Η παρατεταμένη παγκόσμια οικονομική κρίση αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τη διεθνή γεωπολιτική σταθερότητα και ειρήνη. Από το 2007 οι παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές έχουν πληγεί από την ύφεση, μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν καταρρεύσει και οι κυβερνήσεις συντηρούν το τραπεζικό σύστημα. Προφανώς η παγκόσμια οικονομική ύφεση επηρεάζει την ζωή όλων. Σε μια περίοδο δραματικών γεωπολιτικών και οικονομικών αλλαγών σε όλο τον κόσμο, οι περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου βρίσκονται στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος. Οι σχέσεις της Ευρώπης με τον αραβικό κόσμο αποκτούν νέα διάσταση και οι εξελίξεις απαιτούν επιτακτικά την ενίσχυση των ευρω-αραβικών δεσμών σε όλα τα επίπεδα: οικονομικό, πολιτικό και ασφάλειας.

Στο εν λόγω πλαίσιο, ο ρόλος της Ελλάδας και της Κύπρου καλείται να είναι γεφυρωτικός, καθώς είναι γνωστές οι μακραίωνες ιστορικές σχέσεις του ελληνικού και αραβικού κόσμου. Ιδιαίτερα η οικονομική συνεργασία μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και των αραβικών κρατών αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Δεδομένης της γεωγραφικής εγγύτητας των Ελλήνων και Αράβων, οι δύο κόσμοι χαίρουν πολιτιστικής εξοικείωσης. Στο παρελθόν, αυτή η πολιτισμική εξοικείωση μετατράπηκε σε οικονομική συνεργασία. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και σήμερα με τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Αν. Μεσόγειο να επιτάσσουν την περαιτέρω ενίσχυση των ελληνο-αραβικών σχέσεων.

Στις μέρες μας το επίπεδο οικονομικής αλληλεπίδρασης μεταξύ των προαναφερθέντων πλευρών είναι καλό, αλλά πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι τρέχουσες οικονομικές προκλήσεις και ανάγκες. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να υπάρχουν αραβικές επενδύσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο και αντίστοιχα να ενισχυθεί η ελληνική οικονομική παρουσία σε διάφορες αραβικές χώρες.

Παράλληλα οι συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εξελίξεις στην Μεσόγειο με έμφαση στο μεταναστευτικό, το Παλαιστινιακό και το Κυπριακό καθιστούν τις ευρω-αραβικές σχέσεις αναπόσπαστο μέρος της γεωπολιτικής ασφάλειας της Ευρασίας και της Β. Αφρικής. Σε αυτό το πλαίσιο ο ρόλος των ελληνο-αραβικών σχέσεων είναι κομβικός. Ιδιαίτερα στο Παλαιστινιακό η Ελλάδα και η Κύπρος καλούνται να ενεργοποιηθούν και να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο προς την κατεύθυνση ίδρυσης ανεξάρτητου Παλαιστινιακού Κράτους στη βάση της Λύσης των Δύο Κρατών, όπως προβλέπουν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Έχοντας τα ανωτέρω υπόψη γίνεται αμέσως κατανοητή η σημασία της επικείμενης διοργάνωσης της Γ’ Ευρω-Αραβικής Συνόδου με τίτλο «Κοινοί Ορίζοντες» στην Αθήνα (Μέγαρο Μουσικής, 29-30 Οκτωβρίου, 2018). Στην εκδήλωση θα συμμετάσχουν, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας, της Βουλγαρίας, Μπόικο Μπορίσοφ, της Σερβίας Άννα Μπρνάμπιτς, της Ρουμανίας Βιόρικα Ντανσίλα,του Λιβάνου Σαΐντ Χαρίρι, του Ιράκ Αντέλ Αμπντούλ Μάχντι, του Κράτους της Παλαιστίνης, Δρ. Ραμί αλ-Χαμντάλλα, του Σουδάν Μοτάζζ Μούσσα, του Τζιμπουτί Αμπντουλκάντερ Καμίλ Μοχάμεντ, και ο επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης Φαγιέζ αλ-Σάρρατζ. Στη διήμερη Σύνοδο ομιλίες θα απευθύνουν ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο Εκπρόσωπος Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, ο υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας της Αιγύπτου Αμρ Νάσσαρ, ο υπουργός Εξωτερικών και Προώθησης Εμπορίου της Μάλτας Καρμέντο Αμπέλα και ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης.

Τα θέματα προς συζήτηση θα είναι η στρατηγική προσέγγιση για περαιτέρω συνεργασία Ε.Ε.-Αραβικού κόσμου, η πρόσκληση για δράση, και η ενίσχυση των μεταξύ τους δεσμών. Η σύνοδος έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει καθοριστικό βήμα για την αύξηση και υλοποίηση των προσδοκιών καθώς και την επιτάχυνση συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, οι οποίες θα επιβεβαιώσουν τη δέσμευση του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για διαπεριφερειακή πρόοδο. Η ενδυνάμωση αυτών των δεσμών αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εδραίωση της σταθερότητας και της ειρήνης στην περιοχή.

*Ο Δρ. Ευάγγελος Βενέτης είναι Ειδικός σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής, ΕΛΙΑΜΕΠ