Δεν πρόκειται για υποχρέωση, ούτε καν για σύσταση. Ωστόσο η «πρόσκληση» που απευθύνουν ελβετικές τράπεζες στα στελέχη τους να μην έχουν τη μόνιμη κατοικία τους στη Γαλλία, αλλά να διαμένουν στην Ελβετία για να αποφεύγουν τις «μετακινήσεις», δύσκολα μπορεί να μείνει χωρίς ανταπόκριση.

Πρόκειται για ονομαστές για τους παροικούντες την… τραπεζική Ιερουσαλήμ τράπεζες της Γενεύης, όπως είναι η Banque Pictet & Cie, η Lombard Odier και η Union bancaire privée. Η Γενεύη, ως γνωστόν, βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα της Ελβετίας με τη Γαλλία. Και πάμπολλοι εργαζόμενοι στις τράπεζες της γαλλόφωνης ελβετικής πόλης εκμεταλλεύονται τα φθηνότερα ενοίκια και εν γένει τη φθηνότερη ζωή στη Γαλλία για να διαμένουν με τις οικογένειές τους εκεί, ενώ βεβαίως αμείβονται με… μισθούς Ελβετίας. Σίγουρα αξίζουν τον κόπο τα ελάχιστα χιλιόμετρα που διανύουν καθημερινώς με το αυτοκίνητο.

Ωστόσο, οι καθημερινές διασυνοριακές μετακινήσεις των υπαλλήλων δεν είναι διόλου επιθυμητές από τις ελβετικές τράπεζες. Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούν για να στηρίξουν την «πρόσκληση» προς τους εργαζομένους να προτιμούν τη διαμονή στην Ελβετία έχουν να κάνουν συνήθως με τα μποτιλιαρίσματα (η Ελβετία δεν μετέχει στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ως εκ τούτου στα σύνορα της χώρας με τις γειτονικές της διενεργούνται έλεγχοι). Εχουν επίσης να κάνουν και με την «ηθική υποχρέωση» που έχουν οι πολίτες να ζουν και να πληρώνουν τους φόρους τους στη χώρα στην οποία εργάζονται (τους έμμεσους, διότι φόρο εισοδήματος πληρώνουν ασφαλώς στην Ελβετία).

Επιχειρηματικό απόρρητο

Τα επιχειρήματα αυτά, ωστόσο, καμουφλάρουν τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους οι ελβετικές τράπεζες δεν θέλουν να ζουν οι υπάλληλοί τους στη Γαλλία ή σε άλλες γειτονικές χώρες, εκτιμά ο Σαρλ Γκοτιέ της «Le Figaro». Επικαλούμενος υπεύθυνο της Ελβετικής Ενωσης Ιδιωτικών Τραπεζών (ABPS), ο οικονομικός συντάκτης της γαλλικής εφημερίδας σημειώνει ότι η καθημερινή διασυνοριακή μετακίνηση των τραπεζικών στελεχών «μπορεί να βλάψει σοβαρά το επιχειρηματικό απόρρητο». Και εφόσον πρόκειται για τραπεζικά ιδρύματα, το απόρρητο είναι τραπεζικό.

Ασφαλώς η Ελβετία έχει υπογράψει τη διεθνή σύμβαση για την ανταλλαγή δεδομένων που αφορούν τα στοιχεία των ιδιωτών πελατών τους. Το περίφημο απόρρητο των ελβετικών τραπεζών ως εκ τούτου δεν ισχύει πλέον και η ίδια η χώρα έχει διαγραφεί από τη λίστα των «πλυντηρίων» κεφαλαίων με σκοτεινή, άρα ύποπτη προέλευση. Διότι μετά την τραγική 11η Σεπτεμβρίου 2001 οι πιέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών προς την Ελβετία για την κατάργηση του τραπεζικού απορρήτου και τη συνεργασία με τη διεθνή κοινότητα για τον περιορισμό της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας έγιναν ασφυκτικές.

«Ωστόσο, η χώρα εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από μια κάποια κουλτούρα. Ή, ακριβέστερα, από τη συγκεκριμένη κουλτούρα της διακριτικότητας σε ό,τι αφορά τη διαχείριση στοιχείων και πληροφοριών που αφορούν όσους εμπιστεύονται το χρηματοπιστωτικό της σύστημα» γράφει ο ρεπόρτερ της «Le Figaro».

Ευαίσθητες πληροφορίες

Εκείνο που ανησυχεί, λοιπόν, τις τράπεζες της Γενεύης είναι το γεγονός ότι πολλά στελέχη τους, τελειώνοντας καθημερινά από τη δουλειά, επιστρέφουν στο σπίτι τους, που βρίσκεται σε μια άλλη χώρα, μεταφέροντας στους φορηγούς υπολογιστές και στα έξυπνα κινητά τους εμπιστευτικές πληροφορίες που αφορούν την πελατεία της τράπεζας. Και όταν μιλάμε για «εμπιστευτικές πληροφορίες», εννοούμε εν προκειμένω πληροφορίες για την προέλευση των χρημάτων των πελατών των ελβετικών τραπεζών.

«Με το διαρκές πηγαινέλα στα γαλλοελβετικά σύνορα, τα στοιχεία αυτά θα μπορούσαν ενδεχομένως να εκτεθούν στην περιέργεια των γαλλικών αρχών» γράφει ο Σαρλ Γκοτιέ. Συνέπεια της ανησυχίας αυτής, όπως αποκαλύπτει ο γάλλος δημοσιογράφος, είναι να υποχρεώνονται πλέον οι περισσότεροι από τους τραπεζικούς υπαλλήλους της Γενεύης να ζητούν και να αποκτούν γραπτή έγκριση από τη διοίκηση της τράπεζάς τους προκειμένου να διατηρούν τη μόνιμη κατοικία τους στη γαλλική επικράτεια. Οποιος τολμά, ας υποβάλει σχετικό αίτημα…