Η πρόσφατη παραίτηση από την Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ και η αποχώρηση από το κόμμα του κ. Μ. Κοψίδη, επί σειρά ετών στενού συνεργάτη της κυρίας Αλέκας Παπαρήγα, ούτε επέφερε «ανατροπές» στο εσωτερικό του ΚΚΕ ούτε βρήκε μιμητές. Ο ίδιος δημοσιοποίησε τους λόγους της αποχώρησής του με τη (γνωστή) τρισέλιδη επιστολή του, η ηγεσία τού «απάντησε» μέσω του κομματικού Τύπου και οι οργανώσεις του κόμματος ήδη ενημερώνονται για το πλήρες κείμενο της (άγνωστης) οκτασέλιδης επιστολής που είχε στείλει στο ΠΓ, στην ΚΕ και στον επίτιμο πρόεδρο του κόμματος κ. Χ. Φλωράκη. Παράλληλα τα μέλη του ΚΚΕ ενημερώνονται και για τις θέσεις της ηγεσίας επί των ισχυρισμών του πρώην εκπροσώπου Τύπου, όπως αυτές διατυπώνονται σε συνοδευτικό κείμενο της ΚΕ, το οποίο τίθεται σε ψηφοφορία.
Αυτό ωστόσο που προκάλεσε η κίνηση του κ. Κοψίδη στον Περισσό είναι, πέραν της δυσφορίας, ανησυχία: δεν είναι λίγο να βγαίνει ένα στέλεχος δημοσίως και να καταγγέλλει την «ηγετική ομάδα», όπως την αποκαλεί, ότι «κατ’ επανάληψη και με συγκεκριμένες ενέργειες προσπαθεί να βάλει τον Χαρίλαο Φλωράκη στο περιθώριο» και μάλιστα ότι «του ασκεί αφόρητες πιέσεις εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι η ζωή του είναι ταυτισμένη με το ΚΚΕ» (Σκάι).
Η γενική γραμματέας του κόμματος έδωσε προ ημερών τη δική της ερμηνεία επ’ αυτών: «Από τη μια μεριά λόγια κατά της Αλέκας ή κατά των καθοδηγητικών στελεχών και από την άλλη λόγια υπέρ του Χαρίλαου είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Ο ίδιος στόχος είναι. Και ο Χαρίλαος είναι στόχος και τα άλλα στελέχη του κόμματος» δήλωσε. Αναφερθείσα σε τυχόν διάσταση απόψεων μεταξύ του Περισσού και του κ. Φλωράκη είπε: «Αυτό το γνωστό επιχείρημα από τα γνωστά δημοσιεύματα δέκα χρόνια το διαβάζουμε». Στην προκειμένη περίπτωση ωστόσο το θέμα ετέθη – και μάλιστα για πρώτη φορά με τόσο ευθύ τρόπο – από ένα στέλεχος του κομματικού «απαράτ» και μάλιστα προερχόμενο από τον στενό περίγυρο της κυρίας Παπαρήγα – στην οποία οφείλει και την κομματική ανέλιξή του – και όχι από δημοσιεύματα του Τύπου!
Ο κ. Φλωράκης, από την πλευρά του, δεν αναμείχθηκε – δημοσίως τουλάχιστον – στην αντιπαράθεση αυτή. Αν κρίνει κάποιος από την εσωκομματική εμπειρία του παρελθόντος και την προσωπική του πορεία, είναι μάλλον βέβαιον ότι τάσσεται κατά των αποχωρήσεων από το ΚΚΕ και κυρίως κατά των δημόσιων τοποθετήσεων που τις ακολουθούν – πολύ περισσότερο δε όταν εμπλέκουν το όνομά του – αφού κατά παράδοση θεωρείται στον Περισσό ότι βλάπτουν την εικόνα του κόμματος «προς τα έξω». Ο ίδιος εξάλλου προ διμήνου σε συνέντευξή του στο «Βήμα» είχε καταλογίσει στους αντιπάλους του ΚΚΕ πως «θέλουν να παρουσιάσουν ότι εγώ έχω μια διαφορετική πολιτική». Και υποστήριζε ότι «όλη τους η προσπάθεια είναι πώς θα πλήξουν το Κομμουνιστικό Κόμμα».
Η συζήτηση στο 16ο συνέδριο και τα επίμαχα αποσπάσματα που δεν δημοσιεύθηκαν
Στις 15 Δεκεμβρίου 2000 το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ έδινε, ως είθισται, στη δημοσιότητα την ομιλία του επιτίμου προέδρου του κόμματος στο 16ο συνέδριο, το οποίο συνερχόταν τις ημέρες εκείνες. Ο κ. Φλωράκης μιλούσε για όλα: τη μεταβατική περίοδο που διανύει ο κόσμος και η χώρα μετά την κατάρρευση των καθεστώτων του «υπαρκτού σοσιαλισμού», τη «νατοϊκή και αμερικάνικη επικυριαρχία», ως και για την επικαιρότητα των προτροπών του Ιωσήφ Στάλιν στο 19ο συνέδριο του ΚΚΣΕ για την ανάγκη «να ανυψωθεί η σημαία της εθνικής ανεξαρτησίας και της εθνικής κυριαρχίας»! Μιλούσε ακόμη για την εσωτερική κατάσταση και κυρίως για τον ρόλο του ΚΚΕ στο πλαίσιο της πολιτικής πρότασης του «Λαϊκού Μετώπου» την οποία έχει διακηρύξει από το 15ο συνέδριο (1996).
* Η παρέμβαση Παπαρήγα
Από την τελευταία ενότητα ωστόσο κάποια σημεία της ομιλίας του δεν συμπεριελήφθησαν στο κείμενο που ο Περισσός έδωσε στη δημοσιότητα. Αν ευσταθούν μάλιστα οι πληροφορίες, αυτό συνέβη ύστερα από επίμονη προσωπική παρέμβαση της κυρίας Παπαρήγα προς τον κ. Φλωράκη, ο οποίος απεδέχθη τελικώς να παραλειφθούν τα επίμαχα σημεία. Το θέμα επανέφερε τώρα ο κ. Κοψίδης (ήταν τότε ακόμη στο Γραφείο Τύπου) με τις αναφορές του στην οκτασέλιδη επιστολή του περί «λογοκρισίας» της ομιλίας του κ. Φλωράκη, κάτι όμως που ο Περισσός διαψεύδει – από μια άποψη άλλωστε «λογοκρισία» ίσως και να μην υφίσταται όταν υπάρχει η συγκατάθεση του άμεσα ενδιαφερομένου, δηλαδή του κ. Φλωράκη -, αν και λέγεται ότι του ασκήθηκαν έντονες πιέσεις τότε στο γραφείο της κυρίας Παπαρήγα τόσο από την ίδια όσο και από τον διευθυντή του «Ριζοσπάστη» κ. Δ. Κουτσούμπα.
* Το «χάσμα των γενεών»
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα επίμαχα σημεία που απαλείφθηκαν από τη δημοσιοποιηθείσα ομιλία του ιστορικού ηγέτη του ΚΚΕ προς τους συνέδρους ήταν ότι «ορισμένοι σύντροφοι με τους όρους λαϊκή εξουσία και λαϊκή οικονομία εννοούν λίγο-πολύ τη “δικτατορία του προλεταριάτου”» και η συμπλήρωση ότι «είναι φανερό πως αυτό βρίσκεται σε αντίθεση με τη θέση ότι η συγκρότηση του αντι-ιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού, δημοκρατικού μετώπου (σ.σ.: της πολιτικής πρότασης του «Λαϊκού Μετώπου») δεν γίνεται με την προϋπόθεση της αποδοχής του σοσιαλισμού και ακόμα τροποποιεί τον χαρακτήρα του Μετώπου από αντι-ιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό, δημοκρατικό σε σοσιαλιστικό». Και υπογράμμιζε ότι «με τέτοιους όρους Μέτωπο, όπως διακηρύχθηκε από το 15ο Συνέδριο και το επαναλαμβάνουν οι θέσεις (σ.σ.: της ΚΕ), δεν πρόκειται να έχουμε». Αυτές ήταν οι νουθεσίες του κ. Φλωράκη προς τα ηγετικά στελέχη οι οποίες προτιμήθηκε να μη γνωστοποιηθούν.
Στην ίδια ομιλία του ο ιστορικός ηγέτης του ΚΚΕ εξαπέλυε μύδρους κατά εκείνων που αποκαλούσαν τη γενιά του «γενιά βετεράνων» και «γενιά απομάχων». Ηταν άλλωστε η περίοδος που οι κκ. Δ. Κωστόπουλος, Γ. Θεωνάς κ.ά. είχαν διαγραφεί ή αποχωρήσει διαφωνώντας με την ακολουθούμενη πολιτική και καλούσαν τους βετεράνους του κόμματος να «παρέμβουν» για να εισπράξουν την καθολική άρνησή τους. Από τα παραπάνω ωστόσο φαίνεται ότι ενδεχομένως οι μύδροι του κ. Φλωράκη να μην κατευθύνονταν μόνον εκτός κόμματος αλλά και εντός. Αυτό επιβεβαιώθηκε σχεδόν ένα χρόνο μετά, όταν σύμφωνα με τις φήμες που κυκλοφορούσαν για καιρό στους διαδρόμους του Περισσού σε μια συζήτηση μεταξύ των κκ. Φλωράκη και Δ. Γόντικα στα γραφεία του κόμματος ο δεύτερος του δήλωνε ότι δεν θέλει πλέον να έχει σχέσεις μαζί του (του αποδίδεται μάλιστα η φράση «Δεν θέλω να έχω καμία κουβέντα μαζί σου…») και τον κατηγορούσε ούτε λίγο ούτε πολύ για «δεξιά απόκλιση». Αφορμή, σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν η κριτική του κ. Φλωράκη προς τον στενό συνεργάτη της κυρίας Παπαρήγα και «οργανωτικό» του κόμματος γύρω από την αντίληψη και την προβολή των θέσεων περί «λαϊκής εξουσίας» κτλ.
Η θέση του κ. Γόντικα, όπως εκφράστηκε προ ημερών σε άρθρο του, είναι ότι «το κεντρικό καθήκον του ΚΚΕ για οργάνωση και προετοιμασία της εργατικής τάξης να ανεβάσει την πάλη (της) σε ένα άλλο ανώτερο επίπεδο και με σαφή προοπτική αλλαγών σε επίπεδο εξουσίας πηγάζει από τις ίδιες τις εξελίξεις ως απόλυτη αναγκαιότητα».
* Οι αλλαγές και η εξουσία
Οπως δηλώνει ο επί δεκαετίες (πρώην) έμπιστος του κ. Φλωράκη, «αλλαγές είναι δυνατές μόνο μέσα από γενικότερες αλλαγές» (στο επίπεδο της εξουσίας).
Σημειώνεται ότι προτού αναλάβει γενικός γραμματέας του ΚΚΕ ο κ. Γ. Φαράκος (1989) ο κ. Φλωράκης είχε προτείνει για τη θέση αυτή τον κ. Γόντικα, ο οποίος είχε αρνηθεί δηλώνοντας ανέτοιμος για τόσο μεγάλα καθήκοντα. Ο κ. Γόντικας ήταν ο πρώτος γραμματέας της ΚΝΕ, στέλεχος της ΚΕ από το 9ο συνέδριο (1973) και από το 10ο συνέδριο (1978) μέλος του ΠΓ. Επί σειρά ετών είναι μέλος της Γραμματείας του κόμματος και διαθέτει μεγάλη οργανωτική εμπειρία. Με τον κ. Φλωράκη είχε γνωριστεί στην εξορία κατά την περίοδο της δικτατορίας. Πολιτικά προερχόταν από τους Λαμπράκηδες, ενώ είναι από τους κομμουνιστές που κατά την περίοδο της χούντας είχαν υποστεί φρικτά βασανιστήρια.



