Δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες, θέμα μεγάλο και προβληματικό. Πόσες είναι, πού ανήκουν, από ποιον φορέα εποπτεύονται; Οι πρώτες είναι 46, μαζί με την Εθνική Βιβλιοθήκη, και εποπτεύονται από το υπουργείο Παιδείας. Κάποιες ανάμεσά τους έχουν ξεχωρίσει, με πιο γνωστή την περίπτωση της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Βέροιας αλλά επίσης της Δράμας, των Σερρών, της Λιβαδειάς, της Ναυπάκτου, για να αναφέρουμε ορισμένες. Με τις δημοτικές βιβλιοθήκες όμως τι γίνεται; Στην ουσία αχαρτογράφητες και ακαταμέτρητες, εντάσσονται στους οργανισμούς Πολιτισμού των Δήμων. Διακεκριμένη περίπτωση ανάμεσά τους είναι η Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης, με ένα ευρύ δίκτυο δραστήριων παραρτημάτων και παιδικών βιβλιοθηκών. Εδώ η Αθήνα έρχεται δεύτερη. Για να πούμε την αλήθεια, ούτε καν δεύτερη. Η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Αθήνας, στην περιοχή του σταθμού Λαρίσης, ελάχιστα είναι γνωστή στους Αθηναίους. Ίσως η τοποθεσία στην οποία βρίσκεται, εκτός του κέντρου της πόλης, να παίζει τον ρόλο της. Η εγκατάστασή της στην οδό Δομοκού το 2002, μεταφερόμενη από το, νυν, δημοτικό μέγαρο στην πλατεία Κοτζιά, είχε συζητηθεί πολύ. Ήταν όμως αναγκαία.
Δεν είναι φτωχή σε υλικό, κάθε άλλο. Ιδρυμένη από τον πρώτο δήμαρχο Αθηναίων Ανάργυρο Πετράκη (1835-1857), ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1936 και έχει σήμερα στις συλλογές 55.000 βιβλία ποικίλης θεματολογίας. Η σημαντικότερη συλλογή της είναι αναμφισβήτητα το αρχείο εφημερίδων (από το 1863 έως σήμερα) και περιοδικών (από το 1834 έως σήμερα), το αρχείο ΦΕΚ (από το 1833 έως σήμερα) και η ειδική ενότητα με βιβλία και φωτογραφικό αρχείο για την ιστορία της πόλης της Αθήνας. Έχει αναγνωστήρια, είναι δανειστική, έχει ένα καλό ωράριο λειτουργίας και εύκολη πρόσβαση, είναι δυο βήματα από τον σταθμό του μετρό. Τα τελευταία καλοκαίρια φιλοξένησε δράσεις για παιδιά στο πλαίσιο της Καλοκαιρινής Εκστρατείας του δικτύου Future Library. Η επισκεψιμότητά της, ειδικά στα χρόνια της κρίσης, αυξήθηκε.
Παρ’ όλα αυτά, υπολείπεται ακόμη σημαντικά σε υποδομές, σε υπηρεσίες και κυρίως σε αναγνωρισιμότητα και δεν ανταποκρίνεται στον ρόλο που οφείλει να έχει η βιβλιοθήκη μιας μητρόπολης όπως η Αθήνα. Δεν ζητούμε να γίνει αντίστοιχη με τη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης, που ίσως είναι πιο αναγνωρίσιμη και πιο κοντά στους πολίτες από ό,τι η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, αλλά να αποκτήσει μια ισχυρή παρουσία στη ζωή της πόλης, να γίνει σημείο αναφοράς και να διευκολύνει την ώσμωση των εθνικών και κοινωνικών ομάδων της πόλης.
Πληροφορούμαστε λοιπόν με χαρά ότι ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΟΠΑΝΔΑ) αποφάσισε να ασχοληθεί εντατικά με τη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Αθήνας, κατέγραψε τις ελλείψεις και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και πρόκειται να αναλάβει δράση και να αναβαθμίσει τις υποδομές της βιβλιοθήκης.
«Φωνές μείζονες σε φως έλασσον»: Μάριος Χάκκας
Στο πλαίσιο της ανανέωσης και της εξωστρέφειας της βιβλιοθήκης εντάσσεται και η σειρά εαρινών εκδηλώσεων «Φωνές μείζονες σε φως έλασσον» που σκοπό έχουν να κάνουν τη βιβλιοθήκη γνωστή στους Αθηναίους. Οι εκδηλώσεις αφιερώνονται σε μεταπολεμικούς πεζογράφους με διακριτό ίχνος στην εποχή τους: τον Γιώργο Ιωάννου, τον Μάριο Χάκκα, τον Δημήτρη Χατζή, την Τατιάνα ΓκρίτσηΜιλλιέξ, τον Ανδρέα Φραγκιά και τον Άρη Αλεξάνδρου.
Τη Δευτέρα 16 Μαρτίου, στις 6.30 μ.μ. στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Αθήνας (Δομοκού 2) πραγματοποιείται αφιέρωμα σε μια από τις πιο χαρακτηριστικές φωνές της μεταπολεμικής διηγηματογραφίας, τον Μάριο Χάκκα (1931-1972), τον συγγραφέα των συλλογών O μπιντές και άλλες ιστορίες (1970) και Tο κοινόβιο (1972). Για τον συγγραφέα και το έργο του θα μιλήσουν η νεοελληνίστρια Αγγέλα Καστρινάκη και ο δημοσιογράφος Γιάννης Μπασκόζος. Αποσπάσματα του έργου του θα διαβάσουν οι ηθοποιοί Άννα Ελεφάντη και Δημήτρης Μυλωνάς.
Πραγματοποιήθηκε ήδη το αφιέρωμα στον Γιώργο Ιωάννου και θα ακολουθήσουν τα αφιερώματα στους: Δημήτρη Χατζή (30 Mαρτίου), Τατιάνα Γκρίτση-Μιλλιέξ (20 Απριλίου), Ανδρέα Φραγκιά (4 Μαΐου), Άρη Αλεξάνδρου (18 Μαΐου).