Αγαπητοί αναγνώστες, εκτός από καλή χρονιά, οφείλουμε να σας ευχηθούμε και καλή… γριποχρονιά. Διότι η γρίπη, σύμφωνα με όλα τα επίσημα στοιχεία, κάνει «ποδαρικό» σε ολοένα και περισσότερα σπίτια –τα δεδομένα του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ δείχνουν ότι η νόσος βρίσκεται σε έξαρση τις τελευταίες δύο-τρεις εβδομάδες και, όπως μας πληροφόρησαν οι αρμόδιοι, συνεχίζει να παρουσιάζει ανοδική πορεία –ήδη ως τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές επτά άτομα είχαν χάσει τη ζωή τους εξαιτίας της γρίπης, 27 συνολικά είχαν νοσηλευθεί σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), εκ των οποίων 16 συνέχιζαν να νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση, ενώ τα κρούσματα εκτιμάται ότι θα φθάσουν στο ζενίθ γύρω στις αρχές με μέσα Φεβρουαρίου.
Πρόκειται για ένα «ιο-ραντεβού» με τον πληθυσμό ετήσιο και αναμενόμενο, το οποίο όμως σε σύγκριση με άλλες χρονιές μοιάζει να είναι περισσότερο… στα τυφλά. Και αυτό διότι το κύριο στέλεχος του ιού της γρίπης που προκαλεί εφέτος τα περισσότερα κρούσματα σε ΗΠΑ και Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της χώρας μας, το Η3Ν2 του τύπου Α του ιού της γρίπης, έχει (ψιλο)αλλάξει πρόσωπο, έχει εμφανίσει αντιγονική παρέκκλιση, όπως επιστημονικά ονομάζεται, σε σύγκριση με εκείνο που περιέχεται στο εφετινό αντιγριπικό εμβόλιο. Το ερώτημα που προκύπτει λοιπόν είναι άμεσο και «καυτό» παρά τις κρύες ημέρες που διανύουμε: Με δεδομένα τα «τερτίπια» του ιού το εμβόλιο που έχουν λάβει εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως και κυρίως εκείνοι που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού έχει καταστεί όπλο… άσφαιρο; Δεν είναι έτσι τα πράγματα, απαντούν οι ειδικοί με τους οποίους ήλθε σε επαφή «Το Βήμα», οι οποίοι σημειώνουν ότι το εμβόλιο συνεχίζει να είναι χρήσιμο. Διαβάστε στις γραμμές που ακολουθούν τα γιατί, τα πώς και τα διότι σχετικά με τη γρίπη που μας αφορούν όλους. Βέβαια, πιθανότατα δεν θα λάβετε απαντήσεις στα πάντα και ίσως σας γεννηθούν ακόμη μεγαλύτερες απορίες όταν για παράδειγμα δείτε πως μέσα στην έξαρση της γρίπης ακόμη και νοσηλευόμενοι σε ΜΕΘ χρειάζεται να πληρώνουν για την εξέταση των δειγμάτων τους!
Τα τελευταία 24ωρα προστέθηκαν στα σοβαρά περιστατικά που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ ένα βρέφος (παρότι η κατάστασή του δεν είναι σοβαρή, κρίθηκε πως έπρεπε να εισαχθεί σε ΜΕΘ, καθώς είναι λίγων εβδομάδων) και ένας 24χρονος χωρίς βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό. Ωστόσο η πλειονότητα των κρουσμάτων αφορά άτομα με «φορτωμένο» ιστορικό, κυρίως εξαιτίας καρδιοπαθειών, πνευμονοπαθειών ή κακοηθειών, σημειώνει μιλώντας στο «Βήμα» ο αναπληρωτής καθηγητής Λοιμώξεων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και λοιμωξιολόγος του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) κ. Σωτήρης Τσιόδρας. «Μόλις τρία από τα περιστατικά είχαν «ελεύθερο» ιατρικό ιστορικό» επισημαίνει ο ειδικός. Πάντως ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τη νοσηρότητα και τη θνητότητα του στελέχους που κυκλοφορεί θα εξαχθούν με βάση τα παγκόσμια δεδομένα όταν ολοκληρωθεί η περίοδος γρίπης.
Πόσο προστατεύει το εμβόλιο;
Στο τέλος της εφετινής γριποπεριόδου θα γίνει και ο… λογαριασμός σχετικά με το πόσο αποτελεσματικό ήταν το εμβόλιο ενάντια στη νόσο. Τα στοιχεία όμως που έχουν οι ειδικοί στα χέρια τους από την τυποποίηση των μέχρι στιγμής δειγμάτων έχουν προκαλέσει θόρυβο. Ιδού το γιατί: το στέλεχος του ιού της γρίπης που ευθύνεται για τα περισσότερα κρούσματα γρίπης στην Ελλάδα είναι το Η3Ν2 της γρίπης τύπου Α. Σε ελάχιστες περιπτώσεις «ένοχο» για κρούσματα είναι το Η1Ν1 που ανήκει επίσης στον τύπο Α της γρίπης –πρόκειται για το γνωστό πανδημικό στέλεχος του 2009 -, ενώ κυκλοφορεί, επίσης σε πολύ περιορισμένο βαθμό, και γρίπη τύπου Β. Ωστόσο, όπως αναφέρουν ειδικοί του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ, τα εργαστηριακά δεδομένα που αφορούν έλεγχο για παρουσία μεταλλάξεων στο γονίδιο της αιμοσυγκολλητίνης των δειγμάτων Η3Ν2 τα οποία έχουν απομονωθεί την εφετινή περίοδο από ασθενείς στην Ελλάδα δείχνουν ότι τα στελέχη παρουσιάζουν γενετικές μεταβολές που υποδεικνύουν αντιγονική παρέκκλιση, δηλαδή τάση να διαφέρουν από το στέλεχος του εμβολίου. Σημειώνεται ότι τα δεδομένα αυτά αφορούν το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Νότιας Ελλάδας. Πάντως ο διευθυντής του Κέντρου δρ Ανδρέας Μεντής μάς πληροφόρησε ότι τα τελευταία στοιχεία από την ανάλυση δειγμάτων δείχνουν πως το στέλεχος δεν έχει υποστεί περαιτέρω μεταλλάξεις. Σχετικά με το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Βόρειας Ελλάδας, ως και αυτή τη στιγμή, όλα τα δείγματα τύπου Α αφορούσαν το στέλεχος Η3Ν2, ενώ εκκρεμεί η διερεύνηση για ενδεχόμενη ύπαρξη αντιγονικής παρέκκλισης σε σχέση με το στέλεχος που χρησιμοποιείται στο εμβόλιο.
Και τι είναι η αντιγονική παρέκκλιση;
Τι σημαίνει λοιπόν η περίφημη πλέον αντιγονική παρέκκλιση; Το αντιγριπικό εμβόλιο δεν προσφέρει προστασία; Σύμφωνα με τον κ. Τσιόδρα, αναμένεται πράγματι μειωμένη αποτελεσματικότητα του εφετινού εμβολίου έναντι του… παρεκκλίνοντος Η3Ν2 –ο συνολικός όμως βαθμός αποτελεσματικότητας δεν μπορεί να προβλεφθεί από τώρα παρά μόνο όταν ολοκληρωθεί η περίοδος γρίπης. Σε κάθε περίπτωση, το εμβόλιο δεν είναι «άχρηστο». «Το εμβόλιο διατηρεί την αποτελεσματικότητά του έναντι του Η1Ν1 και της γρίπης τύπου Β, καθώς δεν έχουν εμφανιστεί αντιγονικές μεταβολές σε αυτά τα στελέχη σε σύγκριση με τα στελέχη του εμβολίου. Και σε ό,τι αφορά όμως το Η3Ν2, το εμβόλιο μπορεί να προσφέρει την αποκαλούμενη διασταυρούμενη προστασία –αυτό σημαίνει ότι ο οργανισμός παράγει αντισώματα ως αντίδραση έναντι των στελεχών του εμβολίου και ότι, ακόμη και αν δεν υπάρχει πλήρης ταύτιση του στελέχους Η3Ν2 του εμβολίου με το Η3Ν2 που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή, όποιος έχει κάνει το εμβόλιο μπορεί είτε να αποφύγει τη γρίπη ή να έχει ηπιότερα συμπτώματα και με μικρότερη διάρκεια λόγω συγγένειας των δύο στελεχών».
Για ποιον λόγο όμως το αντιγριπικό εμβόλιο δεν περιέχει και το μεταλλαγμένο στέλεχος που δημιουργεί τώρα «πονοκέφαλο» σε ειδικούς και μη; Ο κ. Μεντής εξηγεί ότι η απόφαση για τη σύνθεση του εμβολίου λαμβάνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τον Φεβρουάριο κάθε έτους. Κάθε χρόνο το εμβόλιο περιέχει τρία αδρανοποιημένα στελέχη –δύο στελέχη της γρίπης τύπου Α (ένα στέλεχος Η1Ν1 και ένα Η3Ν2), καθώς και ένα στέλεχος της γρίπης τύπου Β. «Οταν ελήφθη η απόφαση για το εφετινό εμβόλιο τον Φεβρουάριο του 2014, δεν είχαν εμφανιστεί μεταλλαγμένα στελέχη Η3Ν2 σε κανένα μέρος του κόσμου, ώστε να συμπεριληφθεί το κατάλληλο στο εμβόλιο. Και δεν είναι δυνατόν η σύνθεση του εμβολίου να αποφασιστεί μετά τον Φεβρουάριο, καθώς για την παραγωγή του απαιτούνται τουλάχιστον έξι-οκτώ μήνες».
Τι να περιμένουμε;
Με βάση όλα αυτά τα γιατί που απαντήθηκαν μέχρι στιγμής μένει το μεγάλο ερώτημα του… τι μέλλει γενέσθαι. Κανένας δεν μπορεί να προδικάσει. Ωστόσο, όπως μας λέει ο κ. Τσιόδρας, πρόσφατη εκτίμηση κινδύνου επιστημόνων του ΚΕΕΛΠΝΟ έδειξε ότι με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα και σε περίπτωση που συνεχίσει να επικρατεί το μεταλλαγμένο Η3Ν2, αναμένεται κύμα εποχικής γρίπης με σημαντική ένταση που θα αφορά κυρίως άτομα με υποκείμενα νοσήματα και άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Σε αυτό συντελεί το ότι στη χώρα μας η εμβολιαστική κάλυψη στις ομάδες υψηλού κινδύνου είναι χαμηλή (εκτιμάται με βάση έρευνα που διενεργήθηκε για λογαριασμό του ΚΕΕΛΠΝΟ στα τέλη του περασμένου έτους ότι η συνολική εμβολιαστική κάλυψη μόλις ξεπερνά το 22% ενώ από τα εμβολιασθέντα άτομα ποσοστό περίπου 41% ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου). Συντελεί επίσης το γεγονός ότι το εφετινό εμβόλιο προσφέρει μειωμένη προστασία ενάντια στο μεταλλαγμένο Η3Ν2.
Και τι να κάνουμε;
Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε με βάση και τα νέα (μετ)αλλαγμένα δεδομένα; Η στρατηγική πρέπει να βασιστεί σε τρεις άξονες, σημειώνει μιλώντας στο «Βήμα» η πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ, καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας κυρία Τζένη Κουρέα-Κρεμαστινού. «Απαιτείται η λήψη προληπτικών μέτρων, όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών, ο αερισμός των χώρων, η αποφυγή συγχρωτισμού, αλλά και η τήρηση των κανόνων αναπνευστικής υγιεινής, όπως το να βάζουμε πάντα το χέρι μας στο στόμα όταν φταρνιζόμαστε ή βήχουμε. Απαιτείται ακόμη ο ασθενής να καταφύγει στον γιατρό σε περίπτωση σοβαρών ή παρατεταμένων συμπτωμάτων γρίπης –αυτό αφορά ακόμη και τα άτομα που δεν ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου για επιπλοκές. Ο γιατρός θα κρίνει αν ενδείκνυται η λήψη αντι-ιικών φαρμάκων τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν προστατευτικά μειώνοντας τη βαρύτητα των συμπτωμάτων και τη διάρκεια νόσησης. Τέλος, είναι απαραίτητη η συνέχιση του εμβολιασμού ακόμη και τώρα, κατά τη διάρκεια του κύματος εποχικής γρίπης, καθώς το εμβόλιο προστατεύει από το Η1Ν1 και τον τύπο Β της γρίπης, ενώ μπορεί να προστατεύσει, έστω και σε μικρότερο βαθμό, από το Η3Ν2». Οσοι δεν έχουν εμβολιαστεί και ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου (άτομα 60 ετών και άνω, ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα, ασθενείς με άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες, άτομα με χρόνια νεφροπάθεια ή καρδιοπάθειες, μεταμοσχευμένοι ασθενείς, άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία, εργαζόμενοι σε υπηρεσίες υγείας κ.ά.) μπορούν να το πράξουν ακόμη και σήμερα, αφού βρισκόμαστε στην αρχή του κύματος γρίπης. Οφείλουν όμως να έχουν υπόψη τους ότι απαιτούνται περίπου δύο εβδομάδες από τον εμβολιασμό προκειμένου να αναπτύξουν πλήρη ανοσία.
Ολοι οι ειδικοί με τους οποίους μιλήσαμε συστήνουν σίγουρα αυτό: όχι πανικό αλλά σωστές κινήσεις, ώστε η γρίπη να περάσει όπως περνά πάντα. Εμείς θα προσθέσουμε όμως ότι, για να περάσει όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα, ο πανικός μπορεί να είναι ο χειρότερος σύμβουλος αλλά η εγρήγορση είναι σταθερά ο καλύτερος. Για το καλό όλων…
Παρέκκλιση και μεταβολή
Τι ακριβώς έχει συμβεί λοιπόν στο περιβόητο πλέον μεταλλαγμένο Η3Ν2; Για να το εννοήσουμε ας ξεκινήσουμε εξηγώντας την ορολογία. Σύμφωνα με τα CDC, τα διαφορετικά στελέχη του ιού της γρίπης υφίστανται συνεχείς αλλαγές, μεγαλύτερες ή μικρότερες. Μπορούν να υποστούν το αποκαλούμενο «antigenic drift» (αντιγονική παρέκκλιση, όπως έχει συμβεί τώρα με το Η3Ν2) ή και το σοβαρότερο «antigenic shift» (αντιγονική μεταβολή, όπως είχε συμβεί το 2009 με το πανδημικό στέλεχος Η1Ν1).
Στην αντιγονική παρέκκλιση εμφανίζονται μικρές μεταλλάξεις στα γονίδια αιμοσυγκολλητίνης και νευραμινιδάσης –των πρωτεϊνών της επιφανείας του ιού της γρίπης -, οι οποίες λαμβάνουν χώρα αδιάκοπα καθώς ο ιός πολλαπλασιάζεται. Αυτές οι μικρές γενετικές αλλαγές παράγουν συνήθως ιούς που συγγενεύουν πολύ μεταξύ τους –το ανοσοποιητικό σύστημα που εκτίθεται σε έναν ιό όχι ακριβώς ίδιο αλλά πολύ παρόμοιο με εκείνον που περιέχεται στο αντιγριπικό εμβόλιο συνήθως θα τον αναγνωρίσει και θα αντιδράσει. Ωστόσο με την πάροδο του χρόνου οι γενετικές αυτές μεταλλάξεις μπορεί να συσσωρευθούν και να οδηγήσουν σε ιούς που είναι διαφορετικοί αντιγονικά. Οταν αυτό συμβαίνει το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να μην αναγνωρίσει έναν ιό συγγενή (αλλά αρκετά… μακρινό συγγενή) σε σύγκριση με εκείνον που περιέχεται στο εμβόλιο.
Στην αντιγονική μεταβολή λαμβάνει χώρα μια πολύ μεγάλη μεταβολή μόνο σε στελέχη γρίπης τύπου Α (τα στελέχη γρίπης τύπου Β υφίστανται μόνο την πιο σταδιακή διαδικασία της αντιγονικής παρέκκλισης), η οποία καταλήγει σε μεγάλη αλλαγή της δομή της αιμοσυγκολλητίνης και της νευραμινιδάσης. Οταν λάβει χώρα μια αντιγονική μεταβολή οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ελάχιστη ή και καθόλου προστασία ενάντια στον νέο ιό.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτή τη στιγμή το Η3Ν2 εμφανίζει έξι γενετικές μεταβολές στο γονίδιο της αιμοσυγκολλητίνης του, δεν έχει υποστεί όμως τη μεγάλη αντιγονική μεταβολή. Εξ ου και το εμβόλιο έχει κάποια αποτελεσματικότητα εναντίον του.

Το επιθετικό Η3Ν2

Στοιχεία των αμερικανικών CDC δείχνουν ότι το στέλεχος Η3Ν2 εμφανίζει αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα σε ηλικιωμένους αλλά και μικρά παιδιά

Το μεταλλαγμένο Η3Ν2 δείχνει άγριες διαθέσεις σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Στις ΗΠΑ, σύμφωνα με στοιχεία των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), η δραστηριότητα της γρίπης είναι υψηλή στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, με το στέλεχος Η3Ν2 να κυριαρχεί (σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των δειγμάτων το στέλεχος εμφάνιζε αντιγονική παρέκκλιση). Συγχρόνως, στις ΗΠΑ έχουν καταγραφεί συνολικά 26 θάνατοι παιδιών, στο σύνολό τους από γρίπη τύπου Α, με βάση τις τελευταίες διαθέσιμες αναφορές. Είναι αξιοσημείωτο μάλιστα πως σε πρόσφατη ενημέρωσή τους τα CDC τονίζουν ότι όλες οι περίοδοι εποχικής γρίπης στις οποίες επικρατεί το στέλεχος Η3Ν2 σχετίζονται με αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα – ειδικά σε ηλικιωμένους και μικρά παιδιά – σε σύγκριση με περιόδους στις οποίες επικρατούν στελέχη όπως το Η1Ν1 (προ πανδημίας) ή στελέχη τύπου Β. Μάλιστα μόνο στις ΗΠΑ μέσα σε διάστημα τριακονταετίας (συγκεκριμένα μεταξύ 1976 και 2007) οι εκτιμήσεις των CDC αναφέρουν ότι κατά τις περιόδους που επικράτησε το Η3Ν2 απεβίωσαν κατά μέσο όρο 29.000 άνθρωποι κατ’ έτος σε σύγκριση με 10.648 άτομα που πέθαναν κατά μέσο όρο κατ’ έτος τις υπόλοιπες χρονιές. Στην Ευρώπη, όπου επικρατεί επίσης το μεταλλαγμένο Η3Ν2, τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) δείχνουν μέτρια ένταση του κύματος γρίπης σε επτά κράτη-μέλη και αυξητική τάση σε 14 κράτη-μέλη.



ΥΠΟΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ
Ασθενείς στην Εντατική πληρώνουν για την εξέτάση!
Τη στιγμή που η γρίπη δείχνει τα δόντια της, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Βήματος», εμφανίζονται προβλήματα σε ό,τι αφορά το σύστημα επιτήρησης των σοβαρών περιστατικών γρίπης που χρήζουν νοσηλείας σε ΜΕΘ, ελλείψει χρηματοδότησης από το υπουργείο Υγείας.
Ετσι καθίσταται άκρως δύσκολη η υποτυποποίηση από το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Βόρειας Ελλάδας των στελεχών γρίπης που απομονώνονται στη Βόρεια Ελλάδα εξαιτίας του ότι δεν έχει εγκριθεί παράταση της σύμβασής του με το ΚΕΕΛΠΝΟ. Ο καθηγητής Μικροβιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και επιστημονικός υπεύθυνος του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Γρίπης Βόρειας Ελλάδας κ. Νικόλαος Μαλισιόβας επιβεβαιώνει στο «Βήμα» ότι «δεν γνωρίζουμε τους λόγους, αλλά πράγματι δεν έχει εγκριθεί η παράταση της σύμβασης, γεγονός που καθιστά άκρως δύσκολο το έργο μας. Στην πράξη προσπαθούμε να συνεχίσουμε την τυποποίηση των δειγμάτων με ό,τι πόρους έχουμε και μέχρι στιγμής τα δείγματα που αφορούσαν νοσηλευομένους σε ΜΕΘ καλύφθηκαν οικονομικά. Πρέπει να πούμε βέβαια ότι είχαμε ελάχιστα δείγματα μέχρι τώρα, τις τελευταίες ημέρες όμως ο αριθμός τους αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο και τα πράγματα δυσκολεύουν περισσότερο». Πάντως ο κ. Μαλισιόβας σημειώνει πως ελπίζει ότι σύντομα τα πράγματα θα αποκατασταθούν. «Σε τελευταία πρόσφατη επικοινωνία με τους υπευθύνους λάβαμε την απάντηση ότι το θέμα θα λήξει σύντομα. Αυτό ευχόμαστε και εμείς».

Παράλληλα και το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Νότιας Ελλάδας δεν έχει συνάψει σύμβαση με το ΚΕΕΛΠΝΟ για την τρέχουσα περίοδο γρίπης. Με δεδομένο μάλιστα ότι υπάρχουν χρωστούμενα προς το Εργαστήριο από την προηγούμενη περίοδο γρίπης, το αποτέλεσμα –τουλάχιστον αυτή τη στιγμή –είναι ότι ακόμη και οι νοσηλευόμενοι για γρίπη σε ΜΕΘ πρέπει, είτε οι ίδιοι είτε το νοσοκομείο στο οποίο νοσηλεύονται, να πληρώνουν για την εξέταση των δειγμάτων τους (το κόστος ανέρχεται σε 38 ευρώ ανά δείγμα). Είναι επόμενο λοιπόν η κατάσταση αυτή να δημιουργεί ανησυχία σχετικά με το αν και πόσα περιστατικά μπορεί να έχουν «χαθεί» στον κυκεώνα της γριπο-έξαρσης. Σε επικοινωνία μας με τον διευθυντή του Εργαστηρίου Αναφοράς Γρίπης Νότιας Ελλάδας στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ δρα Ανδρέα Μεντή εκείνος εξήγησε: «Σε ό,τι αφορά την πληρωμή των εξετάσεων για τη γρίπη υπάρχει ένα ειδικό πλαίσιο σχετικά με τα σοβαρά περιστατικά που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ. Πέρυσι τα περιστατικά αυτά δεν πλήρωναν, καθώς τα κάλυπτε το ΚΕΕΛΠΝΟ. Εφέτος όμως, τουλάχιστον ως αυτή τη στιγμή, λόγω οικονομικών εκκρεμοτήτων, οι εξετάσεις χρεώνονται και πληρώνονται είτε από τους ίδιους τους ασθενείς είτε από το νοσοκομείο. Αναμένουμε τη νέα εντολή του ΚΕΕΛΠΝΟ προκειμένου να καλύπτονται οι εξετάσεις και έχουμε ενημέρωση ότι επίκειται».
Μιλώντας στο «Βήμα» η πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ καθηγήτρια κυρία Τζένη Κουρέα-Κρεμαστινού σημείωσε: «Από πλευράς ΚΕΕΛΠΝΟ προσπαθούμε να τακτοποιηθεί οικονομικά το ζήτημα το συντομότερο δυνατόν για να συνεχιστεί η απρόσκοπτη επιτήρηση της γρίπης στη χώρα μας». Οψόμεθα –αλλά η γρίπη μπορεί να περιμένει να… δει τι θα γίνει;

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ