Προσφιλές θέμα σε πολιτικά και δημοσιογραφικά πηγαδάκια είναι η έκφραση του πολιτικού χώρου ανάμεσα στη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Σενάρια επί σεναρίων, προτάσεις επί προτάσεων, πρωτοβουλίες επί πρωτοβουλιών. Κοινή συνισταμένη η ανάγκη για ισχυρή εκπροσώπηση μέσα από ένα σχήμα με μεγάλη κοινωνική αναφορά, πρωταγωνιστή κι όχι κομπάρσο των εξελίξεων. Κάποιοι λένε ότι αυτό το σχήμα πρέπει να είναι μόνο εκλογικό. Αλλοι το θέλουν μόνιμο και το θέλουν τώρα. Και ορισμένοι μιλούν για ένα συμπληρωματικό σχήμα που δεν θα καταργεί τα υπάρχοντα κόμματα αλλά απλώς θα τα συντονίζει. Το πιο προβεβλημένο σενάριο προβλέπει την ενοποίηση του ΠαΣοΚ-Δημοκρατικής Συμπαράταξης και του Ποταμιού. Υποστηρίζουν δηλαδή ότι αυτό που δεν μπορεί να κάνει μόνο του το κάθε κόμμα μπορούν να το κάνουν και τα δύο μαζί. Γιατί άραγε; Πώς η τεχνητή συγκόλληση μηχανισμών παράγει πολλαπλασιαστικό πολιτικό αποτέλεσμα; Πριν χτίσει ο καθένας τα δικά του παλάτια την άμμο πρέπει να μας απασχολήσει ένα ζήτημα: Τι ανάγκες έχει η κοινωνία. Η κοινωνία και όχι «ο χώρος». Τα κόμματα εκφράζουν κοινωνικές ανάγκες κι όχι πολιτικές φιλοδοξίες των πρωταγωνιστών τους. Ούτε μεταμορφώνονται από τη μια μέρα στην άλλη. Αυτό που έχει ανάγκη σήμερα η χώρα είναι μεγάλες αλλαγές υπέρ των πολλών που θα προκύψουν μέσα από συγκρούσεις με συμφέροντα και νοοτροπίες. Τις αλλαγές αυτές δεν μπορεί να υλοποιήσουν ούτε η ανερμάτιστη εθνικολαϊκίστικη Αριστερά ούτε η συντηρητική Δεξιά ούτε όσοι αναπαράγουν νοοτροπίες του χθες. Ενα πρόγραμμα ριζοσπαστικών αλλαγών λοιπόν είναι το πρώτο ζητούμενο. Ποιος μπορεί να το καταρτίσει; Χρειάζεται η συμμετοχή ενός ευρέος φάσματος παραγόντων. Μπορούν οι δυνάμεις του Ποταμιού, κάποιες δυνάμεις από τον χώρο του ΠαΣοΚ-Δημοκρατικής Συμπαράταξης, πρόσωπα και ομάδες που δεν είναι ενταγμένες αυτή τη στιγμή σε κόμματα αλλά έχουν αποδείξει ότι έχουν μεταρρυθμιστική ατζέντα κι έχουν πρωταγωνιστήσει σε αλλαγές.
Το σημαντικότερο όμως είναι να μπουν στο «παιχνίδι» πολίτες που δεν εκφράζονται από τα σημερινά κόμματα εξουσίας, οι νέοι και οι παραγωγικές δυνάμεις που στενάζουν από το πελατειακό κράτος, την αναξιοκρατία, τις συντεχνίες, τον κομματισμό. Δίχως τη συμμετοχή των παραπάνω δυνάμεων και, θα επιμείνω, της νεολαίας, θα πρόκειται για πρωτοβουλίες παλιών και νέων επαγγελματιών της πολιτικής που μιλούν στο όνομα της κοινωνίας αλλά με την κοινωνία απούσα.
Πώς θα οργανωθεί αυτή η συζήτηση; Η πρόταση που κατατέθηκε στο Συνέδριο του Ποταμιού από τον Σταύρο Θεοδωράκη μπορεί να μην ήταν φαντασμαγορικά επικοινωνιακή, όμως δίνει λύση. Με πρωτοβουλία της Επιτροπής Διαλόγου του Ποταμιού, στην οποία μετέχουν πρόσωπα ευρύτερης αποδοχής –πολλά εκ των οποίων κρατούν κριτική στάση σε επιλογές του Ποταμιού -, μπορεί να επιχειρηθεί η συνάντηση όσο το δυνατόν περισσότερων δυνάμεων του προοδευτικού- ριζοσπαστικού χώρου. Προσώπων, κινήσεων, συλλογικοτήτων και νέων δυνάμεων. Οχι μέσα από συνεννοήσεις κορυφής, ούτε συμφωνίες μηχανισμών. Πρώτο βήμα η συγκρότηση μιας ανοιχτής Επιτροπής από αυτές τις δυνάμεις, που θα οργανώσει τη συζήτηση για τις λύσεις που έχει ανάγκη η χώρα. Για την ανάγκη αναμόρφωσης της διοίκησης, το χτύπημα του πελατειακού κράτους και του κομματισμού. Για την υιοθέτηση κανόνων υγιούς ανταγωνισμού και την αντιμετώπιση των ολιγαρχών και των συντεχνιών. Για αλλαγές που ευνοούν την ανάπτυξη και τις επενδύσεις. Για μια Παιδεία ανοιχτή. Για κράτος προνοίας για αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη. Για ασφαλιστικό σύστημα δίκαιο. Για δημοκρατικές αλλαγές και τον πραγματικό διαχωρισμό των εξουσιών, σε αντίθεση με τον πλήρη ευτελισμό των θεσμών που βιώνουμε. Για τον διαχωρισμό Εκκλησίας – κράτους. Κοινό ιδεολογικό πλαίσιο αναφοράς οι αρχές του πολιτικού φιλελευθερισμού και η ανάγκη για τη λειτουργία ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους.
Η συζήτηση πάνω σε αυτά τα ζητήματα θα δείξει τις πραγματικές προθέσεις του καθενός και τα όριά του. Πόσο κοιτάζει στο μέλλον ή απλώς το επικαλείται ως σύνθημα. Θα δείξει επίσης αν μπορούμε όλοι εμείς μαζί να προσελκύσουμε ζωντανές κοινωνικές δυνάμεις ώστε να αναπτυχθεί πραγματική δυναμική για κάτι νέο. Στη διαδρομή θα ξεπεραστούν και οι διαδικαστικές ασάφειες. Οσοι βιάζονται λοιπόν και μιλούν για συγκολλήσεις, διαδικασίες και συνεργασίες κορυφής παραβλέπουν την ουσία.
Οι πολίτες αγωνιούν για τη δική τους διάσωση μέσα σε αυτή την καταστροφική λαίλαπα. Δεν αγωνιούν καθόλου για τη διάσωση των κομματικών μηχανισμών, ούτε για την πολιτική καριέρα κάποιων. Μπορεί να φτιαχτεί πράγματι κάτι μεγάλο και δυνατό; Εδώ είναι η πρόσκληση για όλους μας. Να ξεπεράσουμε τους εαυτούς μας και τις ανασφάλειές μας και να ανοιχθούμε στην κοινωνία. Εκεί μόνο θα μπουν γερά θεμέλια.
Ο κ. Δημήτρης Τσιόδρας είναι δημοσιογράφος, εκπρόσωπος Τύπου του Ποταμιού.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
