνική (ανεπίσημη) επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Τράπεζα της Ελλάδος, όπου συζήτησε με τον διοικητή Γιάννη Στουρνάρα επί δίωρο τις εξελίξεις στην οικονομία και στον τραπεζικό χώρο.

Κατόπιν τούτων, όπως θέλουν οι πληροφορίες, η οικονομική πολιτική παίρνει μια νέα διάσταση και τα εξής χαρακτηριστικά:

Με εντολή του κ. Σαμαρά το review της τρόικας του Σεπτεμβρίου θα αφορά μόνο τα στοιχεία που θα έχουν συγκεντρωθεί ως τότε και δεν θα είναι ο τελικός έλεγχος του προγράμματος. Η κυβέρνηση σε καμία περίπτωση δεν θέλει να «κατασκηνώσει» η τρόικα στην Αθήνα καθώς, εκτός από τα μεγάλα προβλήματα που, όπως έχει αποδειχθεί, δημιουργούνται στη ροή των εσόδων του Δημοσίου και την πληρωμή των οφειλών, το κλίμα πάντοτε βαραίνει με διαρροές και σχόλια που πολλές φορές απέχουν από την πραγματικότητα. Ετσι την τελευταία ημέρα του ελέγχου ο κ. Χαρδούβελης μετέφερε στην τρόικα την επιθυμία της κυβέρνησης, γεγονός που δεν άρεσε στους επικεφαλής, οι οποίοι του είπαν χαρακτηριστικά: «Αν δεν είμαστε εδώ, η εφαρμογή του προγράμματος χαλαρώνει».

Ο κ. Χαρδούβελης δεν δέχθηκε το σχόλιο αυτό και είπε ότι τον εποπτικό ρόλο και την εφαρμογή έχουν και εγγυώνται ο Πρωθυπουργός και ο ίδιος. Και έκλεισε τη συζήτηση λέγοντας: «Θα τα ξαναπούμε τον Σεπτέμβριο», αν και οι ίδιες πληροφορίες θέλουν την κυβέρνηση να διερευνά τη δυνατότητα ο έλεγχος να γίνει εξ αποστάσεως, δεδομένου ότι τώρα συγκέντρωσαν όλα τα στοιχεία για την οικονομία.

Επί της ουσίας και για την εφαρμογή του προγράμματος ο κ. Χαρδούβελης θα στείλει επιστολές στους υπουργούς πριν από τις διακοπές του «αμερικανικού Αυγούστου» –όπως είπε -, που σημαίνει ότι ούτε ο ίδιος ούτε κανένας άλλος από το επιτελείο θα λείψει ολόκληρη εβδομάδα, παρά μόνο τα Σαββατοκύριακα και τις γιορτές του Δεκαπενταύγουστου.

Κατά τις πληροφορίες, ο Πρωθυπουργός ενδέχεται να συγκαλέσει Υπουργικό Συμβούλιο πριν από τις διακοπές ώστε να δοθούν σαφείς οδηγίες για την υλοποίηση των προαπαιτουμένων και να ληφθούν αποφάσεις.

Το χρονοδιάγραμμα για την οικονομία διαμορφώνεται ως εξής:

Η επιδίωξη του κ. Χαρδούβελη και του κ. Στουρνάρα είναι να εξασφαλιστεί ότι οι αναβαλλόμενοι φόροι των τραπεζών (εκτιμώνται σε 2,5 δισ. ευρώ) που προκύπτουν από τις διαφορές κατά την εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων δεν θα καταβληθούν ως το 2018, όπως αποφασίστηκε για τις πορτογαλικές τράπεζες, αλλά θα διατηρηθούν ως «μαξιλάρι» για τυχόν κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών μετά την ολοκλήρωση των stress tests.

Ο προφανής στόχος της κυβέρνησης είναι τους μήνες του φθινοπώρου να είναι «καθαρό το πολιτικό πεδίο» και αυτό που διαφαίνεται είναι ότι ο Πρωθυπουργός θέλει να έχει τα χέρια του λυμένα για οποιαδήποτε απόφαση.

«Ο Τσίπρας είναι ξύπνιο παιδί»

Την ίδια στιγμή από την τρόικα ως πιο φιλικός και ανοιχτός εμφανίζεται ο Κλάους Μαζούχ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Στις συναντήσεις που είχε στην Αθήνα είπε ότι αυτό που προέχει είναι να «ξεκλειδώσουμε» τη χρηματοδότηση για τις υγιείς επιχειρήσεις και ότι η τρόικα είναι «ουδέτερη» σε ένα τρίτο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα καθώς δεν γνωρίζει αν θα χρειαστεί. Ολα θα εξαρτηθούν από τα αποτελέσματα των τραπεζών και την τελική απόφαση για τη ρύθμιση του χρέους. Σημείωσε όμως ότι μια τέτοια εξέλιξη θα βοηθούσε τους μεταρρυθμιστές στην κυβέρνηση και στην Ελλάδα.

Πάντως ο ίδιος δεν φαίνεται να ανησυχεί για τον ΣΥΡΙΖΑ και ειδικά τον κ. Τσίπρα λέγοντας ότι «είναι ξύπνιο παιδί» και πως «δεν θα θελήσει να καταστρέψει ό,τι δημιουργήθηκε».

Για το χρέος στην Ελλάδα είπε ότι είναι βιώσιμο, δεδομένων των χαμηλών επιτοκίων, του προφίλ ωρίμασης και των προοπτικών για την ανάπτυξη. Το χρέος θα μειωθεί πολύ γρήγορα σε 10-15 χρόνια, αλλά αυτό εξαρτάται από τις μεταρρυθμίσεις, που πρέπει να συνεχιστούν. Αυτό που βλέπει η τρόικα είναι ρυθμός ανάπτυξης 2,3% για τα επόμενα δύο χρόνια, με πιο σημαντική πρόκληση την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.

Τέλος, σημείωσε ότι αυτό που σκέφτονται είναι πως η ελάφρυνση του χρέους θα μπορούσε να γίνει υπό όρους, που είναι οι μεταρρυθμίσεις.