Δημήτρης Μανιώτης: Ενας ξεχωριστός άγνωστος

«Ολγα, είναι τέρας μεγαλοφυΐας» ήταν τα λόγια που αναφώνησε ο σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος για τον ζωγράφο Δημήτρη Μανιώτη όταν βρέθηκε για πρώτη φορά μπροστά σε έργα του. «Δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο έχει παραγνωριστεί. Προσπάθησε να βρεις έναν τρόπο για να δούμε τι θα κάνουμε!».

Κάπως έτσι θυμάται τη στιχομυθία της με τον σκηνοθέτη η κυρία Ολγα Μανιώτη, κόρη του ζωγράφου Δημήτρη Μανιώτη. Και ακόμα καλύτερα, θυμάται ότι τελικά ακολούθησε τη συμβουλή του Κούνδουρου και πέτυχε την αναδρομική έκθεση στο έργο του πατέρα της, η οποία εγκαινιάζεται στο Παλαιό Ταχυδρομείο από τη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά την Τετάρτη 6 Απριλίου. Τρεις ημέρες μετά την επέτειο θανάτου του Μανιώτη που έφυγε από τη ζωή στις 3 Απριλίου 1985, σε ηλικία 62 ετών.

Από πολλές απόψεις ο ζωγράφος Δημήτρης Μανιώτης ήταν ένας ξεχωριστός άνθρωπος. Γεννήθηκε στην Οδησσό το 1923 από πατέρα Ελληνα και από μητέρα Ρωσίδα, ιταλικής καταγωγής. «Στα εφτά μου χρόνια» έλεγε ο ίδιος «κατάλαβα ότι είχα κάτι διαφορετικό από τους γύρω μου, τη ζωγραφική. Από τότε δέθηκα άρρηκτα με την τραγωδία της καλλιτεχνικής έκφρασης».

Και η αλήθεια είναι ότι μέσα του ο Μανιώτης έφερνε ποικίλες μνήμες: τη φύση από την τάιγκα της Σιβηρίας, εικόνες από την Οπερα, όπου μικρός τρύπωνε στο κυλικείο του πατέρα του, το δράμα της προσφυγιάς και της ορφάνιας στα 17 του, τον θάνατο της μητέρας του στην αγκαλιά του την Κατοχή. Τελικά τον κράτησε το Φως της Ελλάδας.

Το Φως αυτό τροφοδοτούσε την τέχνη του που πάσχιζε να καταρρίψει τα όρια του χώρου και του χρόνου. Ζωγράφιζε τεράστιες επιφάνειες σ’ ελάχιστο χρόνο. Οσο για το μέσο, χρησιμοποιούσε τα πάντα: πινέλα, κουρέλια, σφουγγάρια, μυστριά, ακόμα και τα χέρια του.

«Ακόμα το Φως αυτό έθρεψε κι έναν ασυμβίβαστο χαρακτήρα που αποστρεφόταν έντονα την ανθρώπινη μικρότητα και το ψέμα» αναφέρει η κυρία Μανιώτη.

Νεαρός ο Δ. Μανιώτης παράτησε τη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου τον είχαν δεχθεί κατ’ εξαίρεση (ως εξαιρετικό ταλέντο), γιατί οι καθηγητές του τον παρατήρησαν που χρησιμοποιούσε κόκκινο (κομμουνιστικό) χρώμα.

«Ημουν πολύ «λερωμένος» από ελευθερία για να μ’ αγγίζουν κάτι τέτοια» έλεγε σύμφωνα με την Ολγα Μανιώτη ο ίδιος γελώντας. «Αλλά μπορεί να μου έκανε καλό, γιατί τότε πήγα μαθητής στους Μεγάλους Δασκάλους, τον Μιχαήλ Αγγελο, τον Ρούμπενς, τον Ντελακρουά. Και κάτι ακόμα: Με τους νεκρούς τα βρίσκω καλύτερα παρά με τους ζωντανούς. Ξέρεις τι ωραία που τα συζητάμε με τον Λούντβιχ;»

Ο Λούντβιχ δεν ήταν άλλος από τον Μπετόβεν που στάθηκε ο μεγάλος του πνευματικός οδηγός.

Για ένα μικρό χρονικό διάστημα ο Μανιώτης υπήρξε μαθητής του ζωγράφου Σπύρου Βικάτου και διδάχθηκε γλυπτική από τον γλύπτη Βάσο Φαληρέα. «Αν όμως θέλαμε να συμπυκνώσουμε την όλη πνευματική στάση του Μανιώτη τόσο στην τέχνη του όσο και στη ζωή του θα διαλέγαμε ένα σύμβολο στο οποίο και ο ίδιος πίστεψε: Τον Προμηθέα» αναφέρει η Ολγα Μανιώτη.

Μαζί με τα εγκαίνια της αναδρομικής έκθεσης θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου του στις 20.00. Εκτός από τη ζωγραφική, ασχολήθηκε επίσης και με τη συγγραφή δοκιμίων για την τέχνη, χρονογραφημάτων (ανέκδοτα) και ποίησης. Το 1978 κυκλοφόρησαν δύο ποιητικές συλλογές, «… και ο μύθος συνεχίζεται» και «Ανθρωπίλα», στις οποίες υπάρχουν και πρωτότυπα σκίτσα του.

Η παρουσία σας θα μας δώσει ιδιαίτερη χαρά.