Στο Βερολίνο ακουγόταν από καιρό ότι η Ανγκελα Μέρκελ ετοίμαζε τις βαλίτσες της για την ελληνική πρωτεύουσα. Ομως για συγκεκριμένη ημερομηνία δεν γινόταν λόγος. Αυτή άρχισε να συγκεκριμενοποιείται από τη στιγμή που η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά πέτυχε συμφωνία με την τρόικα για την τρέχουσα δόση του δανείου και εξασφάλισε στη συνέχεια την επικύρωσή της από την ελληνική Βουλή. Ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης Στέφαν Σάιμπερτ εξηγώντας τον λόγο της απροσδόκητης καθόδου της κυρίας Μέρκελ στις 11 Απριλίου στην Αθήνα είπε ότι «δεν χρειάζεται ιδιαίτερος λόγος για τέτοια επίσκεψη». Αυτό είναι πλέον αυτονόητο μεταξύ φίλων χωρών.
«Η Μέρκελ κατάφερε να βρει την ιδανική στιγμή για τη συνάντηση με τον Σαμαρά» λέει ο οικονομολόγος Κλάους Σράντερ. «Ετσι μπορεί να εμφανιστεί στην Αθήνα ως η ηγερία ενός μοναδικού, αλλά και επιτυχημένου οικονομικού πειράματος. Αυτό ανεβάζει και τις δικές της μετοχές εν όψει των ευρωεκλογών».
Το αν η επιτυχία αυτή θα είναι βιώσιμη, είναι βέβαια ανοικτό θέμα. Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι στη γερμανική πρωτεύουσα, Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες, εξαίρουν τα θετικά αποτελέσματα του προγράμματος, όπως την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, ή την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να ξαναβγεί σύντομα στις αγορές, προειδοποιούν όμως ότι η χώρα δεν έχει εγκαταλείψει οριστικά τη ζώνη κινδύνου.
«Χάρηκα πολύ όταν άκουσα ότι ο Γιάννης Στουρνάρας προετοιμάζει την έκδοση μικρής δέσμης κρατικών ομολόγων. Τυχόν θετική υποδοχή τους θα ενθαρρύνει και άλλους επενδυτές να μπουν στο παιχνίδι, έτσι που τελικά να επιτευχθεί ο κοινός στόχος: Η επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές» δηλώνει ο εκπρόσωπος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών σε θέματα προϋπολογισμού Νόρμπερτ Μπάρτλε. «Αυτό δεν σημαίνει ωστόσο ότι η χώρα θα επανακτήσει έτσι αυτόματα την εμπιστοσύνη των αγορών. Το σχεδιαζόμενο εγχείρημα έχει κυρίως συμβολικό χαρακτήρα, δεν αποτελεί εγγύηση για το περαιτέρω πλασάρισμα των ελληνικών αξιόγραφων με ανεκτούς τόκους».
«Οχι, δεν θα αγόραζα χρεόγραφα από υπερχρεωμένες χώρες, όπως δεν αγοράζω και γερμανικά» προσθέτει η (σοσιαλδημοκράτης) πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της γερμανικής Βουλής Ινγκριντ Αρντ-Μπράουερ. Ιδιαίτερα το παιχνίδι με ελληνικά ομόλογα, διευκρινίζει, είναι για παίκτες με ατσαλένια νεύρα –κάτι που η ίδια, δυστυχώς, δεν διαθέτει.
Η συνομιλία Σαμαρά – Μέρκελ δεν θα εξαντληθεί βέβαια σε δημοσιονομικά θέματα. «Θα μιλήσουν για τις προοπτικές της Ελλάδας, για την εποχή μετά την τρόικα, χωρίς αυτό να αποκλείει και ένα ενδιάμεσο τρίτο μικρό πρόγραμμα» λέει ο κ. Μπάρτλε. «Παράλληλα, η καγκελάριος φέρνει μαζί της προτάσεις, όπως για την καταπολέμηση της ανεργίας, ιδιαίτερα στη νεολαία, και για την αναμόρφωση της επαγγελματικής εκπαίδευσης».
Κυρίως όμως φέρνει «συγκεκριμένα πράγματα», κοινώς «δώρα» εν όψει των ευρωεκλογών. Σε αυτά ανήκουν, μεταξύ άλλων, η ενίσχυση του νεότευκτου Ταμείου Ανάπτυξης από τη γερμανική τράπεζα βιομηχανικής ανάπτυξης KfW (θα είναι αντικείμενο του διαλόγου της και με έλληνες επιχειρηματίες), η έναρξη της λειτουργίας του Γερμανοελληνικού Κέντρου Νεολαίας (Jugendwerk), η μετεκπαίδευση εκατοντάδων ελλήνων εφοριακών από γερμανούς ειδικούς, ή από έλληνες εφοριακούς που έκαναν ειδικά σεμινάρια στο Βερολίνο, η περαιτέρω υλικοτεχνική στήριξη του ελληνικού συστήματος Υγείας και πάει λέγοντας.
Το αποκορύφωμα είναι ωστόσο δύο πολιτικά μηνύματα: Πρώτον, ότι η κυρία Μέρκελ πιστεύει πλέον βαθιά στην Ελλάδα και στη δυνατότητά της να μπει σε «νέα εποχή», και δεύτερον, ότι δεν είναι «μνησίκακη». «Η καγκελάριος πηγαίνει στην Αθήνα παρότι, πρόσφατα ακόμα, τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης τη μεταχειρίστηκαν με ανοίκειο τρόπο» λέει ο κ. Μπάρτλε. «Με αυτό αποδεικνύει ότι είναι υπέρ μιας ελεύθερης κοινωνίας, στην οποία πρέπει να είναι ανεκτή η ύπαρξη και τέτοιων φαινομένων».
Το μόνο που δεν πρόκειται να προσκομίσει η καγκελάριος, έλεγε ραδιοσχολιαστής, είναι «γλαύκες στην Αθήνα» και αλλαγές στο πρόγραμμα βοήθειας, κοινώς δεύτερο Μνημόνιο. «Εμείς οι Σοσιαλδημοκράτες δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για αυτό, παρ’ όλο που είμαστε εναντίον της λιτότητας και των συνεπειών της σε μισθωτούς και συνταξιούχους» παραπονιέται η κυρία Αρντ-Μπράουερ. «Το πρόγραμμα είναι εντελώς άκαμπτο και ανελαστικό. Και σε αυτό φταίμε δυστυχώς και οι ίδιοι, επειδή ψηφίσαμε υπέρ του όταν δεν ήμασταν ακόμη στην κυβέρνηση».
Το πρόβλημα είναι βέβαια οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Οι γερμανοί αξιωματούχοι, που τις παρακολουθούν με μεγάλη επιμέλεια, αποφεύγουν κατ’ αρχάς κάθε καταστροφολογία. Αυτό συνέβη και κατά μετά την ψηφοφορία της περασμένης Κυριακής στη Βουλή, όταν διαπιστώθηκε ότι η κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας-ΠαΣοΚ είχε μείνει με μόνο 151 ψήφους. «Η πλειοψηφία είναι πλειοψηφία, έστω και οριακή» είπε ένας από αυτούς. «Το πολύ-πολύ να επηρεαστούν από αυτό αρνητικά οι αγορές».
Το σκάνδαλο Κασιδιάρη-Μπαλτάκου βρήκε ωστόσο πολλούς απροετοίμαστους. Ορισμένοι από αυτούς μάλιστα, όπως ο κ. Μπάρτλε, δηλώνουν «αδιάβαστοι», παρότι τα γερμανικά μέσα έδωσαν έκταση στο θέμα. «Αν ισχύει όντως ότι ανώτατα κυβερνητικά στελέχη είχαν διασυνδέσεις με τους νεοναζί, τότε υπάρχει πρόβλημα» λέει.
Τέτοιο πρόβλημα δεν υπάρχει, αντίθετα, για την κυβέρνηση. «Δεν βλέπω κυβερνητική κρίση» λέει πηγή της καγκελαρίας. «Η καγκελάριος θα επισκεφθεί σίγουρα την Αθήνα».
Σίγουρο είναι επίσης ότι δεν θα συναντήσει –αν και αυτό δεν λέγεται ακόμη επίσημα –και τον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος, λόγω και της θέση του ως υποψηφίου της ευρωπαϊκής Αριστεράς στις ευρωεκλογές, δείχνει να εξελίσσεται στον προσφιλέστερο εχθρό της.
Κλάους Σράντερ
Μόνο με τη ρύθμιση του χρέους θα υπάρξει βελτίωση
Θετικό το τεστ εξόδου στις αγορές αλλά η θέση της Ελλάδας θα βελτιωθεί σημαντικά μόνο με τη ρύθμιση του χρέους, υποστηρίζει ο διδάκτωρ Κλάους Σράντερ (Klaus Schrader), ερευνητής της ελληνικής οικονομίας στο ινστιτούτο παγκόσμιας οικονομίας ifw του Κίελου.
Κλάους Σράντερ
Μόνο με τη ρύθμιση του χρέους θα υπάρξει βελτίωση
Θετικό το τεστ εξόδου στις αγορές αλλά η θέση της Ελλάδας θα βελτιωθεί σημαντικά μόνο με τη ρύθμιση του χρέους, υποστηρίζει ο διδάκτωρ Κλάους Σράντερ (Klaus Schrader), ερευνητής της ελληνικής οικονομίας στο ινστιτούτο παγκόσμιας οικονομίας ifw του Κίελου.
Η Ελλάδα ξαναβγαίνει στις αγορές. Ενα ρεαλιστικό εγχείρημα;
«Ναι, ψυχολογικά τουλάχιστον. Η επιτυχία του τεστ θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια της ισχύος του, που δεν θα πρέπει να ξεπερνά το μισό έτος, καθώς και από το ποσό, που θα πρέπει να είναι μικρό. Υπό τέτοιες προϋποθέσεις θα μπορούσε να επιτύχει. Ομως το μεγάλο πρόβλημα της Αθήνας είναι το χρέος-βουνό. Αν δεν επιλυθεί αυτό, κάθε άλλη δημοσιονομική επιτυχία παραμένει μετέωρη».
Χωρίς «κούρεμα» δεν υπάρχει λοιπόν σωτηρία;
«Υπάρχει. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ένα λανθάνον κούρεμα μέσω της μείωσης των τόκων σχεδόν στο μηδέν και μια πολύ μεγάλη επιμήκυνση της αποπληρωμής του. Αν αντιληφθούν οι επενδυτές τι σημαίνει αυτό πραγματικά, τότε η θέση της Αθήνας θα βελτιωθεί δραστικά».
Πιστεύετε ότι η στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα επιβεβαιώσει την ύπαρξη πρωτογενούς πλεονάσματος;
«Είμαι σίγουρος. Για τέτοια θέματα υπάρχει προηγούμενη συνεννόηση. Το πώς επιτεύχθηκε βέβαια αυτό το πλεόνασμα είναι άλλη υπόθεση».
Στην Ελλάδα ανεβαίνει πάλι, εν όψει των ευρωεκλογών, το πολιτικό θερμόμετρο. Βάζει αυτό πρόσθετο φρένο στις επενδύσεις;
«Σίγουρα. Δεν υπάρχει επενδυτής στον κόσμο, ιδίως ιδιώτης, που τοποθετεί κεφάλαια σε πολιτικά ασταθείς περιοχές. Αν οι επενδυτές αντιληφθούν ότι η κυβέρνηση θα περάσει στα χέρια ακραίων κομμάτων, θα εγκαταλείψουν αμέσως τη χώρα. Σταθερότητα σημαίνει για αυτούς συνέχιση της κυβέρνησης με την οποία έκαναν τις συμφωνίες. Γι’ αυτό και νομίζω ότι οι κυβερνήσεις των μεγάλων χωρών-δανειστών, όπως η Γερμανία, θα υποστηρίξουν την κυβέρνηση Σαμαρά στις ευρωεκλογές. Για αυτές, ο Σαμαράς είναι το συνώνυμο της σταθερότητας».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ



