Τα σημεία του ορίζοντα είναι τέσσερα, αλλά τουλάχιστον τα μέτωπα ήταν τρία. Στον Βορρά τα Βαλκάνια, παρά τις διακυμάνσεις τους, παραμένουν ταραγμένα. Ακόμη μεγαλύτερο πείσμα στον χρόνο επιδεικνύει το μέτωπο της Ανατολής, εκεί όπου η ατζέντα της Τουρκίας εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες διεκδικήσεις. Ακόμη και στο δυτικό μέτωπο, χρειάστηκαν ένας παγκόσμιος πόλεμος και ένα εθνικό έπος για να μην υπάρξει «κανένα νεότερο» έστω για 80 χρόνια.
Να όμως που τώρα τα νέα πυκνώνουν και από τον Νότο και το μέτωπο της Λιβύης. Και δεν είναι καλά. Το φιλειρηνικό έθνος των «εθνικών δικαίων» έχει περικυκλωθεί από εχθρούς. Το μεταπολεμικό μάντρα του και τελευταίο του καταφύγιο, δηλαδή το Διεθνές Δίκαιο που επικαλούνταν και τηρούσε απαρέγκλιτα, είναι σαν να μην υπάρχει πια. Δεν υπάρχει επειδή ο μεταπολεμικός κόσμος πεθαίνει και ένας νέος γεννιέται.
Οι κανόνες αυτού του νέου κόσμου γράφονται τώρα. Για την ακρίβεια, τους γράφει ο Ντόναλντ Τραμπ, ο αμερικανός «daddy» που ασκεί την ήπια ισχύ της χώρας του με την κομψότητα και τη χάρη ενός αμερικανού βούβαλου. Αυτός είναι ο τρόπος του για να επιβάλει το δίκιο του. Οχι το διεθνές και των υπερεθνικών Οργανισμών που πολλοί πλέον δεν υπολήπτονται και στους οποίους κανένας πια δεν βασίζεται. Αλλά το δικό του, το MAGA.
Σε αυτόν τον νέο κόσμο μια κάποια Ευρώπη στάθηκε κάπως απέναντι και με το τακτ του παλιού. Οπως φάνηκε και από τη Διάσκεψη του Μονάχου, ήταν πολύ λίγο όχι μόνο για τον αμερικανό βούβαλο της ιστορίας, αλλά και για έναν αμερικανό χιλμπίλη σαν τον Τζέι Ντι Βανς.
Μια άλλη Ευρώπη, η όχι και τόσο δημοκρατική, έσπευσε να ενσωματωθεί σε αυτόν περίπου σαν φυσικός σύμμαχος. Είναι μήπως αφύσικο ότι ο Μαρκ Ρούτε, ένας φιλελεύθερος πολιτικός της δημοκρατικής Ολλανδίας, έγραψε μια τόσο γλοιώδη ωδή για τον Τραμπ σαν να ήθελε να είναι σίγουρος πως εκείνος θα εκτιμήσει τον οίστρο του; Μοιάζει αφύσικο, αλλά μπορεί να μην είναι και τόσο. Ο αμερικανός βούβαλος σαρώνει, αυτή είναι η δύναμη της φύσης, να παρασύρει ακόμη και τους ολλανδούς φιλελευθέρους στο πέρασμά της.
Και οι έλληνες φιλελεύθεροι; Στην τελευταία μεγάλη αναταραχή του παλιού κόσμου, που ήταν η ρωσική εισβολή και ο πόλεμος στην Ουκρανία, η κυβέρνηση στάθηκε στη «σωστή πλευρά της Ιστορίας». Ηταν μια στάση, αλλά αυτή η Ιστορία τελείωσε. Και τώρα, στη νέα, δείχνει να μην ξέρει πού να σταθεί.
Στην Ευρώπη της «αντίστασης με τακτ» που τώρα τρέχει για την άμυνά της με το πρόγραμμα SAFE και το ReArm Europe, η Ελλάδα κουβαλά τα βάρη από το ανατολικό της μέτωπο – είναι η πολιτική της «γκρίνιας με τακτ». Στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ παρείχε την υπόσχεση πως θα κάνει τις υψηλότατες αμυντικές της δαπάνες ακόμη υψηλότερες – είναι η «δέσμευση με τακτ» που μάλλον κανένας δεν άκουσε και οπωσδήποτε όχι ένας βούβαλος.
Δεν είναι επομένως μόνο τα τέσσερα μέτωπα, ένα για κάθε σημείο του ορίζοντα, που συνθέτουν μια εικόνα περικύκλωσης. Είναι και μια αίσθηση γενικού αποκλεισμού που απλώνεται στον ευρύτερο ορίζοντα. Προσπαθούμε να είμαστε με κάποιον, ναι. Αλλά δεν έχουμε πραγματικά ιδέα ποιος είναι πια μαζί μας.
Ποιος είναι με το Διεθνές Δίκαιο; Οχι, ποιος είναι με τους όρους μας. Οπως όμως δεν υπάρχει πια το δίκαιο, έτσι έχουν πάψει να υφίστανται και οι όροι.
Ισως εκεί να βρίσκεται το λάθος. Ενας μαξιμαλισμός, χιμαιρικός και ανάδελφος, συντήρησε στον παλιό και σαφώς πιο τακτοποιημένο κόσμο τα μέτωπα ανοικτά και έφτιαξε ακόμη ένα με τον Νότο. Αυτός είναι που δεν πεθαίνει ούτε στον νέο κόσμο που γεννιέται.
