Ως τώρα γνωρίζαμε τον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων NPL. Καιρός είναι να τον ξεχάσουμε διότι ένας νέος δείκτης έρχεται να πάρει τη θέση του.
Πρόκειται για τον δείκτη μη εξυπηρετούμενης έκθεσης ΝΡΕ (Νon Ρerforming Εxposure), ο οποίος επιχειρεί να απεικονίζει καλύτερα και με ενιαίο τρόπο τα προβληματικά δάνεια των τραπεζών. Σε αυτόν, εκτός από τα δάνεια σε καθυστέρηση πάνω από 90 ημέρες που περιλαμβάνει ο δείκτης NPL, εμπεριέχονται και δάνεια που έχουν ρυθμιστεί ή αναδιαρθρωθεί, καθώς και ανοίγματα εκτός ισολογισμού.
Μέτρο σύγκρισης


«Σε έναν χρόνο από σήμερα θα μιλάμε για ΝΡΕ και όχι για NPL με βάση τους νέους κανόνες της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΒΑ) που τέθηκαν σε ισχύ από τον Σεπτέμβριο του 2014 και συνέπεσαν με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) της ΕΚΤ» αναφέρει κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος. Και αυτό μπορεί να γίνει αντιληπτό στις αναλυτικές παρουσιάσεις των αποτελεσμάτων του 2014, στις οποίες οι τράπεζες δίνουν πλέον μεγάλη σημασία στον δείκτη ΝΡΕ.
Στόχος του νέου δείκτη είναι να δώσει ένα κοινό μέτρο σύγκρισης που να μην επιτρέπει παρεκκλίσεις ή ωραιοποιήσεις εκ μέρους των τραπεζών. Ο δείκτης αυτός επιβλήθηκε για πρώτη φορά σε όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες που συμμετείχαν στα stress tests της ΕΚΤ τον περασμένο Οκτώβριο με στόχο να υπάρχει ένας κοινός ορισμός για τα προβληματικά δάνεια και τις λοιπές εκθέσεις σε κινδύνους που έχουν στους ισολογισμούς τους οι τράπεζες και υπό την έννοια αυτή, όπως επισημαίνουν πηγές της ΕΚΤ, αποτελεί «ένα σημαντικό βήμα στον δρόμο για την τραπεζική ενοποίηση».
Στην αγορά και στους επενδυτές ο δείκτης έχει γίνει αποδεκτός με ικανοποίηση γιατί έχουν έναν κοινό ορισμό για το τι είναι προβληματικό δάνειο. Οπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς, «με βάση τα NPL, όταν ένα δάνειο ρυθμιζόταν, έφευγε από το προβληματικό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών. Η κάθε τράπεζα όμως ρύθμιζε με τους δικούς της κανόνες και ενημέρωνε τις αρχές για τα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση πάνω από 90 ημέρες όπως ήθελε. Ερχεται τώρα η ΕΒΑ και λέει στις τράπεζες: Βάζω ενιαίους κανόνες και θέλω στον δείκτη ΝΡΕ να περιλαμβάνεις, εκτός από τα δάνεια σε καθυστέρηση πάνω από 90 ημέρες, και τα δάνεια που έχεις ρυθμίσει π.χ. δύο και τρεις φορές ή τις “βαριές” αναδιαρθρώσεις, τις οποίες θα πρέπει να παρακολουθήσεις π.χ. για έναν χρόνο, να δεις αν όντως ο δανειολήπτης μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του προτού θεωρήσεις το δάνειό του ενήμερο».
Διαφορετική εικόνα


Οι τράπεζες δημοσιοποίησαν για πρώτη φορά τα στοιχεία με βάση τον δείκτη ΝΡΕ στο τέλος του 2014, ύστερα από σχετική οδηγία της Τράπεζας της Ελλάδος. Από αυτά προκύπτει ότι, ενώ οι τέσσερις συστημικές τράπεζες παρουσιάζουν δείκτη δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών που κυμαίνεται μεταξύ 24% και 39%, όταν λαμβάνεται υπόψη o νέος δείκτης, τα προβληματικά χαρτοφυλάκια διαμορφώνονται μεταξύ 39% και 48%. Αντίστοιχα, οι δείκτες κάλυψης, δηλαδή οι προβλέψεις ως ποσοστό των προβληματικών δανείων, στην περίπτωση των NPL διαμορφώνονται μεταξύ 56% και 62% ενώ με τον ΝΡΕ μεταξύ 43% και 48%.

Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών
Προληπτική ρύθμιση και εποπτεία
H Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA) είναι ανεξάρτητη αρχή της ΕΕ η οποία έχει επιφορτιστεί με το έργο της προληπτικής ρύθμισης και εποπτείας στο σύνολο του ευρωπαϊκού τραπεζικού τομέα. Αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Συστήματος Χρηματοοικονομικής Εποπτείας (ΕΣΧΕ), το οποίο απαρτίζεται από τρεις εποπτικές αρχές: την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA), την EBA και την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA). Η ΕBΑ είναι ανεξάρτητη αρχή αλλά λογοδοτεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ρόλος της είναι η βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς διασφαλίζοντας κατάλληλη, αποδοτική και εναρμονισμένη ευρωπαϊκή εποπτεία και ρύθμιση. Κύριο καθήκον της είναι να συμβάλει στη δημιουργία του ευρωπαϊκού ενιαίου εγχειριδίου κανόνων στον τραπεζικό τομέα.
Στόχος του ενιαίου εγχειριδίου κανόνων είναι η παροχή ενός ενιαίου συνόλου εναρμονισμένων εποπτικών κανόνων για τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα σε ολόκληρη την ΕΕ οι οποίοι θα συμβάλουν στη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού και θα παρέχουν υψηλή προστασία σε καταθέτες, επενδυτές και καταναλωτές.


Εκθεση Fitch
Θετικό βήμα η δημιουργία «bad bank» αλλά…
Στα 72 δισ. ευρώ υπολογίζει η Fitch τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τεσσάρων μεγάλων ελληνικών τραπεζών στο τέλος του 2014. Σύμφωνα με έκθεση του διεθνούς αξιολογητικού οίκου, η πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να δημιουργήσει μια «bad bank» αποτελεί ένα θετικό βήμα στη μεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα γιατί αναγνωρίζει ότι τα υψηλά ποσοστά των μη εξυπηρετούμενων δανείων υπονομεύουν τη χορήγηση νέων.
Ωστόσο, ο οίκος αξιολόγησης τονίζει ότι το συνολικότερο πακέτο προτάσεων που παρουσιάστηκε στους Ευρωπαίους την 1η Απριλίου φαίνεται ανεπαρκές σχετικά με το μέγεθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τράπεζες, παρά τα πιθανά οφέλη για τη ρευστότητα και την ποιότητα του χαρτοφυλακίου των τραπεζών.
Χρειάζεται υψηλή μόχλευση

Σύμφωνα με τη Fitch, η πρόταση για τη δημιουργία μιας «bad bank» με τη χρήση των κεφαλαίων που έχουν απομείνει στο ΤΧΣ δεν αναμένεται να προσφέρει μια ουσιαστική βραχυπρόθεσμη λύση στα προβλήματα των ελληνικών τραπεζών εφόσον δεν έχει υψηλή μόχλευση.
Και αυτό διότι, όπως επισημαίνεται στην έκθεση, ο όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στις ελληνικές τράπεζες ξεπερνά κατά πολύ το μαξιλάρι των 10,9 δισ. ευρώ του ΤΧΣ που θα χρησιμοποιηθεί ως κεφάλαιο για την «bad bank».
Η Fitch υποστηρίζει ακόμη ότι δεν είναι ξεκάθαρο το χρηματοδοτικό προφίλ της «bad bank». Το μοντέλο της Ισπανίας, το οποίο βασιζόταν στα ομόλογα με εγγύηση Δημοσίου, δύσκολα θα αναπαραχθεί στην Ελλάδα γιατί τα ελληνικά ομόλογα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ενέχυρα (collateral) στο ευρωσύστημα.
Παράλληλα η Fitch σημειώνει ότι οι προτάσεις για τη μεταρρύθμιση των εποπτικών αρχών είναι δυνητικά θετικές, αλλά είναι δύσκολο να εφαρμοστούν σε μικρό χρονικό διάστημα, ειδικά σε μια περίοδο που η χώρα βρίσκεται υπό εξαιρετικά μεγάλη πίεση.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ