Οταν ένας τυφλός, ετοιμοθάνατος άνθρωπος ζήτησε βοήθεια από έναν ταπεινό στρατιώτη κάπου έξω από την Κωνσταντινούπολη, εκείνος έτρεξε στο δάσος για να βρει νερό. Η αναζήτησή του ήταν μάταιη και ετοιμαζόταν να παραιτηθεί από την προσπάθεια, αλλά μια φωνή τον προέτρεψε να συνεχίσει το ψάξιμο. Οταν η πηγή βρέθηκε και πίνοντας ο ανήμπορος σώθηκε, η ίδια φωνή τον πρόσταξε να ξεπλύνει τα μάτια του τυφλού με το ίδιο νερό. Ετσι θα καταλάβαινε ποιος του μιλούσε. Ο τυφλός ως εκ θαύματος απέκτησε την όρασή του και τότε ο στρατιώτης από τη Θράκη, ο μετέπειτα βυζαντινός αυτοκράτορας Λέων Α’, κατάλαβε πως ήταν η Μεγαλόχαρη αυτή που του υπέδειξε τη θαυματουργή πηγή της ζωής. Και κάπως έτσι, αργότερα, όταν ανέβηκε στον θρόνο, έχτισε εκεί έναν μεγαλοπρεπή ναό, τη Ζωοδόχο Πηγή στο Μπαλουκλί, που τελικά γκρεμίστηκε από τους Τούρκους. Ομως πολλές εκκλησίες ανεγείρονται προς τιμήν της Ζωοδόχου Πηγής και μια τέτοια βρίσκεται στα στενάκια των Καμινίων, χαρίζοντας μάλιστα και στη μικρή ταβέρνα που βρίσκεται πίσω της το όνομά της.

Η δική μας Ζωοδόχος Πηγή δεν μπορεί να λάβει τον χαρακτηρισμό Μπαλουκλί, αφού δεν σερβίρει ψάρι (μπαλούκ είναι στα τουρκικά το ψάρι), όμως από το 2000 κάνει τα δικά της γαστρονομικά θαύματα. Τότε ήταν που ο Κώστας και ο Αλέξανδρος ανέλαβαν τα ηνία του παντοπωλείου το οποίο λειτουργούσε η γιαγιά τους από το 1944 και το μετέτρεψαν σε μια ζεστή ταβέρνα με υπέροχο και ολόφρεσκο φαγητό.



Ο Αλέξανδρος Τσώτσης μαζί με τον αδελφό του Κώστα ανέλαβαν την μπακαλοταβέρνα του παππού.

Η σχετικά μικρή εσωτερική σάλα ακροβατεί ανάμεσα στο παλιό και στο μοντέρνο, με τα βαρέλια και το προπολεμικό μωσαϊκό από τη μία και τα διακοσμητικά, τις μαριονέτες και τους κρυφούς φωτισμούς από την άλλη να δημιουργούν ένα θεατρικό σκηνικό. Λίγα τραπεζάκια στο πεζοδρόμιο που θυμίζει παλιά γειτονιά αυξάνουν τις διαθέσιμες θέσεις, όχι όμως και τις ελπίδες να φάει κανείς χωρίς να έχει κάνει κράτηση. Επιπλέον, πρέπει να βρεθείς εκεί νωρίς, αφού η φρεσκάδα, η οποία είναι για τους ιδιοκτήτες αδιαπραγμάτευτη, έχει το τίμημά της. Ετσι, όσο η ώρα περνά, ξεκινούν οι απώλειες σε πιάτα που «μόλις τελείωσαν» από έναν ούτως ή άλλως μικρό κατάλογο, περιορίζοντας τις επιλογές, ιδιαίτερα όταν η παρέα είναι μεγάλη.

Δίπλα στη φρεσκάδα έρχονται και τα άλλα δύο στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη φυσιογνωμία του οινομαγειρείου: τα αρώματα και η γλυκύτητα των πιάτων. Τα πρώτα ήταν παρόντα παντού. Στο «γιαμ γιαμ» σουφλέ με σπανάκι, στο εκρηκτικό συκώτι με σάλτσα πορτοκαλιού, στο βαθιά γευστικό μοσχαράκι με πλιγούρι, στο απίθανο γιαουρτλού κεμπάπ, στο ξεμυαλιστικό λιβανέζικο (αραβικές πίτες γεμισμένες με μοσχαρίσιο κιμά). Ομως και η δεύτερη έκανε εξίσου αισθητή την παρουσία της, προσδίδοντας στα φαγητά μια γεύση που έντονα θύμιζε παιδικά χρόνια. Πάντως, μια «γεύση-λουκούμι» που θα ήταν απόλυτα αποδεκτή σε ένα ζαχαροπλαστείο, δεν είμαι σίγουρος ότι θα την ήθελα στα πιάτα μιας ταβέρνας. Αυτό, βέβαια, είναι ένα πρόβλημα που συναντά κανείς όλο και πιο συχνά στην ελληνική εστίαση – και μάλιστα σε τραγικές εκδοχές – οπότε είναι και το τελευταίο που θα μπορούσε να μου χαλάσει τη διάθεση μπροστά σε τόσο εύγευστα, φρέσκα και ευωδιαστά πιάτα. Και όταν λέω «το τελευταίο», το εννοώ, αφού ο λογαριασμός δεν αφήνει κανένα περιθώριο για παράπονα. Αν μάλιστα συνυπολογίσει κανείς και την ποιότητα του φαγητού, εύκολα μπορεί να υποστηρίξει ότι βρίσκεται μπροστά σε ένα από τα καλύτερα value for money εστιατόρια ολόκληρης της Αθήνας.

Σύμφωνα με τις χριστιανικές παραδόσεις, η Ζωοδόχος Πηγή συμβολίζει τις θαυματουργές επεμβάσεις της Παναγίας προς εκείνους που την επικαλούνται με πίστη. Το ίδιο, όμως, κάνει και το ομώνυμο ταπεινό οινομαγειρείο των Καμινίων. Προσφέρει θαύματα σε εκείνους που πιστεύουν στην ουσιαστική, ανεπιτήδευτη και προσιτή γαστρονομία!

Ζωοδόχος Πηγή, Ιωάννου Κατσούλη 77, Καμίνια Πειραιά, τηλ. 210 4814 438

Πολλές μπουκιές, λίγα λόγια…

Το αν κάποιος θα επιλέξει ένα εστιατόριο για την ατμόσφαιρα, τη θέα, το φαγητό ή τις τιμές του είναι δικό του θέμα. Τουλάχιστον ένα από αυτά, όμως, πρέπει να είναι πραγματικά καλό. Το Σαραντατρίο προσπαθεί φιλότιμα για όλα τα παραπάνω, αλλά νιώθω ότι δεν επιτυγχάνει κανένα από αυτά τόσο καλά ώστε να με κερδίσει. Το μαγαζί είναι στενόχωρο, η ατμόσφαιρα φασαριόζικη, το αποτέλεσμα στα πιάτα υποδεέστερο από αυτό που υπόσχεται η προέλευση των υλικών και οι τιμές εν τέλει πολύ ακριβότερες από ό,τι ο κατάλογος σε αφήνει να υποθέσεις με μια πρώτη ανάγνωση αφού οι μικρές ποσότητες σε αναγκάζουν να αυξήσεις την παραγγελία.
Η επίγευση, πάντως, είναι γλυκύτατη, αφού το (πραγματικό) προφιτερόλ είναι από τα καλύτερα της πόλης.

Σαραντατρίο, Αμβροσίου Φραντζή 43, Νέος Κόσμος, τηλ. 213 0263 347

Βουτηγμένος στη χοληστερίνη της εκπληκτικής τριπλέτας «σταβλίσια – T-Bone – rib eye» του Κρητικού, είχα παραβλέψει κάποια άλλα από τα κρεάτινα αριστουργήματά του. Το κιλότο, που παντού απαιτεί αιώνες στην κατσαρόλα, εδώ λαμβάνει διαστάσεις τρυφερού – και 100 φορές νοστιμότερου – φιλέτου, ενώ τα μπιφτέκια, ένα χαρμάνι τεσσάρων διαφορετικών κρεάτων κομμένων στο χέρι, σε κάνει να επαναπροσδιορίσεις την έννοια του όρου κιμάς. Δύο ακόμη διαμάντια, λοιπόν, στο στέμμα της κορυφαίας κρεατοταβέρνας της χώρας…

Κρητικός, Αιόλου 49, Κάντζα, τηλ. 210 6659 061

*Δημοσιεύθηκε στο BΗΜΑ GOURMET την Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2014.