Απέραντο δικαστήριο

Σε τσουνάμι που θα καθορίσει την επικαιρότητα, τους ευαίσθητους προσεχείς μήνες πριν από την κάλπη, εξελίσσονται – όπως δείχνουν – εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις με πολιτικό αποτύπωμα, καθώς η κυβέρνηση πλειοδοτεί στην καλλιέργεια κλίματος πολιτικών διώξεων. Δικαστές και εισαγγελείς διατυπώνουν φόβους για «το κύμα που μπορούν να προκαλέσουν οι πολιτικοί ογκόλιθοι στη λίμνη της Δικαιοσύνης, η οποία επιβάλλεται να παραμένει ήρεμη», ενώ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας ότι «ο δικαστικός χρόνος μετράει πολύ διαφορετικά απ’ ό,τι ο πολιτικός και οποιαδήποτε πίεση για εξελίξεις ίσως αποβεί ολέθρια για τους ίδιους τους θεσμούς». Πλείστοι όσοι εκπρόσωποι της Δικαιοσύνης, και μάλιστα από διαφορετικά επίπεδά της, χαρακτηρίζουν ως «μοιραία» τη συνθήκη υπό την οποία εξετάζονται οι υποθέσεις αυτές, με κυρίαρχο πολιτικά το «δόγμα Πολάκη», αλλά και τις καταγγελίες από κύκλους τής τέως εισαγγελέως Διαφθοράς Ελένης Ράικου για την ύπαρξη ωμών παρεμβάσεων στο έργο εισαγγελικών λειτουργών από τον αποκαλούμενο ως «Ρασπούτιν».

Σε κάθε περίπτωση, η υπόθεση Novartis φέρεται έτοιμη να διεκδικήσει τα φώτα της δημοσιότητας, με τις εξελίξεις κυριολεκτικά «ante portas», και το ενδιαφέρον ασφαλώς να στρέφεται πρωτίστως σε ό,τι αφορά τα εμπλεκόμενα πολιτικά πρόσωπα.

Λεπτομέρεια ουσιώδης, του δικαστικού «παρασκηνίου», η οποία ωστόσο δεν πρέπει να διαφύγει την προσοχή, είναι η αλλαγή φρουράς ως προς τον εποπτεύοντα το έργο της Εισαγγελίας Διαφθοράς. Ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ιωάννης Αγγελής είναι ο διάδοχος του επίσης αντεισαγγελέως του Ανώτατου Δικαστηρίου Δημήτρη Παπαγεωργίου, η σχετική θητεία του οποίου έληξε στις 20 Σεπτεμβρίου· ως εκ τούτου, η τύχη των μηνυτήριων αναφορών – εγκλήσεων σε βάρος των τριών προστατευόμενων μαρτύρων, οι καταθέσεις των οποίων τόσες αντιδράσεις έχουν προκαλέσει, βρίσκεται στα χέρια του κ. Αγγελή.

Λίαν σημαντική θεωρείται και η εξέλιξη της υπόθεσης που είναι γνωστή ως «μικρή Novartis» και η οποία εκδικάστηκε μόλις την Παρασκευή από το Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων Θεσσαλονίκης. Στο πλαίσιο της δικογραφίας αυτής είχε ασκηθεί ποινική δίωξη για δωροδοκία υπαλλήλου στον άλλοτε αντιπρόεδρο της Novartis Hellas Kωνσταντίνο Φρουζή, βασικό κατηγορούμενο και στην κεντρική υπόθεση, αλλά σε και δυο γιατρούς – ζευγάρι – για δωροληψία υπαλλήλου.

«Οι κατηγορούμενοι κρίθηκαν πανηγυρικά αθώοι με απόφαση που υιοθέτησε την απαλλακτική πρόταση του εισαγγελέως της έδρας» σημειώνουν οι συνήγοροι του κ. Φρουζή, Θεόδωρος Παναγόπουλος και Μιχάλης Φαράντος, μιλώντας προς «Το Βήμα». «Η απόφαση αυτή είναι προπομπός εξελίξεων για τις υποτιθέμενες δωροδοκίες, καθώς η κεντρική δικογραφία της Novartis, τουλάχιστον στο σκέλος εκείνο που αφορά τους γιατρούς, απαρτίζεται από πολλές τέτοιες υποθέσεις, με σχετικά μικρά ποσά στους λογαριασμούς των εμπλεκόμενων γιατρών».

«Ωριμες» θεωρούν έγκυρες πηγές και κάποιες από τις δικογραφίες που αφορούν το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η Εισαγγελία Διαφθοράς χειρίζεται καιρό τώρα σχετικούς φακέλους, μεταξύ άλλων για την Τράπεζα Πειραιώς και την Τράπεζα Αττικής, παράμετρος που κάνει τις ίδιες πηγές να εκτιμούν ως σημαντική την πιθανότητα να τεθούν ανοικτά και αυτοί πάνω στο τραπέζι.

Ειδικά ως προς τις τράπεζες, δεκάδες είναι εξάλλου τα στελέχη (πενήντα από την Εθνική Τράπεζα και την πρώην Αγροτική) που – μαζί και με δέκα πολιτικά πρόσωπα – καταθέτουν υπομνήματα, βρίσκονται δηλαδή σε φάση ανωμοτί εξηγήσεων, ως ύποπτα, στο πλαίσιο της έρευνας της Οικονομικής Εισαγγελίας για τα δάνεια των κομμάτων, έρευνα που θεωρείται ότι πατάει σε σαθρό έδαφος λόγω και του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου.

Ουδείς γνωρίζει την έκβαση της υπόθεσης Παπαευαγγέλου ως προς το real estate και τους κινέζους επενδυτές σε ό,τι αφορά το χρηματοπιστωτικό σύστημα, είναι ωστόσο γεγονός ότι οι οικονομικοί εισαγγελείς, υπό τη Μαριάννα Ψαρουδάκη, έχουν ήδη ξεκινήσει προκαταρκτική έρευνα με ανακριτικές πράξεις – συλλέγονται έγγραφα και εξετάζονται μάρτυρες. Φάκελοι όπως τα Panama Papers και τα Paradise Papers κρίνεται ότι έχουν ακόμη δουλειά για να βγάλουν το – όποιο – λαβράκι, οπότε τίθεται εν αμφιβόλω το αν θα έχουν την τιμητική τους κατά τους προσεχείς προεκλογικούς μήνες.

Σε κομβικό σημείο βρίσκεται η έρευνα των ανακριτικών αρχών για την υπόθεση του Γιάννου Παπαντωνίου ως προς τις μίζες από τη σύμβαση εκσυγχρονισμού των φρεγατών τύπου «S» με την εταιρεία Thales. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ανακρίτρια Διαφθοράς Ηλιάννα Ζαμανίκα και ο επίκουρος Γιώργος Ευαγγέλου αναμένεται να μεταβούν στο Παρίσι (απομένει μόνο ο επίσημος προσδιορισμός του χρόνου της επίσκεψης) ύστερα από σχετικό αίτημα προς τις γαλλικές εισαγγελικές αρχές την περασμένη άνοιξη, προκειμένου να λάβουν κατάθεση από τον Μισέλ Ζοσεράν, πάλαι ποτέ στέλεχος της Thales, ο οποίος κατά το παρελθόν είχε προβεί σε καταγγελίες περί χρηματισμού πολιτικών προσώπων κατά το διάστημα 2002-2003.

Να σημειωθεί ότι η υπόθεση που έχει ανοίξει βάσει των ισχυρισμών τού – αμφιλεγόμενου – Ζοσεράν (η Thales έχει βρεθεί απέναντί του, ενώ η γαλλική Δικαιοσύνη τον έχει καταδικάσει για σκέλη της υπόθεσης) είναι ιδιαιτέρως σύνθετη, αφού στο κάδρο μπαίνει και το σύστημα ασφαλείας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες C4I. Διατηρεί μάλιστα τρία μέτωπα: ένα στην ακροαματική διαδικασία, ένα στην Εισαγγελία Διαφθοράς και ένα τρίτο σε ειδικό εφέτη ανακριτή. Οι κυβερνητικές προσπάθειες για εμπλοκή του ονόματος του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη στο κεφάλαιο αυτό προκαλούν ήδη πολιτικές αντιδράσεις για τη μεθόδευση που επιχειρείται.

Στην υπόθεση Παπαντωνίου, πάντως, οι ανακριτές φέρονται διατεθειμένοι να εξετάσουν πλην του Ζοσεράν και άλλα πρόσωπα από τη Thales, προσδοκώντας στοιχεία-κλειδιά για την ώθηση της έρευνας. Λέγεται μάλιστα ότι στο Παρίσι θα πιέσουν «όπως και όσο μπορούν» για το άνοιγμα των λογαριασμών που διατηρεί εκεί ο Γιάννος Παπαντωνίου, ο οποίος σημειωτέον έχει και τη γαλλική υπηκοότητα.

Πηγές εμφανίζουν τους ανακριτές να επιδιώκουν επίσπευση του ανοίγματος λογαριασμών σε χώρες όπως η Ελβετία, η Κύπρος, το Βέλγιο, η Ολλανδία, το οποίο έχουν αιτηθεί μέσω της – συνήθως μακράς – διαδικασίας των δικαστικών συνδρομών. Για τον σκοπό αυτόν, όπως χαρακτηριστικά λέγεται, θα αποταθούν στη Eurojust και τον επίσημο εκπρόσωπο της χώρας στη Χάγη Παρασκευά Αδάμη, ζητώντας τη διενέργεια, και μάλιστα άμεσα, συντονιστικής συνάντησης στην Αθήνα, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων αρχών (δικαστικών – εισαγγελικών – αστυνομικών) από τις συγκεκριμένες χώρες.

Η προφυλάκιση του ζεύγους Παπαντωνίου θεωρείται κατά κοινή ομολογία μοχλός πίεσης για την αποστολή των στοιχείων αυτών, αλλά και πολλών άλλων, που αφορούν πρόσωπα του στενού τους περιβάλλοντος, όπως τον κουμπάρο τους Γιώργο Κανδαλέπα.

Στην πτυχή εκείνη που σχετίζεται πάντως με την άρση του τραπεζικού απορρήτου του πρώην υπουργού και της συζύγου του επικρατεί πραγματικός πόλεμος των κατηγορουμένων με τις Αρχές. Παρά το γεγονός ότι στο σκεπτικό της προφυλάκισης αναφέρεται ότι αμφότεροι δεν συναίνεσαν στην άρση του τραπεζικού απορρήτου ή όταν συναίνεσαν την αμφισβήτησαν, εν τούτοις ο Γιάννος Παπαντωνίου επιμένει ότι συναίνεσε ανεπιφύλακτα και από την πρώτη στιγμή στο άνοιγμα των λογαριασμών του. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε την Παρασκευή τονίζει δε χαρακτηριστικά ότι «είναι τουλάχιστον ψευδές και ανέντιμο να προβάλλεται δήθεν κωλυσιεργία μας ως λόγος που δικαιολογεί την προσωπική μας κράτηση».